Αγωνιστικές Κινήσεις ΑΕΙ-ΤΕΙ: Οδοιπορικό στα πολιτικά γεγονότα που συγκλόνισαν τη φοιτητική νεολαία της Θεσσαλονίκης

Αγωνιστικές Κινήσεις ΑΕΙ-ΤΕΙ

Θεσσαλονίκη, Μάρτιος 2021

Είναι φανερό πια σε όλους ότι η νεολαία της πόλης, όπως και ολόκληρης της χώρας, ασφυκτιά και βγαίνει κατά χιλιάδες στους δρόμους. Τον ασκό του Αιόλου άνοιξε η κυβερνητική ορμητική επίθεση που για λογαριασμό ολόκληρου του σάπιου αστικού συστήματος χύμηξε να ξηλώσει δικαιώματα δεκαετιών. Με αιχμή το μαύρο Νόμο Κεραμέως-Χρυσοχοϊδη και όπλο της την πιο βάρβαρη καταστολή η κυβέρνηση εξώθησε πλατιές μάζες νεολαίας στην πάλη. Ενδεικτικά, στην πόλη της Θεσσαλονίκης, πριν από την έναρξη των κινητοποιήσεων επικρατούσε το πιο μαύρο σκηνικό κρατικής τρομοκρατίας με τον κλοιό της αστυνομίας να «αγκαλιάζει» και να πνίγει κάθε απόπειρα εξόδου στο δρόμο. Από τη 17 Νοέμβρη και τις 6 του Δεκέμβρη, μέχρι την πρώτη φοιτητική κινητοποίηση ενάντια στο Νομοσχέδιο Κεραμέως την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου, χρειάστηκε οι φοιτητές να κινητοποιηθούν αδιάκοπα για πάνω από εννέα εβδομάδες, για να παράγουν τα σημερινά δεδομένα. Έπειτα από μία δεκαετία αδράνειας, οι φοιτητές ενεργοποιήθηκαν και βγήκαν στο δρόμο μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες. Με τις σχολές τους κλειστές εδώ και έναν χρόνο, με τον υγειονομικό τρόμο πάνω από το κεφάλι τους και την κλιμάκωση της κρατικής τρομοκρατίας. Οι δεκάδες μικρές γενικές συνελεύσεις μερικών δεκάδων ατόμων στην πόλη της Θεσσαλονίκης συνεχίζουν να ανοίγουν δρόμους στις μαζικές διαδηλώσεις των χιλιάδων φοιτητών που δε λένε να κοπάσουν παρά την ψήφιση του Νόμου στις 11 Φλεβάρη. Αντίθετα, η αδιαλλαξία και η σκλήρυνση της κρατικής τρομοκρατίας, η προσπάθεια της κυβέρνησης να δείξει πυγμή στην προώθηση της επίθεσης, ρίχνει κι άλλο λάδι στη φωτιά και καθορίζει την έκβαση των πραγμάτων.

Το χρονικό των εξελίξεων:

     

