03 Απριλίου 2024

Η ηθική του ιμπεριαλισμού της Kajsa Ekis Ekman

 Η ηθική του ιμπεριαλισμού*

της Kajsa Ekis Ekman 


Αυτή η εικόνα είναι το αποτέλεσμα μιας
συνεργασίας τεχνητής νοημοσύνης (AI)
μεταξύ Blundlund και Parabol.
Περισσότερα για αυτή τη συνεργασία μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Οι ηγέτες της Δύσης μιλώντας για την 7η Οκτωβρίου προσπαθούν να δικαιολογήσουν τη γενοκτονία. Μα όταν οι ιμπεριαλιστές λένε ότι νοιάζονται για τους ανθρώπους τότε ένα μόνο πράγμα σημαίνει αυτό. Ετοιμάζονται να πάνε για πόλεμο, γράφει η Kajsa Ekis Ekman σε μια ανάλυση της σχέσης Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών.

Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: αυτό που συμβαίνει δεν είναι ένας πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Δεν είναι καν πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα. Είναι η γενοκτονία των Παλαιστινίων από ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Η Δύση εξοπλίζει το Ισραήλ, επιτίθεται στην Υεμένη και λιμοκτονεί τους Παλαιστίνιους μέχρι θανάτου αποσύροντας τη βοήθεια προς την UNRWA. Παρά το γεγονός ότι ο ΟΗΕ, το ΔΔ, ο ΠΟΥ, η Αμνηστία και ο ίδιος ο Πάπας καλούν τον γύρω κόσμο να σταματήσει τα εγκλήματα πολέμου. Παρά το γεγονός ότι η UNICEF κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι τα παιδιά πεθαίνουν επειδή δεν έχουν τίποτα να φάνε παρά μόνο φύλλα και τίποτα να πιούνε εκτός από βρόμικο νερό της βροχής. Κι όμως, η Δύση συνεχίζει.

Γιατί;

Για σχεδόν πέντε μήνες, οι κυβερνώντες μας διηγούνται μια ιστορία. Μας λένε ότι είναι βαθύτατα αναστατωμένοι από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου που σκότωσαν περίπου 700 άμαχους και 370 στρατιώτες, και ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Ισραήλ έχει δικαίωμα να «αμυνθεί». Όλοι οι πολιτικοί ηγέτες στη Δύση δηλώνουν ότι έχουν επηρεασθεί και συγκλονισθεί προσωπικά από αυτό που συνέβη. Τα μέσα ενημέρωσης και οι μετέχοντες στη δημόσια πολιτική συζήτηση ακολουθούν το παράδειγμα –τόσο ο δεξιός όσο και ο αριστερός τύπος με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Όλοι χρησιμοποιούν τις ίδιες ακριβώς λέξεις. Δηλαδή, κτηνώδης. Σχεδόν η ίδια διατύπωση, «η κτηνώδης τρομοκρατική επίθεση», εμφανίζεται σε σελίδες σύνταξης εφημερίδων, καθώς και σε ομιλίες και κείμενα διαφόρων πολιτικών και άλλων σχολιαστών1.

Κανείς στη δημόσια πολιτική συζήτηση στη Σουηδία δεν χρησιμοποίησε τη λέξη «κτηνώδεις» για τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Γάζα, που τώρα έχουν σκοτώσει 30.035 άμαχους, κυρίως παιδιά, και έχουν τραυματίσει 70.0002 Αντίθετα, ονομάζονται «εντατικοί», «επαναλαμβανόμενοι» ή «μεγάλης κλίμακας».3

«Κτηνώδης» σημαίνει, σύμφωνα με το λεξικό της Σουηδικής Ακαδημίας: που χαρακτηρίζει/διακρίνει το ζώο, ζωώδης ... δεν αρμόζει του ανθρώπου· ωμός, άγριος/βάναυσος/απολίτιστος· μη ελεγχόμενος από τη λογική· αχαλίνωτος· απάνθρωπος, καθώς και: αγροίκος, ακαλλιέργητος.4

Η βία των καταπιεσμένων ονομάζεται απάνθρωπη, η βία του καταπιεστή ονομάζεται μεγάλης κλίμακας. Με άλλα λόγια, βιομηχανοποιημένη, και άρα σύγχρονη.

