Οδοιπορικό στα καμένα Και το σύστημα την δουλειά του: «Να σε κάψω Γιάννη να σε αλείψω λάδι»

Δημήτρης Μπαμ.

  

 Οδοιπορικό στα καμένα

 Και το σύστημα... την δουλειά του: «Να σε κάψω Γιάννη να σε αλείψω λάδι»!

       Ένα κλιμάκιο συντρόφων ξεκινήσαμε για το Μάτι νωρίς απόγευμα της Πέμπτης για να δούμε από κοντά το μέγεθος της καταστροφής από την φονική πυρκαγιά της προηγουμένης Δευτέρας.

       Όλοι είμαστε μαγκωμένοι και μόνο στην ιδέα ότι θα συναντήσουμε χαροκαμένους και κατεστραμμένους ανθρώπους. Πως θα βγει η πρώτη λέξη, πως θα πούμε μια κουβέντα για να συλλυπηθούμε, τι θα ακούσουμε; Γιατί πρέπει, καταρχάς, να ακούς σε αυτές τις καταστάσεις, να αφήνεις τον ανείπωτο πόνο να γίνεται λέξεις, λέξεις που ξέρουν πάντα να χαρακώνουν και τις πιο απαίδευτες καρδιές.

         Είμαι ήδη πολύ «φορτωμένος». Μια μέρα πριν είχα πάρει στο τηλέφωνο την πρώην μαθήτρια μου την Ιωάννα. Κάτι είχα ακούσει αλλά η επιβεβαίωση ήρθε από την ίδια. Η μαμά της είναι στους αγνοούμενους.

         Όσο πλησιάζαμε τη διασταύρωση που δεξιά σε πάει στο ΜΑΤΙ και αριστερά στον Ν. Βουτσά τα χρώματα αλλάζανε. Τα φωτεινά πράσινα ( μιλάμε για μια περιοχή από τις πιο όμορφες και κατάφυτες της Αττικής) ξάφνου γίνονται μουντά γκρι-καφέ.

         Όλα καμένα.

Η εικόνα σκουραίνει σαν να έχει ακουμπήσει στο έδαφος ένα μουντό σύννεφο. Μην φανεί περίεργο πως οι ομιλίες μας σώπασαν. Οι εκφράσεις μας πάγωσαν. Τα μάτια μας κοκκίνισαν...

         Είμαι σίγουρος ότι όλοι σκεφτήκαμε το ίδιο: Τι είναι αυτό; Πως έγινε αυτό;

      Στρίβουμε δεξιά προς την παραλία. Όσο πλησιάζουμε την θάλασσα κυριαρχεί η μυρωδιά του κάρβουνου. Η άσφαλτος έχει κρυφτεί από ένα παχύ στρώμα καρβουνόσκονης. Στο στενό δρόμο δεξιά κι αριστερά περνάμε ξυστά από κομμάτια ζάντες, γυαλιά από παρμπρίζ, αμορτισέρ. Μπορεί ο δρόμος να έχει αδειάσει από τα κουφάρια των καμένων αυτοκίνητων αλλά σε οικόπεδα που μάλλον χρησιμοποιούνταν για πάρκινγκ είδαμε αλλά δεκάδες τέτοια κουφάρια.

         Δεν χρειάζεται να δεις καμένα πτώματα για να καταλάβεις ότι εδώ έχει γίνει κάτι φρικτό. Όσο περνάει η ώρα σιγουρεύεσαι όλο και περισσότερο πως αυτό που κυριαρχεί στην μολυσμένη ατμόσφαιρα δεν είναι η μυρωδιά του κάρβουνου μα η οσμή του θανάτου, ενός πολύ βασανιστικού θανάτου.