• Την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου, με πρωτοβουλία της ΑΡΙΣ καλείται η πρώτη φοιτητική συγκέντρωση στην οποία καλούν οι Αγωνιστικές Κινήσεις και οι όλες οι αριστερές φοιτητικές δυνάμεις (πλην ΚΝΕ) και μικρή μερίδα του α/α χώρου. Η συγκέντρωση χτυπιέται από την αστυνομία. Τα ΜΑΤ απαγορεύουν στους περίπου 200 φοιτητές να διαδηλώσουν. Οι πρώτες πολιτικές συζητήσεις ανοίγουν και μέσα στις επόμενες ημέρες καλούνται οι πρώτες γενικές συνελεύσεις με τη συμμετοχή μερικών δεκάδων. Οι δυνάμεις των ΑΡΙΣ-ΑΡΑΣ εστιάζουν την αντιπαράθεση τους στην ίδρυση Πανεπιστημιακής αστυνομίας, αφού βλέπουν σε αυτό το μέτρο του νέου νόμου έναν παράγοντα που μπορεί να συσπειρώσει την «Πανεπιστημιακή κοινότητα».
• Καλείται εκ νέου κινητοποίηση την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου με κοινή ανακοίνωση των Αγωνιστικών Κινήσεων, της ΣΣΠ και 6 σχημάτων της ΕΑΑΚ (με αναφορά στη νΚΑ) που ιδρύουν την «Κίνηση Φοιτητών/Δυνάμεων ενάντια στο νομοσχέδιο Κεραμέως», ενώ σε αυτήν καλούν άλλες αριστερές και αναρχικές δυνάμεις, οι φοιτητικοί σύλλογοι Αρχιτεκτονικής, Γαλλικού, Ιστορικού- Αρχαιολογικού, Νομικής, Μουσικού, Φιλολογίας και οι Ε΄ ΕΛΜΕ και ΣΕΠΕ. Η συγκέντρωση είναι διπλάσια σε μέγεθος (500-600 άτομα) και δέχεται τη βίαιη καταστολή της αστυνομίας προκειμένου να μη βγει στο δρόμο. Μάλιστα, έχουμε τις πρώτες 3 συλλήψεις φοιτητών σε φοιτητική διαδήλωση. Με έναν εφευρετικό ελιγμό η «Κίνηση δυνάμεων-φοιτητών» καλεί αποφασιστικά σε «ανάποδη διαδήλωση» με ανορθόδοξη διαδρομή και κατάληξη στο Υπουργείο. Η αστυνομία δεν αντιδρά, οι διαδηλωτές βαδίζουν γρήγορα, ο ενθουσιασμός όλων είναι φανερός και τα συνθήματα αποφασιστικά. Αυτή αποτελεί την πρώτη πορεία που σπάει την απαγόρευση στην πόλη της Θεσσαλονίκης μετά από μήνες.
• Ακολουθούν τα πρώτα «Συντονιστικά Γενικών Συνελεύσεων» (Πέμπτη 28 Γενάρη) όπου η ΚΝΕ μπαίνει μπροστά προσπαθώντας να αλλάξει τη στοχοθεσία των κινητοποιήσεων και να τις προσανατολίσει στο άνοιγμα των σχολών με σκοπό «να γίνουμε ξανά φοιτητές». Τοποθετεί τον αγώνα ενάντια στο νομοσχέδιο Κεραμέως σε δεύτερη μοίρα και αρχίζει προκαταβολικά να δηλώνει ότι μετά την ψήφιση του Νόμου θα δώσει τη μάχη για «να μην εφαρμοστεί». Στην πραγματικότητα στέλνει καθαρό μήνυμα παραίτησης και προδιαγράφει τη γραμμή ήττας που θα ακολουθήσει. Ωστόσο, τα συλλαλητήρια κλιμακώνονται κάθε εβδομάδα με τη συμμετοχή χιλιάδων φοιτητών που την ημέρα ψήφισης (Πέμπτη 11/2) ακουμπούν τις 3.000.
• Η μέρα πριν από την ψήφιση του Νόμου (Τετάρτη 10/2) αποτελεί κορύφωση τυχοδιωκτισμών από το σύνολο των μεγάλων φοιτητικών δυνάμεων που δρουν στο φοιτητικό κίνημα. Το πρωί τις Τετάρτης η διαδήλωση χτυπιέται από την αστυνομία στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης. Τα πιο μαζικά μπλοκ διαλύονται και η «Κίνηση Φοιτητών-Δυνάμεων» κάνει αναστροφή και διαδηλώνει από το Υπουργείο μέσω Αντιγονιδών, με κατάληξη το Άγαλμα Βενιζέλου. Το απόγευμα, ακολουθεί επεισοδιακό ξύλο μεταξύ ΚΝΕ και ΑΡΙΣ, ενώ η δεύτερη μαζί με το αντίστοιχο πανό των φοιτητικών συλλόγων, τη νΚΑ και τη ΣΣΠ, αποχωρούν εντελώς από την κινητοποίηση. Αυτά τα περιστατικά εκφυλισμού έφεραν στην επιφάνεια για άλλη μία φορά τα προβλήματα των μεγάλων φοιτητικών δυνάμεων και ιδίως των ΚΝΕ-ΕΑΑΚ σε ένα πλατύτερο δυναμικό φοιτητών που κατέβαινε ακόμη και για πρώτη φορά στο δρόμο. Ωστόσο, δεν κατάφεραν να αντιστρέψουν τις διαθέσεις των φοιτητών, που διαδήλωσαν ξανά μαζικά την ημέρα ψήφισης (Πέμπτη 11/02) κι ας βρέθηκαν να διαδηλώνουν σε ορισμένες περιπτώσεις με το σύλλογό τους να αναγράφεται σε τρία πανό (Ηλ/Μηχ).

 

Μια αναγκαία πολιτική παρένθεση:

