Μια μεγάλη ιστορία με άγνωστο τέλος....

Στη δουλειά διηγούμαι καθημερινά ιστορίες για ήρωες, θεούς, βασιλιάδες κι επαναστάτες. Σήμερα όμως θα μιλήσω για τους επαγγελματίες του πολύπαθου κλάδου μου: τους ξεναγούς.

ΕΙΚΟΝΑ 1: ΕΥΚΟΛΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΜΟΙ

Καπέλο, ταυτότητα διπλωματούχου ξεναγού κρεμασμένη στο λαιμό και απαραιτήτως χαμόγελο.

Βρέξει -χιονίσει, από Ανατολή σε Δύση, Κυριακές και αργίες, μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, εκκλησίες και μοναστήρια, παραδοσιακούς οικισμούς, αλλά και σπήλαια και φαράγγια. Περιτριγυρισμένοι από ξένους κάθε ηλικίας, διαφορετικών ενδιαφερόντων και μορφωτικού επιπέδου, που ήρθαν να γνωρίσουν τον τόπο, τους ανθρώπους, τα έθιμα και όχι μόνο να επισκεφθούν τα μνημεία. Να "ζήσουν το μύθο τους" σύμφωνα με το γνωστό σλόγκαν.

ΕΙΚΟΝΑ 2: Η ΑΓΝΩΣΤΗ ΠΛΕΥΡΑ

ΟΧΙ, δεν λέμε σε όλους τα ίδια ούτε μας δόθηκε ένα έτοιμο κείμενο που αφηγούμαστε, αλλά επιλέγουμε ανάλογα με το ακροατήριο τι θα πούμε κάθε φορά.

Επίσης δεν είναι κληρονομικό χάρισμα!

Υπάρχει μια Σχολή Ξεναγών κρατική, επαγγελματική, που βραβεύτηκε ως η καλύτερη της Ευρώπης και είναι ΔΩΡΕΑΝ.

Έμπαινες με εξετάσεις και στη συνέχεια ακολουθούσες 2ετή εκπαίδευση με υποχρεωτική παρακολούθηση 20 μαθημάτων ποικίλης ύλης και συμμετοχή στις 109 ημέρες εκδρομών στους διάφορους τόπους τουριστικού ενδιαφέροντος. Μετά από γραπτές και προφορικές εξετάσεις έπαιρνες το πολυπόθητο δίπλωμα και μπορούσες σύμφωνα με το νόμο 710/77 να ασκήσεις το επάγγελμα, το οποίο....

ΟΧΙ, δεν ήταν ποτέ "ΚΛΕΙΣΤΟ" αφού ο μόνος περιορισμός που υπήρχε, ήταν η δωρεάν φοίτηση σε αυτή τη Σχολή.

ΟΧΙ, οι ξεναγοί δεν είναι όλοι νέοι. Μεγαλώνουν, βγαίνουν σε σύνταξη, αφού για πολλά έτη έχουν ασκήσει μια εργασία που απαιτεί πνευματική και σωματική εγρήγορση και αφού φυσικά έχουν μαζέψει τα απαραίτητα ένσημα που ανεβάζουν το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών τους.

ΕΙΚΟΝΑ 3: ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΏΝ

Έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά, κουβαλούν προκαταλήψεις και στερεότυπα και έχουν συχνά άγνοια ή λανθασμένη πληροφόρηση.

Για αρκετές ώρες/μέρες, ο ξεναγός θα γίνει ο άνθρωπός τους, ένας "πρέσβης" της χώρας του, ένας εγκάρδιος οικοδεσπότης που θα τους μιλήσει για τα πάντα.

Για τον Παρθενώνα τη δημοκρατία, τον Περικλή αλλά και για τον Κολοκοτρώνη, για τα πολλά χρόνια υποτέλειας και για τις λεηλασίες του κάθε Έλγιν όσο δεν υπήρχε ελληνικό κράτος, για την Κατοχή, την Αντίσταση, τον Εμφύλιο... Για τη σύγχρονη ποίηση, τη μουσική, το ελληνικό αλφάβητο και τις εκατοντάδες ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούν καθημερινά στη γλώσσα τους.

Για τη γαστρονομία, το ελληνικό λάδι, το κρασί και το μέλι, το εκπαιδευτικό σύστημα, το κόστος ζωής του σύγχρονου Έλληνα...

Κάποιες φορές γίνεται κυματοθραύστης και τοίχος αδιαπέραστος για να καλύψει κακοδαιμονίες και ατοπήματα για τα οποία δεν ευθύνεται.

Για τον ανελκυστήρα των ατόμων με κινητική δυσκολία που υπολειτουργεί στην Ακρόπολη, για τις κλειστές τουαλέτες που ανακαινίζονται από ιδιωτική εταιρεία μέσα στη σαιζόν, για τις μισές αίθουσες του Βυζαντινού Μουσείου που παραμένουν κλειστές επειδή δεν έγινε εγκαίρως η πρόσληψη φυλάκων.

Θα μοιραστεί μαζί τους ό,τι έμαθε στη σχολή και όσα έχει στην καρδιά του.

Έτσι, λόγο το λόγο, θα αναδυθεί ένας πανέμορφος καμβάς, μια "σαγήνη", (όπως αποκαλούσαν οι αρχαίοι το δίχτυ) που θα μετατρέψει το ταξίδι σε μια εμπειρία ζωής, κάτι που λένε οι ίδιοι οι περιηγητές και κατατάσσουν στα ερωτηματολόγια τους, τους ξεναγούς της Ελλάδας στους καλύτερους παγκοσμίως.