Με τον ίδιο τρόπο, οι Ισραηλινοί περιγράφονται στα ειδησεογραφικά κείμενα ως αθώα θύματα σφαγών, ενώ οι Παλαιστίνιοι «βρίσκονται νεκροί» χωρίς να λαμβάνουν το επίθετο αθώοι –ακόμα κι αν είναι 6 ετών.5

Η βία της παλαιστινιακής αντίστασης ονομάζεται τρόμος, άθλια, φονταμενταλιστική, φρικτή, τρομερή –η βία του Ισραήλ περιγράφεται σε παθητική μορφή, χωρίς επίθετα ή μέσα σε εισαγωγικά, όπως σε αυτή τη φράση από το πρακτορείο ειδήσεων Omni μετά την εξολόθρευση εκατοντάδων Παλαιστινίων που έσπευσαν να παραλάβουν τρόφιμα στις 29 Φεβρουαρίου: «Η τρομοκρατική ομάδα Χαμάς, που κυβερνά τη Γάζα, την περιγράφει ως ”σφαγή” που διεξήγαγε το Ισραήλ».6

Σχεδόν όλo το κατεστημένο χρησιμοποιεί αυτή τη γλώσσα, συμπεριλαμβανομένων των αριστερών πολιτικών και εναλλακτικών εφημερίδων, όπως η Blankspot, της οποίας ο διευθύνων σύμβουλος Brit Stakston προτρέπει τους πάντες να σταματήσουν να μοιράζουν φωτογραφίες θυμάτων στη Γάζα: «Η συμβουλή μου είναι να αποσυνδεθούμε και να στρέψουμε τα βλέμματα περισσότερο ο ένας στον άλλο» καθώς οι «φονταμενταλιστές ισλαμιστές» μπορούν να επωφεληθούν από την τεκμηρίωση των εγκλημάτων πολέμου.7

Ακόμη και οι πολιτικοί που καταδικάζουν το Ισραήλ το κάνουν συχνά με συγκρατημένους και νομικίστικους όρους, όπως «παράνομο», ενώ χρησιμοποιούν τα συναισθήματα για να περιγράψουν την άποψή τους για τις παλαιστινιακές ομάδες, τις οποίες μπορούν ευθαρσώς να πουν ότι «απεχθάνονται».8

Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί τι προκαλεί αυτήν τη διπλή ηθική/ τα δύο μέτρα και δύο σταθμά. Πώς γίνεται οι ίδιοι ηγέτες που όχι μόνο παρακολούθησαν σιωπηλά, αλλά συνέβαλαν στη δολοφονία περισσότερων από 400.000 αμάχων στην Υεμένη και 30.000 στη Γάζα, δηλώνουν ξαφνικά βαθύτατα αναστατωμένοι και προσωπικά επηρεασμένοι από τους θανάτους 700 ανθρώπων;

Πώς μπορούν να νοιάζονται για μερικούς, όταν δεν τους ένοιαξαν οι πολλοί;

Είναι ρατσισμός; Είναι, όπως ισχυρίζεται η συχνά αναφερόμενη θεωρία της Τζούντιθ Μπάτλερ9 για τις αξιοθρήνητες ζωές (sörjbara liv), ότι κάποιοι μετρούν περισσότερο από άλλους;

Σύμφωνα με αυτή την εξήγηση λοιπόν, οι ηγέτες της Δύσης θα έριχναν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια απλά και μόνο λόγω συναισθημάτων – επειδή «νοιάζονται» για συγκεκριμένους ανθρώπους.

Όχι, όταν οι ιμπεριαλιστές λένε ότι νοιάζονται για τους ανθρώπους τότε αυτό μόνο ένα πράγμα σημαίνει. Ετοιμάζονται να πάνε για πόλεμο.

Ο πόλεμος έχει να κάνει με πόρους, ισχύ και γεωπολιτική ηγεμονία. Στην πραγματικότητα, οι ηγέτες μας χέστηκαν για την 7η Οκτωβρίου και χέστηκαν εντελώς για τον αντισημιτισμό. Δεν νοιάζονται ούτε για τις ζωές των Ουκρανών, ανεξάρτητα από το τι σας έχουν πει. Ο ιμπεριαλισμός δεν έχει ηθικούς κανόνες. Ο πληθυσμός του όμως έχει. Και είμαστε εμείς αυτοί που ψηφίζουμε τους ηγέτες μας. Επομένως, οι ηγέτες του ιμπεριαλισμού πρέπει να δικαιολογήσουν τις εισβολές τους. Πρέπει να μας κάνουν να οργισθούμε τόσο πολύ με ένα έγκλημα, ώστε να αποδεχθούμε ένα πολύ μεγαλύτερο.

Κάθε φορά που ξεκινά ένας πόλεμος, συμβαίνει το ίδιο πράγμα. Μας λένε ότι ο ηγέτης της χώρας στην οποία πρόκειται να γίνει εισβολή έχει όπλα μαζικής καταστροφής, διέπραξε σφαγή, βγάζει μωρά από θερμοκοιτίδες, είναι δικτάτορας ή σχεδιάζει να καταλάβει τον κόσμο και ότι οι ηγέτες μας είναι προσωπικά επηρεασμένοι και βαθύτατα αναστατωμένοι από αυτό.10

Αυτές οι ιστορίες έχουν μια λειτουργία. Να μας κάνουν να αποδεχτούμε τον βρόμικο πόλεμό τους. Η ουσία είναι πάντα η ίδια: Οι άλλοι είναι φρικτοί – εμείς πρέπει να καταταχθούμε στο στρατό.