          Στους δρόμους δεν είδαμε ανθρώπους να περπατούν εκτός από ένα γκρουπ του Ερυθρού Σταυρού που μας θύμισε τη χθεσινοβραδινή εικόνα στην τηλεόρασή αυτών των τύπων να ρίχνουν φως έξω από τις μάντρες των καμένων σπιτιών στο απόλυτο σκοτάδι και η λεζάντα να εξυμνεί τη μεγαλοσύνη του έργου του RED CROSS.  

            Κυκλοφορούσαν μερικά αυτοκίνητα και βαν με συνέργεια τηλεόρασης. Για να πάρουν πλανά από ένα τοπίο που οι περισσότεροι άνθρωποι το έχουμε δει σε τηλεοπτικές μεταδόσεις μετά από ανελέητο βομβαρδισμό κατοικημένων περιοχών.

            Κατεβήκαμε από τα αυτοκίνητα και τραβήξαμε μερικές φωτογραφίες.

Μετά το πρώτο σοκ προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε τι έγινε.

Το σημείο που είχαμε κάτσει μας βοηθούσε να δούμε το μαύρο ποτάμι που σχημάτισε η φωτιά και που κατέβαινε από τον Ν. Βουτσά μέχρι το Μάτι κάτω στη θάλασσα.

           Γίναμε για λίγα λεπτά ειδικοί εμπειρογνώμονες και ανταλλάξαμε κάποιες πρώτες σκέψεις. Είχαμε διαβάσει ότι την ημέρα της τραγωδίας φυσούσε έντονος δυτικός άνεμος που έχει κατεύθυνση προς τη θάλασσα. Με μηδαμινά μέσα πυρόσβεσης (άλλη μια μνημονιακή δέσμευση και η μείωση των κονδυλίων για την αντιπυρική προστασία) και με τη γνωστή

ρήση «να βοηθήσει ο ύψιστος» που επικρατεί σε αυτή τη χώρα όταν τα πράγματα ζορίζουν, ο μηχανισμός πυρόσβεσης έχασε τελείως τον έλεγχο της φωτιάς (αν το είχε ποτέ) και η φωτιά πέρασε την λεωφόρο Μαραθώνα -που πάει παράλληλα με τη ακτογραμμή και είναι σαν αντιπυρική ζώνη- και άρχισε να κατηφορίζει γρήγορα. Μόνο που είμαστε στα μέσα του καλοκαιριού και στην κατηφόρα υπάρχει παραθαλάσσιος οικισμός!

Κανένας δεν είπε στους ανθρώπους να εκκενώσουν το Μάτι.

Αναπόφευκτο αυτό που ακολούθησε. Στους στενούς δρόμους επικρατεί χάος, μποτιλιάρισμα αυτοκινήτων και πανικός από τον κόσμο που παλεύει να σωθεί από το πύρινο ποτάμι που κατηφορίζει ταχύτατα. Ο κόσμος τρέχει να πέσει στη θάλασσα να σωθεί αλλά δεν βρίσκει εύκολη πρόσβαση στη θάλασσα επειδή εμποδίζουν οι μαντρότοιχοι των παραθαλάσσιων κτισμάτων.

         Όσοι έπεσαν στη θάλασσα και δεν πνίγηκαν σώθηκαν. Οι υπόλοιποι κάηκαν ζωντανοί. Και ο απολογισμός είναι τραγικός. Και δεν έχει κλείσει....  

         Μας κυρίευσε θυμός. Θέλαμε να φωνάξουμε ότι κάθε νεκρός και αγνοούμενος είναι ένα έγκλημα. Εκτός από τον δυτικό άνεμο όσα συνέβησαν εδώ είναι το τραγικό αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης στα πλαίσια ενός συστήματος οργάνωσης της ελληνικής κοινωνίας που σταθερό μπουσουλά έχει το γρήγορο και άμεσο κέρδος, τη συρρίκνωση των κοινωνικών δομών του κράτους για να εξασφαλιστεί ζεστό χρήμα για τους ιμπεριαλιστές δανειστές  και για τα υπόλοιπα «έχει ο θεός».