Η πολιτική γραμμή του κοινού «Δελτίου-Τύπου» ΚΝΕ-ΕΑΑΚ δεν πίστεψε ούτε στιγμή στην ικανότητα των φοιτητικών μαζών να οργανωθούν για την ανατροπή του νόμου Κεραμέως. Οι δυνάμεις που μπήκαν σε αυτή τη συμμαχία, επικαλούμενες τον πολύ σοβαρό ανασταλτικό παράγοντα των κλειστών σχολών, αναχώρησαν από τη μάχη για τη συγκρότηση του φκ και έστρεψαν τα μάτια τους από την πρώτη στιγμή στις διοικήσεις των σχολών αποζητώντας τη μεσολάβησή τους για να μπλοκάρουν το νόμο. Είναι άλλωστε, γνωστές οι αυταπάτες που τρέφουν αυτές οι δυνάμεις για το ρόλο του λεγόμενου «αυτοδιοίκητου» του πανεπιστημίου και τον «ρόλο» που μπορεί να έχουν μέσα σε αυτό στο πλαίσιο της συνδιοίκησης. Εντελώς προσχηματικά, η ΚΝΕ έθεσε το άνοιγμα των σχολών ως προϋπόθεση για οποιονδήποτε φοιτητικό αγώνα. Μάλιστα, την ώρα που η κυβέρνηση εξαπέλυε ιστορικού μεγέθους ταξικούς φραγμούς, διαγραφές, πειθαρχικά, απαγόρευση επί της ουσίας των Συλλόγων και της δράσης των φοιτητικών παρατάξεων, η ΚΝΕ πραγματοποιούσε συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα με το βιβλίο στο χέρι. Με την δεδομένη άρνηση της κυβέρνησης να ανοίξει τις σχολές (για προφανείς λόγους), η γραμμή αυτή κατέληγε να ακινητοποιεί το φοιτητικό κίνημα. Οι συνέπειές της έγιναν ιδιαίτερα αισθητές στην πρωτεύουσα όπου ο συντριπτικός συσχετισμός δύναμης υπέρ αυτής της ρεφορμιστικής γραμμής ανέδειξε καθαρά τα αποτελέσματα του σχεδιασμού τους: πλήρης απουσία συνελεύσεων και διαδηλώσεων για μεγάλα και κρίσιμα διαστήματα αμέσως μετά την ψήφιση, στροφή σε πρυτάνεις.

Οι Αγωνιστικές Κινήσεις, από την πρώτη στιγμή του αγώνα, ύψωσαν το αίτημα της ανατροπής του Νομοσχεδίου και μετέπειτα του Νόμου Κεραμέως-Χρυσοχοϊδη και κάλεσαν τους φοιτητές να στραφούν αποφασιστικά στις Γενικές τους Συνελεύσεις και να μαζικοποιήσουν τα εβδομαδιαία φοιτητικά συλλαλητήρια κάθε Πέμπτη στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Ξεκαθάρισαν σε όλους τους τόνους ότι ο Νόμος δεν έρχεται για «να μείνει στα χαρτιά», αλλά για να αλλάξει δραστικά το τοπίο μέσα στα πανεπιστήμια, να εξοντώσει τα παιδιά από φτωχά λαϊκά στρώματα και να βάλει ταφόπλακα στους φοιτητικούς συλλόγους. Κήρυξαν αυτό το νόμο ιστορικής σημασίας και την πάλη για την ανατροπή του το μόνο δρόμο για το φοιτητικό κίνημα. Αυτός ο προσανατολισμός καθόρισε την τακτική τους. Οι Αγωνιστικές Κινήσεις δεν μπήκαν σε κοινά πλαίσια πάνω στη γραμμή της ήττας που έβαζε ως προοπτική «να μην εφαρμοστεί» ο Νόμος. Επιδίωξαν κοινά πλαίσια στη γραμμή της ανατροπής, αν και οι δυνάμεις σε αυτό το στρατόπεδο ήταν λιγοστές. Παράλληλα, με συνεχείς παρεμβάσεις στα σχολεία για όσο διάστημα άνοιξαν, έβαλαν το στόχο να συμπαρασύρουν τους μαθητές σε ένα διογκούμενο κύμα κινητοποιήσεων που θα κοντράρει μετωπικά την κυβέρνηση με απώτερο στόχο την ανατροπή του Νόμου. Το άνοιγμα των Λυκείων και των Γυμνασίων δε διήρκησε πολύ και υπονόμευσε αυτό το σκέλος της προσπάθειας, χωρίς ωστόσο να αποτελέσει καθοριστικό εμπόδιο. Μαζί με άλλες φοιτητικές δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (με την ΣΣΠ και σε πρώτη φάση με τη νΚΑ) πάλεψαν να διευρύνουν την εμβέλεια αυτής της γραμμής. Η δημιουργία της «Κίνησης φοιτητών-δυνάμεων ενάντια στο ν. Κεραμέως» εντασσόταν σε αυτή τη λογική. Αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο παρέμβασης.