ΕΙΚΟΝΑ 4: ΑΛΛΑΓΗ ΣΚΗΝΙΚΟΥ

Στο κλιματιζόμενο γραφείο της, η υπουργός τουρισμού ετοιμάζει ένα πολυνομοσχέδιο "αναβάθμισης" του τουριστικού προϊόντος. Ήρθε η ώρα να ικανοποιήσει ένα πάγιο αίτημα των ξένων tour operators. Οι διπλωματούχοι ξεναγοί, πρέπει να αντικατασταθούν από συνοδούς της εταιρείας τους! Σ αυτούς δίνει τη δυνατότητα να ξεναγούν ΠΑΝΤΟΥ, εκτός από τους αρχαιολογικούς χώρους και τα Μουσεία. Χωρίς καμία προϋπόθεση, καμία πιστοποίηση, καμία εκπαίδευση. ΟΛΟΙ ανεξαιρέτως παντού. Οι ξεναγοί παραμερίζονται στα Μουσεία και τους χώρους που είναι επισκέψιμοι με εισιτήριο.

Ταυτόχρονα επιχειρεί να εξυπηρετήσει και μια άλλη πελατεία της: Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, ΙΕΚ, και ΕΚΠΑ, εξαγγέλλουν ταχύρυθμα σεμινάρια και μεταπτυχιακές σπουδές, όπου εισάγεται όποιος θέλει χωρίς εξετάσεις, και επί πληρωμή, "ειδικεύεται" και παίρνει τον τίτλο που επιθυμεί: ξεναγός θρησκευτικού τουρισμού, οικολογικού ό,τι άλλο επιθυμεί...

Όλοι χωράνε στην εργασιακή ζούγκλα της Αγοράς! Έτσι, παράλληλα με τη Σχολή, τα σεμινάρια και τα μεταπτυχιακά, έχει αφήσει ανεξέλεγκτο και ένα τεράστιο πλήθος, fake ξεναγών, που αποτελείται από συμπαθείς (κατά τα άλλα) ταξιτζήδες, σερβιτόρους, ιδιοκτήτες rbnb, καθηγητές που θέλουν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους, ξένους που ξέμειναν στα μέρη μας, να προσφέρουν επίσης τις ξεναγικές τους υπηρεσίες, χωρίς αμοιβή, ζητώντας από τους πελάτες να αφήσουν ένα φιλοδώρημα, αν και όσο θέλουν, και ούτε λόγος φυσικά για ασφάλιση, αποζημίωση κυριακάτικης αργίας κλπ

ΕΙΚΟΝΑ 5. ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ

Ο ξεναγός όπως τον ξέραμε δεν υπάρχει πλέον!

Όπως δεν υπάρχουν πλέον μανάβικα και χασάπικα ή οτιδήποτε μαρτυρά την παρουσία ντόπιων στο γεμάτο rbnb κέντρο της Αθήνας.

Όπως δε φυτρώνει ούτε χορταράκι χλωρό στην Ακρόπολη που τσιμεντώθηκε γιατί έτσι απαίτησαν οι ξένοι tour operators, ώστε να διευκολύνεται η αθρόα προσέλευση των πελατών τους στον κατά τα άλλα "ιερό" βράχο της Ακρόπολης.

Όπως και οι πελάτες μας, ο Φριτς, ο Χουάν, η Τζέσικα, δεν έχουν πια όνομα γιατί μετατράπηκαν σε "βαριά βιομηχανία", όχι της χώρας αλλά των ξένων πολυεθνικών που ορίζουν τα πάντα και από τα ελληνικά τουριστικά πρακτορεία που υπήρχαν όταν ξεκίνησα την επαγγελματική μου ζωή, δεν υπάρχει πλέον σχεδόν κανένα.

Ο Μακρυγιάννης, ο Ελύτης, ο Τσαρούχης, δε συμπεριλαμβάνονται σε καμία ξενάγηση γιατί δεν είναι προσοδοφόρο τουριστικό προϊόν.

Οι παλιοί φύλακες που είχαν πιάσει "με τα χέρια τους το κάθε έκθεμα και το πονούσαν", αντικαταστάθηκαν από ταλαίπωρους συμβασιούχους, που σύντομα θα δώσουν τη θέση τους σε υπαλλήλους ιδιωτικών εταιρειών.

Άνεμος άγριος και ανελέητος σαρώνει τα πάντα!

Η γοητευτική "σαγήνη", που χώρεσε όλα τα χρώματα, τ’ αρώματα, τους μύθους ενός τόπου που η πανάρχαιη ιστορία του βοά σε κάθε βήμα, κινδυνεύει να χαθεί.

Όμως κάτι την κρατάει ακόμα.

Εμείς οι εργαζόμενοι κρατάμε την άκρη της και δε θα την παραδώσουμε!

Όχι, αμαχητί.

Όχι γιατί έτσι επιτάσσουν τα μικροσυμφέροντά μας, αλλά γιατί δεν είναι αυτό το μέλλον που αξίζει ούτε σε μας, ούτε στα παιδιά μας.

Όποιος το νιώθει αυτό, ας σταθεί στο πλευρό μας! 

Σίσσυ Χασιώτου