Θυμήθηκα το προηγούμενο βράδυ που σε μια παρέα που συζητάγαμε για την τραγωδία στο Μάτι είχε κάνει σε όλους εντύπωση η κουβέντα ενός βιοπαλαιστή. «Δεν αξίζει τέτοια τύχη του φτωχού ανθρώπου. Να του ρουφάς και το μεδούλι και όταν γυρνάει σπίτι για να ξεκουραστεί λιγάκι να τον πνίγεις στην πρώτη καταιγίδα και να τον καις στην πρώτη μεγάλη φωτιά».

           Η συντρόφισσα η Ο. είχε μια πληροφορία πως στην Νέα Μάκρη στην παλιά αμερικάνικη βάση που έχει μετατραπεί σε αθλητικό κέντρο στο κλειστό γήπεδο φιλοξενούνταν πυροπαθείς που έχασαν το σπίτι τους και στον ίδιο χώρο μπορούσες να αφήσεις κάποια βοήθεια σε πράγματα για τις άμεσες ανάγκες τους.

Καταλάβαμε που έπρεπε να πάμε από την μεγάλη ουρά αυτοκίνητων που έμπαινε στην πύλη του πάρκου, άφηνε στα παιδιά που βοηθούσαν εκεί τη σακούλα με τη βοήθεια του και ξανάβγαινε.

Παρκάραμε σε απόσταση από την πύλη και σε λίγο βρεθήκαμε στον χώρο του αθλητικού κέντρου. Στην είσοδο η συντρόφισσα η Μ. άφησε μερικές σακούλες με παιδικά ρούχα, παιχνίδια και παιδικά βιβλία.

          Φτάνοντας στο κλειστό γήπεδο αντικρίσαμε ένα πολύβουο καλοκουρδισμένο μελίσσι κυρίως νέων ανθρώπων να τακτοποιεί τα πράγματα που έφερνε ο κόσμος. Δεν υπήρχαν πουθενά πυροπαθείς. Μάθαμε πως μικρός αριθμός φιλοξενούνται σε δυο ξενοδοχεία και μια κατασκήνωση.

Μα εδώ είχαν ήδη μαζευτεί τόνοι υλικά και η συλλογή συνεχίζονταν με γρήγορους ρυθμούς.

Εδώ υπήρχαν υλικά για να γεμίσουν τα ράφια τους δέκα παντοπωλεία.

Κι αν η μια πλευρά ήταν η συγκινητική διάθεση του κόσμου να βοηθήσει από το υστέρημά του και των νέων ανθρώπων να τα τακτοποιήσουν, γρηγορά καταλάβαμε ότι υπήρχε και η άλλη πλευρά. Η ύποπτη, η σκοτεινή, η ξεδιάντροπη.

          Στο κλειστό γυμναστήριο στη Ν. Μακρή στήθηκε η κολυμπήθρα του Σιλωάμ για να ξεπλυθούν από τις καμένες σάρκες η κυβέρνηση και η trendy δημοτική αρχή του Μαραθώνα όπου ανήκει αυτοδιοικητικά το Μάτι.

         Νευριασμένοι αρχίσαμε να μουρμουρίζουμε και στη συνέχεια να μιλάμε όλο και πιο δυνατά. Προσπαθούσα με σεβασμό στην προσπάθεια αυτών των παιδιών να καταγγείλω την  κοροϊδία. Τα βουνά από χαρτιά υγείας και τα σφουγγαράκια κουζίνας δεν είναι η πραγματική βοήθεια για τον κόσμο που υποφέρει. Έχουμε μια εμπειρία σαν οργάνωση από τέτοιες καταστάσεις και τους πολιτικούς χειρισμούς των αστικών κυβερνήσεων και των δημοτικών αρχόντων μετά τις τραγωδίες. Από το σεισμό της Αθήνας μέχρι την πλημμύρα στην Μάντρα το έργο επαναλαμβάνεται μονότονα.