Οι δυνάμεις ΚΝΕ-ΑΡΙΣ-ΑΡΑΣ στη Θεσσαλονίκη ξεμπροστιάστηκαν ανοιχτά όταν στο πλαίσιο του πανελλαδικού τους σχεδιασμού κήρυξαν παύση συνελεύσεων και κινητοποιήσεων την πρώτη εβδομάδα αμέσως μετά την ψήφιση του Νόμου στις 11/2 και παρά την κλιμακούμενη συμμετοχή των φοιτητών στα συλλαλητήρια μέχρι εκείνη τη στιγμή. Αντί, ως «πρωτοπόροι αγωνιστές» να είναι οι τελευταίοι που «θα κλείσουν την πόρτα» έσπευσαν να αναχωρήσουν πρώτοι και καλύτεροι. Αυτή η απότομη παύση πυρός συνοδεύτηκε από τη λογική ότι «ο Νόμος πέρασε». Άρχισαν ευθύς αμέσως να προβάλλουν την αδιέξοδη γραμμή ήττας που το ΚΚΕ είχε ήδη προδιαγράψει: «ο Νόμος θα μείνει στα χαρτιά», «δε θα εφαρμοστεί στην πράξη», «να δεσμευτούν οι πρυτανείες και οι διοικήσεις». Στην πιο ακραία μορφή της, αυτή η γραμμή, αντί να καλεί το αγωνιζόμενο φοιτητικό κίνημα να μαζικοποιήσει τις γενικές του συνελεύσεις, κατέληξε να διοργανώνει προσομοιώσεις μαθημάτων μέσα σε έρημα αμφιθέατρα και να προβάλλει τα σχετικά βίντεο στο διαδίκτυο. Ωστόσο, οι αγωνιζόμενες φοιτητικές μάζες που διαδήλωναν κατά χιλιάδες στους δρόμους της Θεσσαλονίκης δεν ήταν διατεθειμένες να εγκαταλείψουν τον αγώνα. Οι διαθέσεις τους ξεπέρασαν ξανά και ξανά το μπόι αυτών των δυνάμεων.

• Σημαντική στιγμή αποτέλεσε η διαδήλωση της Πέμπτης 18/2, την πρώτη εβδομάδα μετά την ψήφιση του Νόμου που πραγματοποιήθηκε με την καταλυτική συμβολή των Αγωνιστικών Κινήσεων και της Κίνησης Φοιτητών/Δυνάμεων για την Ανατροπή του Νόμου Κεραμέως (Αγωνιστικές Κινήσεις, ΣΣΠ, ανένταχτοι αγωνιστές). Κρίσιμο ρόλο έπαιξε η αντιπαραβολή των δύο γραμμών στους Ηλεκτρολόγους-Μηχανολόγους και η απόσπαση με την καθοριστική συμβολή της ταλαντευόμενης νΚΑ του συλλόγου από το ρεφορμιστικό σχεδιασμό παύσης κινητοποιήσεων. Ο μοναδικός αυτός σύλλογος που κατέβηκε στο δρόμο εκείνη την ημέρα, πάλεψε σκληρά για να το πετύχει, καθώς η ΚΝΕ, έχοντας την πλειοψηφία των εδρών στον έλεγχο της, δεν κατέγραψε ποτέ στα πρακτικά την απόφαση συμμετοχής στη διαδήλωση. Έτσι, το επόμενο 24ωρο η ΚΝΕ άρχισε να διαδίδει πως η απόφαση του συλλόγου Ηλεκτρολόγων-Μηχανολόγων του ΑΠΘ είναι «άκυρη». Ωστόσο, ο σύλλογος αψήφησε τις απειλές και το σαμποτάζ απέτυχε. Σε αυτή την κρίσιμη κινητοποίηση, πάνω από 600 φοιτητές έστειλαν μήνυμα συνέχισης του αγώνα, ενώ ΚΝΕ-ΑΡΙΣ-ΑΡΑΣ έλαμψαν διά της απουσίας τους. Παρέμειναν ταμπουρωμένοι στην πρυτανεία του ΑΠΘ (100-120 άτομα), ζητώντας ακρόαση από τον Παπαϊωάννου και διαδίδοντας σε φοιτητές που ήταν μαζί τους ότι «εκεί έξω διαδηλώνουν αριστεριστές-αναρχικοί». Ήταν η πρώτη φορά εδώ και πάνω από μία δεκαετία που μια κρίσιμη μάζα φοιτητών στην πόλη βγήκε στο δρόμο παρά την άρνηση των βασικών ρεφορμιστικών δυνάμεων να συντελέσουν σε αυτό. Ήταν η στιγμή που οι δύο γραμμές αναμετρήθηκαν κρυστάλλινα καθαρά στην πράξη. Αυτό το σημαντικό βήμα αποτέλεσε το εργαστήρι συνειδητοποίησης από την πλευρά της αναρχίας-αυτονομίας της δυνατότητας που της δίνεται να καλύψει το πολιτικό κενό της «προσκυνημένης αριστεράς», όπως την αποκαλεί συλλήβδην, και να πάρει τα ηνία του φοιτητικού κινήματος. Να σημειωθεί ότι τη συμβολή του στην επιτυχία της διαδήλωσης η νΚΑ δεν την κεφαλαιοποίησε ποτέ, καθώς συνέχισε να μπαλατζάρει στην αγκαλιά του «κοινού δελτίου τύπου» της ΚΝΕ υποστέλλοντας την αντιπαράθεση. Έχασε πολύτιμη ευκαιρία. Αντίθετα, μέσα στα επόμενα 24ωρα, η αναρχία/αυτονομία κινήθηκε αποφασιστικά. Μετατόπισε την πολιτική της συνθηματολογία από την κατεύθυνση της μη-εφαρμογής στην κατεύθυνση της ανατροπής του Νόμου (γραμμή που ως τότε είχαν μόνον οι Αγωνιστικές Κινήσεις, η ΣΣΠ και η Φοιτητική Πορεία), σήκωσε ψηλά την αντιπαράθεση και έσπευσε να χωθεί αποφασιστικά στην απόπειρα κατάληψης της πρυτανείας του ΑΠΘ (συνήθης πρακτική της ρεφορμιστικής αριστεράς όλους τους προηγούμενους μήνες). Μέσα σε δύο εβδομάδες ο α/α χώρος κατάφερε να σαρώσει την πλειοψηφία των Γενικών Συνελεύσεων με τα λεγόμενα «ανοιχτά-πλαίσια», να υπερκεράσει σε μαζικότητα τα μπλοκ των ΚΝΕ-ΕΑΑΚ και να ηγηθεί πλήρως της κατειλημμένης πρυτανείας. Αυτό αποτέλεσε από ένα σημείο και μετά, μία απόλυτα αναμενόμενη εξέλιξη. Η φύση απεχθάνεται τα κενά. Αυτή η δυναμική του α/α χώρου συναντήθηκε με την κλιμάκωση των κινητοποιήσεων υπέρ των αιτημάτων του απεργού πείνας ΔΚ, οι οποίες αποτέλεσαν προνομιακό πεδίο για τις αναρχικές δυνάμεις οι οποίες κάπου στη διαδρομή ξέχασαν ακόμη και σε επίπεδο φρασεολογίας το Νόμο και τους ταξικούς φραγμούς και επικεντρώθηκαν αποκλειστικά στο σκέλος που υπερτόνιζαν εξ αρχής, την καταστολή. Σήμερα, ο ίδιος ο χώρος της αναρχίας-αυτονομίας αντιμέτωπος με την ανάλγητη πολιτική, συναντάει τα όριά του… Χωρίς να έχει στη λογική του να οικοδομήσει πραγματικά οργανωμένο φοιτητικό κίνημα στη βάση των Συλλόγων, ποιο θα είναι το επόμενο βήμα; Με βάση την αδιέξοδη λογική του χώρου, μάλλον η μετατροπή κάποιου άλλου κτηρίου σε «κέντρο αγώνα» και κέντρο «λήψης αποφάσεων».

