ΚΑΒΑΛΑ | Mεγάλη κινητοποίηση ενάντια στη γεωλογική αποθήκευση CO2 στον Πρίνο (11/12)

 

Μια μεγάλη κινητοποίηση οργανώνεται στην Καβάλα την Πέμπτη 11/12, ενάντια στα σχέδια για γεωλογική αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) στη θαλάσσια περιοχή του Πρίνου. Ήδη έχει εξαγγελθεί στάση εργασίας από την τοπική ΑΔΕΔΥ και το Εργατικό Κέντρο, ενώ αντίστοιχα καλέσματα έχουν βγει από δεκάδες συλλογικούς φορείς, πρωτοβουλίες και επιτροπές κατοίκων, τόσο από την Καβάλα, όσο και από τη Θάσο, τη Χρυσούπολη κ.α.

Ενημερωθείτε για το ζήτημα από την σελίδα της "Πρωτοβουλίας ενάντια στην αποθήκευση CO₂ στον Πρίνο" στο fb.

Αναδημοσιεύουμε παλαιότερο άρθρο από το φύλλο 986 της Προλεταριακής Σημαίας που κυκλοφόρησε στις 7/6/2025.

Γεωλογική αποθήκευση CO2 στον Πρίνο της Καβάλας

Μετατρέπουν την περιοχή σε χωματερή αέριων ρύπων!

Με μεγάλες αντιδράσεις αντιμετωπίζεται η εξαγγελλόμενη «επένδυση «της EnEarth (θυγατρική της Energean) για αποθήκευση CO₂ (διοξειδίου του άνθρακα) στον Πρίνο της Καβάλας. Ήδη έχουν συγκροτηθεί πρωτοβουλίες κατοίκων στην περιοχή του Νέστου, στην Καβάλα και τη Θάσο, οι οποίες ενημερώνουν τις τοπικές κοινωνίες, οργανώνουν εκδηλώσεις και κινητοποιήσεις, παλεύοντας για να μπλοκάρουν την «επένδυση». Η πρώτη μεγάλη κινητοποίηση πραγματοποιήθηκε στον Λιμένα Θάσου στις 12/3, όταν και εκκίνησε η διαδικασία συλλογής υπογραφών (πάνω από 6.000 έχουν μαζευτεί μέχρι στιγμής), ενώ στις 17/5 ακολούθησε επίσης μαζική συγκέντρωση στη Σκάλα Πρίνου Θάσου, όπου συμμετείχαν περίπου 400 άτομα.

Οι κάτοικοι αντιδρούν στην κατασκευή της πρώτης μονάδας γεωλογικής αποθήκευσης CO2 σε όλη τη Ν.Α. Μεσόγειο, η οποία βασίζεται στην τεχνολογία δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα, γνωστής και ως CCS (Carbon Capture and Storage). Το σχέδιο είναι η χρησιμοποίηση των εξαντλημένων(;) υποθαλάσσιων κοιτασμάτων του Πρίνου, που διαχειρίζεται η Energean, η οποία μάλιστα πρόσφατα ανακοίνωσε και επίσημα ότι σταματά την παραγωγή υδρογονανθράκων από αυτά. Ο σχεδιασμός προβλέπει να καταλήγουν εκεί 1 εκ. τόνοι CO₂ σε ετήσια βάση, με προοπτική η αποθηκευτική δυναμικότητα να φτάσει τα 3 εκ. τόνους ως το 2030, και για χρονικό ορίζοντα 20 ετών. Οι ρύποι αυτοί θα προέρχονται από εγχώριες βιομηχανίες αλλά και βιομηχανίες γειτονικών χωρών, με 10 συμφωνίες να έχουν υπογραφεί μέχρι στιγμής. Μεταξύ αυτών οι τσιμεντοβιομηχανίες ΤΙΤΑΝ και Ηρακλής (πρόσφατη η επίσκεψη Μητσοτάκη στο Αλιβέρι Εύβοιας). Στις βιομηχανίες αυτές, θεωρητικά θα διαχωρίζεται και θα δεσμεύεται από τους συνολικούς ρύπους τους το CO₂ χωρίς άλλες προσμείξεις. Καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο η ανάλογη τεχνολογία είναι περιορισμένη, εκτιμάται ότι (στην καλύτερη των περιπτώσεων) ένα τουλάχιστον 5% των δεσμευόμενων καυσαερίων θα αφορά προσμείξεις άλλων τοξικών ρύπων, πέρα από το CO₂. Το δεσμευμένο αέριο θα υγροποιείται στην πηγή και θα μεταφέρεται στις εγκαταστάσεις «Σίγμα» της εταιρίας στη Νέα Καρβάλη Καβάλας, και από εκεί (μέσω και σχεδιαζόμενου αγωγού) στην εξέδρα του Πρίνου απ’ όπου θα γίνεται και η τελική του έκχυση στο υπέδαφος. Ο χρόνος έναρξης λειτουργίας του έργου εκτιμάται στις αρχές του 2027, ενώ μέχρι τον Ιούνιο του 2026 πρέπει να έχει εκδοθεί η άδεια λειτουργίας του.