Πώς δικαιολογούν τον πόλεμο κατά της Παλαιστίνης;

Παίζουν με τις καλύτερες και τις χειρότερες πλευρές μας ταυτόχρονα. Το κάνουν μέσω του ανθρωπισμού και του ρατσισμού. Ανθρωπισμός για τις γυναίκες, ρατσισμός για τους άνδρες. Εξάλλου, και τα δύο είναι διαφορετικά παραδείγματα σε περί ηθικής αφηγήματα για το καλό και το κακό, το σωστό και το λάθος.

Από τη μια θέλουν να ξυπνήσουν την επιλεκτική μας ενσυναίσθηση11 με τα θύματα της 7ης Οκτωβρίου.12 Η οποία ενσυναίσθηση, η πιο έξοχη παρόρμησή μας13, αξιοποιείται για να μας προετοιμάσουν για πόλεμο. Σημειώστε ότι η αφήγηση για ό,τι συνέβη είναι τόσο περίτεχνα σαδιστική που μόνο ως το απόλυτο κακό μπορεί αυτό να γίνει κατανοητό. Και αν αυτό δεν φτάνει, πρέπει να συνδεθεί ρητορικά με το Ολοκαύτωμα, λες και οι αντιαποικιακοί αγώνες στη Μέση Ανατολή σχετίζονταν κατά κάποιο τρόπο με την ευρωπαϊκή γενοκτονία του εικοστού αιώνα. Μέσα από τη διατύπωση «η μεγαλύτερη σφαγή Εβραίων μετά το Ολοκαύτωμα», θα μάθουμε να βλέπουμε μια στρατιωτική δύναμη σαν θύμα σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Δεν είναι μόνο μια ύπουλη/δόλια ρητορική μέθοδος/τρόπος αντιμετώπισης, είναι και λανθασμένη. Η μεγαλύτερη σφαγή Εβραίων μετά το Ολοκαύτωμα έγινε στην Αργεντινή κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας, όταν εξαφανίστηκαν περίπου 30.000 άνθρωποι –οι Εβραίοι αποτελούσαν το 12% των θυμάτων αλλά μόνο το 1% του πληθυσμού.14

Ο χρόνος έχει εδώ ενδιαφέρον. Από την μια πλευρά μηδενίζεται όσον αφορά το παλαιστινιακό πλαίσιο· μας λένε ότι όλα άρχισαν στις 7 Οκτωβρίου και ότι τα «ιστορικά αίτια» είναι άσχετα, όπως γράφει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Συγγραφέων: «το καθήκον μας δεν είναι να πάρουμε θέση για όλες τις πτυχές και τις υποκείμενες αιτίες του συνεχιζόμενου πολέμου».15 Από την άλλη πλευρά το Ολοκαύτωμα, που έλαβε χώρα πολύ πριν, είναι αδιάλειπτα συναφές με την κατανόηση κάθε νέου γεγονότος που λαμβάνει χώρα στη Μέση Ανατολή(!)

Και εν μέρει θέλουν να αφυπνίσουν τη ηθικά κατώτερη παρόρμησή μας: τον ρατσισμό. Η σημερινή απροκάλυπτη διχοτόμηση σε Ευρωπαίους και Άραβες είναι άνευ προηγουμένου από την εποχή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας: φράσεις όπως «διεξάγεται ένας αγώνας μεταξύ πολιτισμού και βαρβαρότητας» και «τα εκατό χιλιάδες κεφάλια στελεχών νέων αντισημιτών που έχουν μεταναστεύσει στη Σουηδία» θα ήταν αδιανόητες πριν από είκοσι χρόνια, μα τώρα εμφανίζονται στην καλύτερη θέση στον σουηδικό ημερήσιο Τύπο.16

Όμως ο ρατσισμός δεν είναι η αιτία των ιμπεριαλιστικών πολέμων, αλλά το πρόσχημά/η πρόφασή τους. Οι ιμπεριαλιστές χρησιμοποιούν τον ρατσισμό επειδή γνωρίζουν ότι και αυτό είναι ένα είδος ηθικού αφηγήματος που έχει απήχηση στον πληθυσμό. Οι ιμπεριαλιστές μπορούν να μετατρέψουν, μέσα σε μια εβδομάδα, έναν λαό από ξένους σκλάβους σε λευκούς Ευρωπαίους (βλέπε Ουκρανία) και το αντίστροφο. Οι ιμπεριαλιστές μπορούν να μεταμορφώσουν/αλλάξουν πλήρως έναν λαό από αυτοί σε εμείς και σε αυτοί ξανά. Οι ιμπεριαλιστές δεν αγαπούν κανέναν λαό, ούτε καν τον δικό τους. Ο ιμπεριαλισμός είναι ένα σύστημα που εγγυάται την οικονομική ισχύ και τη γεωπολιτική ηγεμονία στον καπιταλισμό γενικά και στις Ηνωμένες Πολιτείες ειδικότερα.