•  Κομβικό σημείο για την κλιμάκωση των κινητοποιήσεων αποτέλεσε η πρώτη εισβολή των ΜΑΤ στην κατειλημμένη πρυτανεία τη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου, το ξύλο, τα χημικά και οι 31 συλλήψεις. Ο βίαιος βασανισμός του ημίγυμνου φοιτητή από τα ΜΑΤ έκανε το γύρο του διαδικτύου. Παρά τον αποκλεισμό του πανεπιστημίου, εκατοντάδες φοιτητές, μεταξύ αυτών και οι Αγωνιστικές Κινήσεις, «τρύπωσαν» στην πανεπιστημιούπολη και συγκεντρώθηκαν στο χώρο της πρυτανείας. Όταν έγινε αισθητή η μαζικότητα, οι φοιτητές συγκρότησαν αλυσίδες και προχώρησαν καταπάνω στον κλοιό των αναρίθμητων MAT που έφραζαν το δρόμο μπροστά στην κεντρική βιβλιοθήκη του ΑΠΘ. Ο αστυνομικός κλοιός έσπασε με επιτυχία και περίπου 300 φοιτητές βγήκαν στην Εγνατία. Οι στιγμές ήταν δραματικές και η οργή ασυγκράτητη. Καταλυτικός ήταν ο ρόλος των Αγωνιστικών Κινήσεων στη συγκρότηση αυθόρμητης διαδήλωσης των φοιτητών που κατέληξε στο Άγαλμα Βενιζέλου. Οι ίδιες πήραν μαζί με την ΣΣΠ την πρωτοβουλία για διαδήλωση στο κέντρο της για την απελευθέρωση των συλληφθέντων, πόλης το απόγευμα της ίδιας μέρας, της οποίας και ηγήθηκαν με το μπλοκ τους.

Να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη απόφαση κατάληψης της πρυτανείας είχε παρθεί με απόφαση τριών συλλόγων (Φυσικού, Ηλεκτρολόγων, Πολιτικών Επιστημών) μέσα από πλαίσια που περιλάμβαναν από την αναρχοαυτονομία και τη νΚΑ μέχρι την ΚΝΕ. Αρκετές καταλήψεις της πρυτανείας του ΑΠΘ είχαν προηγηθεί σε προηγούμενες εβδομάδες και μήνες. Ωστόσο, το χτύπημα στις 22/2 αποτέλεσε την άμεση και στοχευμένη απάντηση της κυβέρνησης στις κλιμακούμενες κινητοποιήσεις στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Της γύρισε μπούμερανγκ.