Το είδαμε κι εδώ. Στα πηγαδάκια που ξεκίνησαν εμείς λέγαμε πως η πραγματική ανάγκη του κόσμου είναι να διεκδικήσει πλήρη αποζημίωση για τη χαμένη περιουσία του (δυστυχώς οι νεκροί δεν γυρνάνε πίσω) και έργα υποδομής για να μην κινδυνεύσουν στο μέλλον.

           Με την ψυχραιμία μας να σώνεται ρωτάγαμε μεγαλόφωνα: πόσοι νεκροί χρειάζονται για να αναπτυχθεί ένα πραγματικό κίνημα αλληλεγγύης και διεκδίκησης με διαδηλώσεις και ποικίλες δράσεις που να θέσει τα ζητήματα στη σωστή τους διάσταση;

          Και ο θυμός μας δεν ήταν για τον νέο άνθρωπο που με τη λογική του εθελοντισμού γινόταν άθελά του υποχείριο της εξουσίας αλλά για την Αριστερά μας, που συγγράφει τις πιο ρηξικέλευθες ανακοινώσεις και τα πιο αντισυστημικά άρθρα αλλά στο μέτωπο, αλλά στην πράξη ζει την αμηχανία της και δεν δίνει τη μάχη να σπάσει αυτό το σπυρί από φόβο μην βρεθεί απομονωμένη αφού αυτό είναι το κλίμα της εποχής.

        Ακούσαμε από αρκετούς ότι δίκιο έχετε αλλά δεν είναι κατάλληλη η ώρα και ο τόπος για τέτοια. Δεν είναι τώρα ώρα για πολιτικές ευθύνες. Αυτό είναι δουλειά των κομμάτων και εμείς δεν έχουμε σχέση με αυτά. Ποια διεκδίκηση και από ποιους; Άσε ρε φίλε τις κυβερνήσεις, ότι κάνουμε εδώ μετράει.

          Μιλήσαμε όλοι και με πολλούς. Δεν είχαν όλοι καθαρά ματιά.

Μπορούσες να διακρίνεις νέους ανθρώπους που πραγματικά θέλουν να στηρίξουν τον συνάνθρωπό τους. Που ήρθαν από μακριά γι' αυτό. Που μπορεί να είναι άνεργοι κι αν δουλεύουν είναι η γενιά που έμαθε να υποαπασχολείται και να ζει χωρίς δικαιώματα παρά μόνο με υποχρεώσεις. Που δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι μπορούν να διεκδικήσουν από το κράτος και τις κυβερνήσεις γιατί δεν ξέρουν ότι έχουν δικαιώματα. Που παράλληλα τους έχουν βουτήξει μέχρι το λαιμό στην απολιτική και νομίζουν πως οποίος αναζητά ευθύνες από την κυβέρνηση και το σύστημα κάνει τη δική του προπαγάνδα κι όταν γίνει κι αυτός εξουσία τα ίδια θα κάνει. Είδαμε νέα παιδιά που αναζητούν ταυτότητα και ρόλο σε αυτήν την κοινωνία της ισοπέδωσης, των χαμένων ευκαιριών και των τόσων προβλημάτων.

           Κι εδώ είναι το θέμα με τον εθελοντισμό. Αποπροσανατολίζει. Διαμορφώνει μια συνείδηση προσκόπου και καλού Σαμαρείτη κι όχι περήφανου ανθρώπου που αναζητά τους υπεύθυνους για όσα συμβαίνουν γύρω του και μέσα του, φωνάζει, διαμαρτύρεται, διεκδικεί.