Ο ιμπεριαλισμός θα πετάξει τους Εβραίους και τη μνήμη του Ολοκαυτώματος, την ημέρα που το σύστημα θα πάψει να επωφελείται από αυτό, όπως κάνουν σε τακτά διαστήματα με τους Κούρδους. Όπως έχει γράψει ο Norman Finkelstein, για πολλά χρόνια, μέχρι το 1967 όταν η επίκλησή του έγινε βασικός πυλώνας της ρητορικής υπεράσπισης του Ισραήλ, μόνο η αριστερά μιλούσε για το Ολοκαύτωμα.17

Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, η ισλαμοφοβία/το μίσος προς τους Άραβες πήρε τη θέση του φόβου του κομμουνισμού στον κυρίαρχο λόγο του ιμπεριαλισμού. Ήταν επίσης αυτή τη στιγμή που εφαρμόστηκε η Συμφωνία του Όσλο, προκειμένου να επιχειρηθεί εξουδετέρωση της αντίθεσης στην υπό την ηγεσία των ΗΠΑ παγκόσμια τάξη πραγμάτων και να αποφευχθεί επίτευξη λύσης με την Παλαιστίνη όπως αυτή που επιτεύχθηκε με τη Νότια Αφρική το επόμενο έτος. Τότε ήταν που η PLO αφοπλίστηκε με την υπόσχεση ενός (ελάχιστου) κράτους – που δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Μετά από αυτό, το Ισραήλ κατατρώγει την παλαιστινιακή γη, σταδιακά και βαθμιαία, ενώ ο υπόλοιπος κόσμος κοιτάζει αλλού και παραδίδεται με ικανοποίηση στο να ψηφίζει αποφάσεις στον ΟΗΕ χωρίς να απαιτεί περαιτέρω παρακολούθησή τους. Το Ισραήλ νόμιζε ότι είχε κερδίσει – οι σχέσεις με τις γειτονικές χώρες εξομαλύνονταν και εκτός από σποραδικές εξεγέρσεις και επιθέσεις, το κόστος της κατοχής ήταν χαμηλό.

Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι ιμπεριαλιστές αντέδρασαν τόσο έντονα στην 7η Οκτωβρίου δεν είναι ότι σκοτώθηκαν άμαχοι. Μα ότι η αυτοκρατορία δέχθηκε φονικό πλήγμα.

Το Ισραήλ και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν εντελώς απροετοίμαστοι.

Το ότι ένας καταπιεσμένος, αποικισμένος, παγιδευμένος και υπό φρούρηση και παρακολούθηση λαός θα μπορούσε να προετοιμάσει κάτι τέτοιο χωρίς η Μοσάντ, η Σιν Μπετ ή η CIA να έχουν την πιο αμυδρή ιδέα ταρακούνησε την ιμπεριαλιστική παγκόσμια τάξη από τα θεμέλιά της.

Το κτύπημα είναι χειρότερο από αυτό της 11ης Σεπτεμβρίου – το ότι η 11η Σεπτεμβρίου ήταν ένα μεμονωμένο γεγονός που δεν θα οδηγούσε σε κατάληψη της εξουσίας έγινε σαφές σχετικά γρήγορα, εδώ όμως πρόκειται για έναν οργανωμένο λαό με ρίζες σε μια περιοχή που το Ισραήλ και οι ΗΠΑ νόμιζαν ότι είχαν υπό έλεγχο. Αντίθετα, αποδείχθηκε ότι η Γάζα ήταν η περιοχή της Μέσης Ανατολής που δεν ήλεγχαν.

Αυτό που τώρα κάνουν το Ισραήλ και οι ΗΠΑ δεν είναι να «κυνηγούν τη Χαμάς» αλλά να τιμωρούν προς παραδειγματισμό των άλλων. Η τιμωρία θα είναι τόσο τρομακτικά βάναυση και απάνθρωπη ώστε κανείς να μην τολμήσει ξανά να εξεγερθεί. Κάθε Παλαιστίνιος –και κάθε καταπιεσμένος λαός– που σκέφτεται να αντισταθεί στο μέλλον θα πρέπει να θυμάται τη γενοκτονία και να αποθαρρύνεται. «Θέλατε την κόλαση, θα την έχετε. Χωρίς ρεύμα, χωρίς νερό, μόνο όλεθρο/καταστροφή» λένε οι Ισραηλινοί στρατηγοί.18Όπως είπαν οι στρατηγοί των ΗΠΑ το 1967: «Θα βομβαρδίσουμε το Βιετνάμ πίσω στη Λίθινη Εποχή».