• ·Την Πέμπτη 25/2 πάνω από 4000 φοιτητές πλημμύρισαν τους δρόμους της πόλης στη μεγαλύτερη φοιτητική κινητοποίηση ως τότε. Από αυτήν ξέκοψαν εκ νέου οι δυνάμεις των ΚΝΕ-ΕΑΑΚ οι οποίες από ένα σημείο της κινητοποίησης και έπειτα ακολούθησαν δική τους διαδρομή και αρνήθηκαν να ενωθούν με την προγραμματισμένη συγκέντρωση στο Άγαλμα Βενιζέλου. Κάπως έτσι, ΚΝΕ και ΕΑΑΚ παραχώρησαν τη μεγάλη μάζα των φοιτητών στην αναρχία-αυτονομία σε κρίσιμες φάσεις των κινητοποιήσεων. Από εκείνη τη φάση και μετά, οι διαδηλώσεις άρχισαν να διασπώνται με αμοιβαίους μικροηγεμονισμούς των δυο μεγάλων δυνάμεων (ΚΝΕ από τη μία, α/α από την άλλη). Η πόλωση στο πλαίσιο του φοιτητικού κινήματος γιγαντώθηκε και οι διαθέσεις των χιλιάδων φοιτητών συνέχισαν να καπελώνονται από δύο αδιέξοδες λογικές.

Σχετικά με τη γραμμή της αναρχίας-αυτονομίας: Παρότι σε πρώτη φάση πρόβαλλε τη γραμμή της «μη εφαρμογής» κάνοντας σχέδια για το πώς οι φοιτητές θα σπάσουν τις πρώτες κάμερες και θα μπλοκάρουν στην πράξη την πανεπιστημιακή αστυνομία (για τις υπόλοιπες πτυχές του νόμου, ούτε λόγος για το πώς θα μπλοκαριστούν…), σύντομα μετατοπίστηκε στην κατεύθυνση της «ανατροπής» αντιλαμβανόμενη το πολιτικό κενό που έχει την ευκαιρία να καλύψει απέναντι σε ΚΝΕ-ΕΑΑΚ. Ωστόσο, τα λεγόμενα «ανοιχτά πλαίσια» δεν έπαψαν στιγμή να καθρεφτίζουν ένα μείγμα από ρεφορμιστικές απόψεις σε συνδυασμό με συστημικές αντιοργανωτικές-αντιπαραταξιακές ιδεοληψίες. Από την ανάλυσή τους δεν έλειψε το «επιχειρηματικό πανεπιστήμιο», η «έρευνα για τις λαϊκές ανάγκες», η εναπόθεση ελπίδων στους καθηγητές από μια μερίδα τους... Με την υιοθέτηση του αιτήματος «Παπαϊωάννου παραιτήσου» (το οποίο αναπαρήγαγαν παράλληλα ΚΝΕ, ΕΑΑΚ και ΣΣΠ) καλλιέργησαν ακόμη περισσότερες αυταπάτες στους φοιτητές ως προς το ρόλο που θα μπορούσε να παίξει η στάση των πρυτάνεων στην έκβαση του αγώνα. Στη συνέχεια, το αίτημα αυτό επανεξετάστηκε από ορισμένα «ανοιχτά πλαίσια», που συνέχισαν να μεταβάλλουν σαν τον υδράργυρο θέσεις και απόψεις. Τα συνθήματά τους στις διαδηλώσεις ήταν και παρέμειναν πλήρως αποσυνδεδεμένα από κάθε αναφορά στα φοιτητικά δικαιώματα ή στο Νόμο Κεραμέως. Αντίθετα αφιερώθηκαν -ως συνήθως- σε μια επιφανειακή «αντικαταστολή» πέρα και έξω από τα αίτια που αυτή εξαπολύεται, η οποία σύντομα συνδέθηκε με το ζήτημα του απεργού πείνας. Τσαλαβουτώντας μέσα στον κόσμο με ένα «ακομμάτιστο», «αδιαμεσολάβητο» προφίλ, τράβηξαν μεγάλες μάζες φοιτητών προς το μέρος τους κατευθύνοντάς τες σε πολιτικό και πρακτικό αδιέξοδο. Γιατί πού αλλού οδηγεί ο αποπροσανατολισμός από το κεντρικό μέτωπο ανατροπής του Νόμου και ο νεότευκτος στόχος να «μετατραπεί το campus του ΑΠΘ σε ανοιχτό αυτοοργανωμένο πάρκο για την πόλη»; Πού αλλού οδηγεί η μέχρι πρότινος αναγόρευση της κατειλημμένης πρυτανείας σε «ύστατο» μέσο πίεσης και διεκδίκησης (όπως ρητά αναφερόταν σε ανακοίνωση, τη Δευτέρα 8 Μάρτη) λίγες ώρες πριν από την πρώτη επιχείρηση εκκένωσής της; Αξίζει εδώ να αναφερθεί ότι την ίδια ώρα που την Τετάρτη 10 Μάρτη γίνονταν συνελεύσεις (βλ. ΣΟΦΕΘ) όπου το επίκεντρο της κουβέντας ήταν το πώς θα στηριχτεί η κατάληψη της πρυτανείας, η «συνέλευση πρυτανείας» αποφάσιζε τη λήξη της. Το σημείο αυτό επιβεβαιώνει το δευτερεύοντα ρόλο και λόγο που είχαν οι σύλλογοι σε αυτό το «κέντρο αγώνα». Βέβαια, όπως γνωρίζουμε, η κυβέρνηση αποφάσισε να έχει την τελευταία λέξη… Ποια δυνατότητα οργάνωσης δίνει στους φοιτητές η αναγόρευση των «κέντρων αγώνα» σε δομές του κινήματος με αποφασιστικό χαρακτήρα και ο περιορισμός των φοιτητικών συλλόγων σε θέση υποστηρικτή; Ποια αίσθηση ενεργού ρόλου και αποτελεσματικότητας δίνει στους φοιτητές που συμμετέχουν -πολλοί για πρώτη φορά- στις διαδηλώσεις, η αναγόρευση 20 ή και 120 ατόμων σε ρόλο «αυτόκλητου ζορό» που επιχειρούν «άναρχα» να «γρατζουνίσουν» έναν αντίπαλο που καταφέρνει να τους διαλύσει σε κλάσματα δευτερολέπτου; Πόσο αποπροσανατολιστικά μπορούν να δρουν όλα τα παραπάνω στην προσπάθεια των φοιτητών να οικοδομήσουν το μαζικό, πολιτικοποιημένο και οργανωμένο κίνημα που απαιτείται για την ανατροπή του Νόμου και να πετύχουν πραγματικές και νικηφόρες συγκρούσεις με το σύστημα και την πολιτική του;