Σε κάθε τέτοια απόπειρα αποθήκευσης ρύπων σε ταμιευτήρες υπάρχει καταγεγραμμένη διαρροή της τάξης του 1%, άρα πρακτικά μιλάμε για 500 έως 1.500 τόνους τοξικών ρύπων που θα εκλύονται ετησίως στη θάλασσα. Από την άλλη, σε περίπτωση διαρροής του CO₂ στην ατμόσφαιρα εκτιμάται ότι θα προκαλέσει ένα επίπεδο θνησιμότητας 1% σε απόσταση ενός χιλιομέτρου, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο το προσωπικό που θα εργάζεται στην εξέδρα του Πρίνου. Σοβαρές επιπτώσεις θα προκύψουν συνολικά για το περιβάλλον, όπως οξίνιση του θαλασσινού νερού, αλατοποίηση του υδροφόρου ορίζοντα, ξαφνικές εκρήξεις (blow outs), αλλά και κίνδυνοι ευρύτερα για την ανθρώπινη υγεία. Όλα αυτά αναφέρονται στη δημοσιευμένη μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ίδιας της εταιρίας! Πρόσθετους κινδύνους μπορούν να προκαλέσουν ενδεχόμενοι σεισμοί, την ώρα που η ίδια η αποθήκευση, σε συνθήκες υψηλής πίεσης στον πυθμένα, αυξάνει τη σεισμικότητα σε μια έτσι κι αλλιώς τεκτονικά ενεργή περιοχή. Σε όλα αυτά πρέπει να συνυπολογιστεί ο παράγοντας χρόνος, καθώς πρόκειται για έργο αποθήκευσης «για πάντα», με ό,τι αυτό σημαίνει για τη μόνιμη ύπαρξη των παραπάνω κινδύνων και την πιθανότητα ενός βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης (ΒΑΜΕ), σε μια απόσταση 8 χλμ. από τη Θάσο και 18 χλμ. από την Καβάλα.

Η Energean, εταιρία που είναι εισηγμένη στα χρηματιστήρια Λονδίνου και Ισραήλ, είναι αυτή που είναι υπεύθυνη για το έργο. Είναι η ίδια εταιρία που απέλυσε πάνω από 180 εργαζόμενους τη διετία 2020-21, όταν είχε φέρει μάλιστα και τα ΜΑΤ στις εγκαταστάσεις στη Νέα Καρβάλη. Έχει αποσπάσει συμφωνία χρηματοδότησης συνολικού ύψους 150 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», από τα οποία ήδη έχει εγκριθεί η πρώτη δόση των 21,45 εκ. ευρώ. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ, με επιπλέον χρηματοδότηση από το Connecting Europe Facility. Η επένδυση, που εντάσσεται στη λεγόμενη «απανθρακοποίηση» και την «Πράσινη Μετάβαση», έρχεται σε αντίθεση ακόμα και με τον διακηρυγμένο στόχο για μείωση των εκπομπών CO₂, αφού οι ρυπογόνες βιομηχανίες θα αποκτήσουν μεγαλύτερη ελευθερία στο να συνεχίσουν να εκλύουν ρύπους, με άλλοθι τη δέσμευση και αποθήκευση CO₂. Ούτως ή άλλως, τα έργα αυτά στις βιομηχανίες είναι ιδιαίτερα δαπανηρά και ενεργοβόρα, ενώ ακόμα και οι ποσότητες που δεσμεύονται παγκοσμίως είναι αμελητέες σε σχέση με τα 40 δισ. τόνους CO₂ που εκλύονται κάθε χρόνο. 

Συμπερασματικά, πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο ρίσκο και οι λόγοι που οι κάτοικοι αντιδρούν είναι πολύ ουσιαστικοί. Το έργο είναι τεχνικά έωλο, αναποτελεσματικό ως προς τον διακηρυγμένο στόχο του, με την εταιρία να εκμεταλλεύεται την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και να δεσμεύει το περιβάλλον και τη ζωή των κατοίκων σε ένα καθεστώς μόνιμου κινδύνου. Η μετατροπή της περιοχής σε μια χωματερή αέριων ρύπων στον πυθμένα της θάλασσας μπορεί να σταματήσει μόνο με τους κατοίκους στον δρόμο, κόντρα στην πολιτική που θυσιάζει την υγεία, το περιβάλλον και τα δικαιώματά τους στον βωμό του κέρδους!