Ο μύθος που έχει διαδοθεί σε ορισμένους αριστερούς κύκλους ότι η 7η Οκτωβρίου ήταν «δουλειά από μέσα» κάνει το ίδιο πράγμα μεταφορικά: εξαλείφει την αντίσταση. Επομένως, όχι μόνο είναι λανθασμένος αλλά και επιβλαβής. Ακριβώς όπως και ο μύθος ότι η 11η Σεπτεμβρίου ήταν μια δουλειά εκ των έσω, δεν προσδίδει στους καταπιεσμένους ανθρώπους την ικανότητα δράσης. Οι καταπιεσμένοι άνθρωποι, εξ ορισμού, σύμφωνα με τη θεωρία της «δουλειάς εκ των έσω», δεν μπορούν ποτέ να αντισταθούν. Ό,τι συμβαίνει δημιουργείται από την εξουσία. Η εξουσία ξέρει τα πάντα, κάνει τα πάντα, βρίσκεται πίσω από όλα. Δεν μπορούν μερικοί τύποι που κάθονται στα βουνά του Αφγανιστάν ή σε ένα τούνελ στη Γάζα να πιάσουν κορόιδο τη CIA και τη Μοσάντ, που όλοι γνωρίζουν ότι είναι οι πιο έξυπνοι στον κόσμο;

Ναι, μπορούν, και η ιστορία αποτελεί ένα μοναδικό στο είδος του μακρύ παράδειγμα ακριβώς αυτού. Ολόκληρος ο αποικισμένος κόσμος κατάφερε να απελευθερωθεί παρά την όπως φαίνεται στρατιωτική κατωτερότητα.

Όταν η αποικιοκρατία ηττήθηκε, οι αποικιακές δυνάμεις μεταπήδησαν στην εξουσία μέσω ενός άλλου συστήματος: του ιμπεριαλισμού. Η διαφορά μεταξύ αποικιοκρατίας και ιμπεριαλισμού είναι ότι η πρώτη κυβερνά προσωπικά επί τόπου και συχνά μετακινεί τον πληθυσμό της εκεί, ενώ ο δεύτερος κυβερνά από απόσταση μέσα από μαριονέτες και email. Η αποικιοκρατία αφορά την κατάληψη γης, ο ιμπεριαλισμός την ανάληψη/ανάθεση/κλείσιμο συμβολαίων για ορυχεία.

Δεν είναι ιμπεριαλισμός όταν μια χώρα εισβάλλει σε μια άλλη. Όχι, είναι απλά μια εισβολή. Χώρες και ηγέτες έχουν εισβάλει η μία στην άλλη και έχουν καταλάβει εδάφη από αμνημονεύτων χρόνων (έχουμε πολλά παραδείγματα εδώ στο Βορρά) χωρίς αυτό να είναι ιμπεριαλισμός. Ο ιμπεριαλισμός είναι, όπως τόσο καλά τον περιέγραψε ο συγγραφέας και ερευνητής Andreas Malm, όταν το κεφάλαιο παίρνει τα όπλα.19

Οι ΗΠΑ, ως η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και η αδιαμφισβήτητη επίσης στρατιωτική υπερδύναμη του κόσμου, έχουν το ρόλο του ηγεμόνα (ηγέτη) του ιμπεριαλισμού για να εξασφαλίσουν τον κόσμο για τον καπιταλισμό γενικά και τα αμερικανικά συμφέροντα ειδικότερα. Για τη βοήθειά τους, οι ΗΠΑ έχουν οικονομικά μέσα πίεσης: την Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ και τον ΠΟΕ, που μπορούν να πιέσουν μια χώρα, για παράδειγμα, να πουλήσει το πετρέλαιο της σε αμερικανικές εταιρείες, να ιδιωτικοποιήσει ορυχεία χαλκού ή να καταργήσει τους δασμούς για ξένα αγαθά. Όταν αυτό δεν λειτουργεί, επιβάλλονται κυρώσεις και ο πληθυσμός που αντιτίθεται στις επιταγές των Ηνωμένων Πολιτειών πεθαίνει απλούστατα από πείνα.

Και όταν αυτό δεν λειτουργεί, παίρνουν τα όπλα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν περισσότερες από 800 στρατιωτικές βάσεις σε όλο τον κόσμο. Στο Ισραήλ για παράδειγμα.