Κρεσέντο καταστολής - εκκένωση της Πρυτανείας του ΑΠΘ:

•  Η πρώτη απόπειρα της κυβέρνησης το βράδυ της Δευτέρας 8 Μάρτη να εκκενώσει την Πρυτανεία, στέφεται με… αποτυχία. Η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια επίδειξης πυγμής συγκεντρώνει δυνάμεις καταστολής γύρω από την πανεπιστημιούπολη την ώρα που ξεκινάει η απαγόρευση κυκλοφορίας (9:00μμ), προκειμένου να απομονώσει το χώρο και να επέμβει. Προηγείται μάλιστα η επίσκεψη Χρυσοχοϊδη στη Θεσσαλονίκη, που υπογραμμίζει τη σοβαρότητα των διεργασιών στο κυβερνητικό επιτελείο, καθώς και το γεγονός ότι η ίδια η επιχείρηση δεν αποτελεί «μπλόφα». Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχοντας «ζεματιστεί» από τον αντίκτυπο της πρώτης εισβολής στην πρυτανεία του ΑΠΘ (22/2) δεν προχωρά με πλήρη αποφασιστικότητα, όπως θα ήταν η διεξαγωγή της εκκένωσης τα ξημερώματα, αλλά επιχειρεί σε πρώτη φάση να διαπραγματευτεί την αυτόβουλη εκκένωση του κτηρίου. Ωστόσο, οι 80 φοιτητές που βρίσκονται μέσα δεν είναι διατεθειμένοι να αποχωρήσουν, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, βουλευτές (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) και κόσμος αρχίζει να συρρέει στην πύλη της πρυτανείας, ενώ διαδήλωση περίπου 100 φοιτητών σπάει τη νυχτερινή απαγόρευση και ξεκινάει από τη Σχολή Θεάτρου. Παρότι δέχεται επίθεση με χημικά, καταφέρνει να φτάσει στο χώρο. Γίνεται πλέον φανερό για την κυβέρνηση ότι η επιχείρησή της θα πρέπει να εξελιχθεί ενώπιον ενός διογκούμενου ακροατηρίου, με αστάθμητες πολιτικές συνέπειες. Κάτω από αυτή την πίεση, υποχωρεί προσωρινά και αναδιπλώνεται. Ωστόσο, αυτή η πρώτη αποτυχία, καθώς και τα γεγονότα στη Νέα Σμύρνη, τροφοδοτούν τις πιο άγριες διαθέσεις επίδειξης ισχύος. Παρά την απόφαση της «συνέλευσης της πρυτανείας» (Τετάρτη 10/3) να λήξει αυτοβούλως την κατάληψη εντός 24 ωρών, το ξημέρωμα της Πέμπτης 11 Μάρτη θα ξεδιπλωθεί ένα βάρβαρο κρεσέντο καταστολής…

