Οι αγώνες της εργατικής τάξης και η καθιέρωση της κυριακάτικης αργίας

Η κυριακάτικη αργία. Μια κατάκτηση της εργατικής τάξης και όλου του εργαζόμενου λαού που καθιερώθηκε μετά από εργατικούς αγώνες στα τέλη του 19ου αιώνα και νομοθετήθηκε αναγκαστικά στις αρχές του 20ου στη χώρα μας. Μια κατάκτηση που 106 χρόνια μετά η αστική τάξη της χώρας μας θέλει να καταργήσει με αιχμή το χώρο του εμπορίου. Σε αυτό το ιστορικό σημείωμα αναφέρονται οι αγώνες για την Κυριακάτικη αργία που δόθηκαν τότε στη χώρα μας. Το πήραμε από το Θεσσαλονικιώτικο blog  Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει που μόλις έκανε την εμφάνισή του. Μια προσπάθεια που αφορά την ιστορία του κινήματός μας απολύτως αναγκαία και στην οποία εμείς θα ευχηθούμε καλή επιτυχία.

Στα τέλη του 19ου αιώνα η βιομηχανική ανάπτυξη στην Ελλάδα περνά σε ένα ανώτερο στάδιο, ενώ παράλληλα κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα εργατικά σωματεία. Το 1879 ιδρύεται ο «Αδελφικός Σύνδεσμος Ξυλουργών του Ναυπηγείου Σύρου», σηματοδοτώντας μια πρώτη διάθεση για την οργανωμένη διεκδίκηση καλύτερων όρων εργασίας. Κάτι που έγινε πράξη με την κήρυξη απεργίας από τους εργάτες στα ναυπηγεία την ίδια περίοδο.
Ακολουθούν οι εργάτες στα βυρσοδεψεία, όπου -μεταξύ άλλων- διεκδικούν την αύξηση των μεροκάματων, τη μείωση των ωρών εργασίας και την κατάργηση της δίωρης δουλειάς της Κυριακής, που την έλεγαν «αγγαρεία» καθώς δεν την πληρώνονταν.
Το 1882 οι τυπογράφοι της Αθήνας κατεβαίνουν σε απεργία, ιδρύουν σωματείο και αποφασίζουν να μη δουλεύουν τις Κυριακές. Το 1883 οι μεταλλωρύχοι του Λαυρίου απεργούν με αιτήματα το ανέβασμα των μεροκάματων, τη θέσπιση μέτρων ασφαλείας ώστε να μην σκοτώνονται οι εργάτες και την κατάργηση της δουλειάς της Κυριακής.
Παρατηρούμε, λοιπόν, πως η καθιέρωση της κυριακάτικης αργίας αποτελεί αναπόσπαστο αίτημα των πρώτων εργατικών διεκδικήσεων.
Λίγο αργότερα το εργατικό κίνημα συναντά τις σοσιαλιστικές ιδέες και το 1893 καλέστηκε η πρώτη ανοικτή συγκέντρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Μάλιστα, επειδή η 1η Μάη του 1893 έπεφτε ημέρα Σάββατο, οι διοργανωτές αποφάσισαν να γιορτάσουν την Παγκόσμια Ημέρα της Εργατικής Τάξης την επομένη, 2 Μάη που ήταν Κυριακή «όπου οι εργάται θα δυνηθώσι να λάβωσι μέρος σ' αυτήν». Στη συγκέντρωση υιοθετήθηκε ψήφισμα όπου -μεταξύ άλλων- κάνει λόγο για την απαγόρευση της εργασίας των ανηλίκων, την καθιέρωση του οκταώρου, της σύνταξης και της κυριακάτικης αργίας. Οι πρωτεργάτες της συγκέντρωσης συλλαμβάνονται σταδιακά και βασανίζονται.
Η δεκαετία που ακολούθησε συγκλονίστηκε από έντονους εργατικούς αγώνες. Η οργανωμένη διεκδίκηση από την εργατική τάξη προβλημάτισε τους αστούς. Ήδη από το 1890 υπάρχουν απόψεις στις εφημερίδες της εποχής για την αντιμετώπιση του εργατικού ζητήματος. Το 1906, ο βουλευτής και μετέπειτα πρωθυπουργός Δ. Γούναρης, επισημαίνει πως, εάν η πολιτεία ψηφίσει νόμους προστατευτικούς της εργασίας, τότε η χώρα μας δε θα συγκλονίζεται όπως αλλού από την πάλη των τάξεων. Ενδεικτική των προβληματισμών της εποχής είναι η απάντηση του Ελ. Βενιζέλου όταν οι εργοδότες ζήτησαν να μην ψηφιστούν τα εργατικά νομοσχέδια: «Κύριοι, αν δεν κάνουμε σήμερα τας νομίμους υποχωρήσεις εις τους εργαζομένους, αύριον θα μας πάρουν με επανάστασιν πολύ περισσότερα».
Η κυριακάτικη αργία καθιερώνεται με νόμο το Δεκέμβρη του 1909 και άρχισε να εφαρμόζεται την πρώτη Κυριακή του νέου χρόνου, 4 Ιανουαρίου1910.
Μπορεί, λοιπόν, ο... θεός να αναπαύθηκε στους ουρανούς την έβδομη ημέρα της Δημιουργίας, έμελλε όμως από την εργατική τάξη με τους αγώνες της να γίνει πράξη στη γη!