Γι’ αυτό το Ισραήλ είναι ένα τόσο επικίνδυνο κράτος: είναι  αποικιοκρατία και ιμπεριαλισμός ενωμένα. Εν μέρει ένα εγχείρημα εποίκων-αποικισμού που περιλαμβάνει τη μετακίνηση σε μια χώρα και τη σταδιακή κατάληψή της εκτοπίζοντας και εξαφανίζοντας τον αυτόχθονα πληθυσμό –και εν μέρει ένα ιμπεριαλιστικό φυλάκιο και ο πιο σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Εν μέρει ένα στρατιωτικό κράτος βασισμένο στην ιδέα της εθνικής καθαρότητας –παρανοϊκό όπως όλα τα κράτη του απαρτχάιντ– όπου η μνήμη του Ολοκαυτώματος και η πεποίθηση ότι μόνο ο συνεχής πόλεμος μπορεί να αποτρέψει μια επανάληψή του έχει γίνει εθνική ιδεολογία – και εν μέρει απόλυτη εγγύηση της συνεχιζόμενης επιρροής των ΗΠΑ στην περιοχή.

Μπορεί να θεωρηθεί ότι ο ιμπεριαλισμός έχει διατηρήσει μια αποικία, όπου μπορεί να ασκήσει την αποικιοκρατία με τον παλιό τρόπο αλλά με σύγχρονα όπλα.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι τόσο λάθος να πιστεύουμε ότι το Ισραήλ είναι αυτό που ελέγχει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Λες και οι Ηνωμένες Πολιτείες, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και μακράν η πιο ισχυρή στρατιωτική δύναμη στον κόσμο, θα επέτρεπαν για κάποιο ανεξιχνίαστο λόγο να εξαπατηθούν από το Ισραήλ και να πειστούν από ένα πεισματάρικο, ενεργητικό και οργισμένο «λόμπι» να του δώσουν όπλα, εντελώς ενάντια στα δικά τους συμφέροντα. Αυτός ο μύθος, που υποστηρίζεται πρόθυμα από Αμερικανούς που χαρακτηρίζονται από απομονωτισμό όπως ο John Mearsheimer, είναι της μόδας.

Όμως, όπως γράφει ο ερευνητής σε θέματα συγκρούσεων Max Ajl στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Ebb, το Ισραήλ είναι η καλύτερη επένδυση που έχουν κάνει ποτέ οι ΗΠΑ.20 Από τη δεκαετία του 1970 και μετά, γράφει ο Ajl: «η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ μετέτρεψε το Ισραήλ σε ένα μοναδικό κεφάλαιο: ένα εργοστάσιο όπλων που ανατέθηκε σε εξωτερικούς συνεργάτες, ένα περιφερειακό παράγοντα πρόκλησης προβληματικών καταστάσεων για την αραβική ειρήνη, τη σταθερότητα και τη λαϊκή ανάπτυξη· μια βάση για την παγκόσμια καταπολέμηση της εξέγερσης, μια μαύρη τρύπα που καταβροχθίζει την περιφερειακή αφθονία και τη μετατρέπει σε ατελείωτους εξοπλισμούς».

Από τη δεκαετία του 1950, οι αποικιακές δυνάμεις έχουν αναγνωρίσει την αξία του Ισραήλ. Όταν ο πρόεδρος της Αιγύπτου Νάσερ επρόκειτο να εθνικοποιήσει τη Διώρυγα του Σουέζ το 1956, το Ισραήλ πρόσφερε στις δυτικές δυνάμεις μια εισβολή στην Αίγυπτο και μια δολοφονία του Νάσερ (τον οποίο ο Μπεν-Γκουριόν αποκάλεσε «Χίτλερ του Νείλου» – οι παρομοιώσεις του ολοκαυτώματος για κάθε εχθρό του Ισραήλ υπήρχαν και τότε) κατόπιν τούτου η Γαλλία συνεισέφερε άρματα μάχης και πυροβολικό για 100 εκατομμύρια δολάρια.21 Η Μεγάλη Βρετανία βοήθησε επίσης, αλλά δεν κατάφεραν να σκοτώσουν τον Νάσερ.

Κάθε φορά που οι χώρες της Μέσης Ανατολής κινούνται προς τη σταθερότητα, την ενότητα και τη χειραφέτηση από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ χρησιμοποιείται ως εργαλείο για να το αποτρέψει – βάζοντας χώρες να μαλώνουν μεταξύ τους, όπως στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ, σαμποτάροντας τις αμυντικές ικανότητες των χωρών βομβαρδίζοντας εγκαταστάσεις στη Συρία και δολοφονώντας σε ενέδρες Ιρανούς, Γάλλους και Γερμανούς στρατιωτικούς επιστήμονες.23