          Διπλά αντιδρούσε και ο εθελοντής 50αρης, όχι κατά ανάγκη δεξιός αλλά βαθιά απογοητευμένος και με μάλλον συστημική αντίληψη πια. Ίσως παλιός συναγωνιστής που ξέρει ότι υπάρχει άλλος δρόμος αυτός του συλλογικού οργανωμένου αγώνα αλλά που η κατάσταση στο κίνημα τον έχει απομακρύνει από αυτή την στάση ζωής και όταν στριμώχνουν τα πράγματα με περισσό μένος επιτίθεται άδικα και προσπαθεί να αποκρύψει την διέξοδο αυτή από τους νεότερους για να μην αναγκάζεται να απολογηθεί για επιλογές του. Που έχει απογοητευτεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και το γκρέμισμα των αυταπατών που ακολούθησε και που η εθελοντική προσφορά επουλώνει λίγο την πληγή από τις τόσες απορίες για το πως φτάσαμε ως εδώ.

           Και βέβαια δεν θα μπορούσαν να λείψουν και οι άνθρωποι του «προέδρου». Που στην αρχή με ειρωνείες, μετά με φραστικές επιθέσεις και στη συνέχεια με τραμπουκισμούς (αφού δεν κιοτέψαμε) απειλούσαν να μας διώξουν γιατί δημιουργούσαμε δήθεν πρόβλημα με τα όσα λέγαμε μπροστά σε τόσο κόσμο μέσα στο γήπεδό τους. Άνθρωποι του μηχανισμού που έχουν συνδέσει τη μοίρα τους και τον βιοπορισμό τους με τις επιλογές των αρχόντων της αυτοδιοίκησης και των πάσης φύσης κυβερνητικών θεσμών απορρόφησης των κραδασμών από τις αντιλαϊκές πολιτικές. Καλά κάναμε και δεν ασχοληθήκαμε μαζί τους.

         Μετά από αρκετή ώρα φύγαμε με την απορία αν κάναμε καλά. Αν είχε νόημα αυτή μας η παρέμβαση μέσα σε ένα κλίμα που φαινόταν ότι δεν υπήρχε επικοινωνία.

Κάναμε πολύ καλά. Όχι μόνο γιατί πολλοί μας αναγνώρισαν ότι σωστά μιλάμε, όχι μόνο γιατί η κυρία που είχε χάσει το σπίτι της είπε μπροστά σε όλους ότι δίκιο έχουμε. Αλλά κυρίως γιατί η αναμέτρηση με το σύστημα περνάει και μέσα από την αντιπαράθεση με το αισχρό παιδομάζωμα του συστήματος  γύρω από την αποκαλούμενη κοινωνία των πολιτών, του εθελοντισμού και του «όλοι μαζί μπορούμε» λαός και Κολωνάκι.

Υστερόγραφο: Αν η αντιπαράθεση αυτή γινόταν παρουσία των πυροπαθών δεν θα είχαμε την ίδια πικρή γεύση στο στόμα. Αυτοί που τούτες τις ώρες βασανίζονται θέλουν πίσω το βιός τους από την πολιτεία που δεν φρόντισε στο παραμικρό να τον προστατεύσει. Μόνο που αυτό δεν είναι ζήτημα παραχώρησης από τους κυβερνώντες αλλά ζήτημα διεκδίκησης και σκληρού αγώνα. Αυτήν την κατεύθυνση θέλουμε να αναδείξουμε σαν οργάνωση, σε αυτό το επίπεδο θέλουμε να δώσουμε και να πάρουμε κουράγιο από τον δοκιμαζόμενο κόσμο και την ενεργοποιημένη νεολαία.

Και για τους κακοπροαίρετους. Πήγαμε κι εμείς πράγματα σαν βοήθεια στους πυροπαθείς. Δεν θα το κάνουμε και θέμα. Η Μάντρα παραλίγο να ξαναπνιγεί. Μια ισχυρή καταιγίδα μπορεί να κατεβάσει τόνους λάσπη στο Μάτι. Δεν θα μας σώσουν τα χαρτιά υγείας και τα χανζαπλαστ.