• Αξίζει να σταθούμε στη σκληρότητα των γεγονότων: Το ξημέρωμα της Πέμπτης 11 Μάρτη, γύρω στις 5:30πμ γίνεται έφοδος της ασφάλειας στο φουαγιέ της κατειλημμένης πρυτανείας στην οποία βρίσκονταν περίπου 120 φοιτητές. Μια ομάδα ανδρών με πολιτικά εισβάλλουν στο κτίριο, ακινητοποιούν τους φοιτητές στο πάτωμα, τους δένουν πισθάγκωνα με tire up και τους αφαιρούν τις μάσκες. Στη συνέχεια, υποδεικνύουν στην αστυνομία έναν-έναν ποιους να συλλάβει και ποιους να αφήσει (γίνονται περίπου 30 προσαγωγές, εκ των οποίων 16 συλλήψεις). Αναρίθμητες δυνάμεις των ΜΑΤ, ΟΠΚΕ και ΔΙΑΣ εισβάλουν στην πανεπιστημιούπολη και κυνηγούν τους φοιτητές σε κάθε γωνία. Ακολουθούν μερικές ακόμη προσαγωγές. Το ΑΠΘ αστυνομοκρατείται πλήρως και κλείνει κάθε είσοδος-έξοδος. Δύο ελικόπτερα της αστυνομίας και drones δίνουν κάθε στιγμή πληροφορίες στην αστυνομία για τη θέση των φοιτητών. Φοιτητές της ΚΝΕ που έχουν προλάβει να συγκεντρωθούν έξω από τη βιβλιοθήκη δέχονται επίθεση από τις δυνάμεις των ΜΑΤ. Παρά τον αποκλεισμό, οι Αγωνιστικές Κινήσεις, όπως και άλλες αριστερές δυνάμεις, εισέρχονται στο ΑΠΘ και συγκεντρώνονται στο υπόγειο της Σχολής Θετικών Επιστημών (ΣΘΕ) όπου διεξάγεται το συντονιστικό των συλλόγων της κατειλημμένης πρυτανείας με σκοπό να θέσουν το στόχο να μαζικοποιηθεί το μεσημεριανό συλλαλητήριο. Οι απόψεις του α/α χώρου διίστανται. Κάποιοι θέλουν να μείνουν ταμπουρωμένοι στη ΣΘΕ. Ωστόσο, όσο περνάει η ώρα, γίνεται όλο και πιο φανερό ότι θα πλημμυρίσουν οι δρόμοι της πόλης από διαδηλωτές τις επόμενες ώρες. Δημιουργούνται δύο κέντρα προσυγκέντρωσης, ένα στη Σχολή Θεάτρου και ένα στο Άγαλμα Βενιζέλου τα οποία γύρω στη 1:00 το μεσημέρι ενώνονται στο δρόμο συνθέτοντας το μεγαλύτερο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη από το 2013 (κινητοποίηση Φλεβάρη ενάντια στο 2ο μνημόνιο) με περίπου 8.000 διαδηλωτές.

Τα γεγονότα υπογραμμίζουν με τον πιο δραματικό τρόπο τις βαθιές αλλαγές που έρχεται να επιφέρει η καταιγιστική επίθεση σε βάρος του λαού και η στοχοποίηση της νεολαίας. Να υπογραμμιστεί ότι η αναντιστοιχία ανάμεσα σε συνελεύσεις και διαδηλώσεις παραμένει μεγάλη. Ακόμα και οι συνελεύσεις που έχουν μέχρι στιγμής τη μεγαλύτερη μαζικότητα (γύρω στα 100 άτομα), απέχουν πολύ από αυτό που απαιτείται. Ο Νόμος Κεραμέως-Χρυσοχοϊδη, όχι απλά σκοπεύει να ποδοπατήσει το ιστορικό Άσυλο Αγώνων, αλλά επιχειρεί να μετατρέψει τους χώρους σπουδών σε αστυνομοκρατούμενες ζώνες προκειμένου να εμπεδωθούν οι ταξικοί φραγμοί, οι διαγραφές, οι πειθαρχικές ποινές και το μαύρο παρόν και μέλλον της νέας γενιάς. Η κυβέρνηση και το σύστημα που εκπροσωπεί θέλει να ξεμπερδεύει δια παντός με το φοιτητικό κίνημα και τη δυνατότητα αναπαραγωγής των ριζοσπαστικών αριστερών ιδεών στην Ελλάδα μέσα στα πανεπιστήμια. Η οξύμωρη «λελογισμένη» επιλογή των συλληφθέντων και το ήπιο κατηγορητήριο υποδεικνύει, βέβαια, την ανησυχία της κυβέρνησης μπροστά σε ένα γενικευμένο ξέσπασμα της νεολαίας. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, οι βίαιες κινήσεις της φανερώνουν ότι η κυβέρνηση και το σύστημα που υπηρετεί δε σκοπεύουν να κάνουν πίσω. Είναι φανερό πως θέλουν να κλιμακώσουν μία ιστορικού χαρακτήρα επίθεση με κάθε κόστος. Το αν θα τους περάσει, και το με ποιους όρους θα παλεύουμε την επαύριο, θα κριθεί στην πάλη που ξεδιπλώνεται μπροστά μας…