Κανένα άλλο κράτος δεν έχει δολοφονήσει τόσους πολλούς ανθρώπους στο εξωτερικό, και κατά κανόνα χωρίς συνέπειες, παρά το γεγονός ότι επανειλημμένα σκοτώνουν ευρωπαίους πολίτες και λάθος άτομα – θυμόμαστε τον σερβιτόρο στο Lillehammer. Η Μοσάντ έχει εκπαιδεύσει υπηρεσίες ασφαλείας σε όλο τον κόσμο, από τη μυστική αστυνομία του Πινοσέτ μέχρι της Νότιας Αφρικής, τις δύο πλευρές στον εμφύλιο πόλεμο της Σρι Λάνκα, τη μυστική αστυνομία του Σάχη, την πορτογαλική αποικιακή δύναμη στη Μοζαμβίκη, όπως και εκτέλεσε εχθρούς άλλων κυβερνήσεων έναντι προσφερθεισών υπηρεσιών.24

Ο αριθμός των παλαιστινίων αγωνιστών της ελευθερίας που δολοφονήθηκαν από τη Μοσάντ είναι τόσο μεγάλος που δεν τίθεται ζήτημα για το αν, αλλά για το πότε, ένας ηγέτης θα δολοφονηθεί. Το ότι αυτό έκανε τη Μοσάντ μια «υπερ-ευφυή» οργάνωση είναι ένας μύθος που διαδόθηκε από την ίδια τη Μοσάντ – στην πραγματικότητα αποκτούν έναν νέο και συχνά πιο ριζοσπαστικό αντίπαλο για κάθε άτομο που σκοτώνουν, όπως όταν σκότωσαν τον Γιάσερ Αραφάτ και έβαλαν τη Χαμάς μπελά στο κεφάλι τους, ή όταν σκότωσαν τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Αμπάς Μουσάουι (Abbas Mussawi) και αντ’ αυτού έβαλαν τον Νασράλα (Nasrallah) μπελά στο κεφάλι τους.25

Με το να σκοτώνει το Ισραήλ κάθε άτομο με το οποίο θα μπορούσε να διαπραγματευτεί, υπονομεύει την πιθανότητα οποιασδήποτε λύσης πέραν του μόνιμου πολέμου. Με αυτόν τον τρόπο, ο Σιωνισμός έχει συλλάβει τον Ιουδαϊσμό όμηρο, έχει διαστρεβλώσει την ψυχή και εκθέσει σε κίνδυνο τη ζωή του λαού του –ενώ θα μπορούσε αντ’ αυτού να επιλέξει να ακολουθήσει έναν άλλο δρόμο: να ζήσει σε σχετική ειρήνη και ελευθερία σε ένα πολυεθνικό, δημοκρατικό κράτος στη βάση της αρχής ένα άτομο, μια φωνή/ψήφος. Μα ο ιμπεριαλισμός δεν θα είχε κέρδος από αυτό, αφού ένα τέτοιο κράτος θα μπορούσε να δημιουργήσει μια αντιαμερικανική συμμαχία με τα άλλα κράτη της περιοχής.

Όταν ένας ισραηλινός στρατιώτης σκοτώθηκε από παλαιστίνιους φενταγίν το 1956, ο Moshe Dayan, επικεφαλής του IDF και αργότερα υπουργός Άμυνας, είπε τα ακόλουθα λόγια στην κηδεία του, διατυπώνοντας έτσι την ιδρυτική θέση του ισραηλινού μιλιταρισμού:

«Ας μην κατηγορούμε τους δολοφόνους. Ποιοι είμαστε εμείς που θα πούμε κάτι για το μίσος τους απέναντί μας; Εδώ και οκτώ χρόνια βρίσκονται σε καταυλισμούς προσφύγων στη Γάζα, και μπροστά στα μάτια τους έχουμε μετατρέψει τη γη και τα χωριά τους που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους σε περιουσία μας... Είμαστε η γενιά των εποίκων, και χωρίς ατσάλινα κράνη και τις μπούκες των κανονιών δεν θα μπορούμε να φυτέψουμε ένα δέντρο ή να χτίσουμε ένα σπίτι. Τα παιδιά μας δεν πρόκειται να ζήσουν αν δεν χτίσουμε καταφύγια, και χωρίς φράχτες και συρματοπλέγματα και πολυβόλα δεν θα μπορούμε να φτιάξουμε δρόμους ή γεωτρήσεις για νερό».  

Ήδη από τότε είχαν τεθεί τα θεμέλια για τη γενοκτονία που βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη.



Σημειώσεις

*Το άρθρο με τίτλο «Imperialismens moral» δημοσιεύτηκε στο σουηδικό περιοδικό Parabol (τεύχος 3 - 2024). Εμείς το πήραμε από τον ιστότοπο του περιοδικού Parabol. Βρίσκεται στη διεύθυνση: https://www.parabol.press/imperialismens-moral/

Η συγγραφέας του άρθρου Kajsa Ekis Ekman (ekis@parabol.press) είναι δημοσιογράφος. Έχει γράψει βιβλία που έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Δίνει διαλέξεις διεθνώς για την εμπορία ανθρώπων και τον καπιταλισμό. Της έχει απονεμηθεί το βραβείο Sara Lidman, Σουηδό-Ελληνίδα της χρονιάς και το βραβείο Λένιν.

Τη μετάφραση από τα σουηδικά, για λογαριασμό των Αντιγειτονιών, έκανε ο Κ.Καψ.

Η δημοσίευση δεν συνιστά απαραίτητα και συμφωνία με όλες τις απόψεις που διατυπώνονται.


1 ΣτΜ. Στο κείμενο αναφέρονται οι σουηδικές εφημερίδες: Dagens Nyheter (DN), Svenska Dagbladet (SvD), Sydsvenskan, Aftonbladet, Expressen, Kristianstadbladet, ETC και Världen Idag και ονόματα πολιτικών και άλλων σχολιαστών όπως Ulf Kristersson, Ann Linde, Jan Eliasson, Morgan Johansson, Märta Stenevi, Kashif Virk, Ivar Arpi, Gunnar Hökmark, Magnus Ranstorp. Συγκεκριμένα: Vad Tobias Billström borde ha mod att säga (aftonbladet.se), Ledare: Israel förtjänar säkerhet – men bomberna ger inte det – DN.se , Det är Iran som är kruxet. – Sydsvenskan , Nu skäms de inte längre över sitt judehat (expressen.se), Morgan Johansson: Två stater enda lösningen – Aktuellt i Politiken (aip.nu) , Vänstern som varit våldets ständiga apologeter | Mattias Svensson | SvD Ledare , Vänstern och tyranniet (kristianstadsbladet.se) , ”Antisemitism är en skamfläck för vårt land” – Regeringen.se, X (twitter.com), Över 500 döda när ett sjukhus i Gaza bombades ikväll. Det måste till en vapenvila nu. Stoppa bombningarna, släpp gisslan, upprätta en… | Instagram , Sverige ger dödandet i Gaza politisk legitimitet (expressen.se), Varför säger regeringen inget om att svenska barn dödats i Gaza? | Dagens ETC , Israel drabbas av ren ondska – Rak höger med Ivar Arpi (enrakhoger.se) , https://www.linkedin.com/posts/ranstorp-magnus-2741a42_rapport-ikv%C3%A4ll-1930-activity-7116843163507388416-Wb6L?utm_source=share&utm_medium=member_desktop 









10 Για μια περίληψη του πώς δικαιολογείται ο πόλεμος, διαβάστε Gilly, Pierre, Konsten att sälja krig, Verbal förlag 2016.  

11 ΣτΜ. empati := ενσυναίσθηση. Η ικανότητα του ατόμου να κατανοεί και να συμμερίζεται τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις ανησυχίες ενός άλλου ανθρώπου «σαν να» ήταν αυτός ο άλλος, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα την ακεραιότητά του. Διαφέρει από την ταύτιση.  

12 Για μια ανάλυση του πώς γίνεται αυτό στη Γαλλία, βλέπε Halimi, Serge & Rimbert, Pierre: “Le journalisme francais, un danger public”, Le Monde Diplomatique, februari 2024.  

13 ΣτΜ. impuls := παρόρμηση. Ακατανίκητη ψυχική τάση για δράση χωρίς επιφυλάξεις. 


15 Arbetsutskottet (AU) i Författarförbundets styrelse, ”Om kriget i Gaza”, utskick 6/2 2024.  


17 Finkelstein, Norman G., The Holocaust Industry – Reflections on the Exploitation of Jewish Suffering, Verso 2000, σελ. 16  


19 Malm, Andreas, När kapitalet tar till vapen, Agora förlag 2004. 

20 Ajl, Max, “Misreading Palestine”, Ebb nr 1 2024. 

21 Tyler, Patrick, Fortress Israel – The Inside Story of the Military Elite Who Run the Country And Why They Can’t Make Peace, Portobello 2013, σελ. 79. 

22 βλέπε Ostrovsky και Bergman, π.χ. fallet Butrus Eben Halim, Mohsen Fakhrizadeh och Heinz Krug (Operation Damocles)  

23 Bergman, Ronen, Rise and Kill First: The Secret History of Israel’s Targeted Assassinations, Random House 2019.  

24 Ostrovsky, Victor & Hoy, Claire, By Way of Deception – The Making and Unmaking of a Mossad officer, St Martin’s Paperbacks 1990 och Ajl, Max, ”Palestine’s Great Flood: Part I”, Agrarian South Journal of Political Economy, Feb. 2024.  

25 Η δολοφονία του Αραφάτ ποτέ δεν αναγνωρίστηκε δημόσια, αλλά ο Ούρι Νταν (Uri Dan) δείχνει στο βιβλίο του Ariel Sharon: An Intimate Portrait ότι λίγο πριν από το θάνατο του Αραφάτ ο Σαρόν έφτασε όσο πιο κοντά μπορούσε να έλθει σε μια ομολογία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: