Κομμουνιστικό (Μαοϊκό) Κόμμα Αφγανιστάν: H κατάρρευση του καθεστώτος ανδρεικέλων, η ατιμωτική ήττα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και η άνοδος του ταλιμπανικού φονταμενταλισμού στην εξουσία (20/08/2021)
Η προθεσμία για την απόσυρση των ιμπεριαλιστικών κατοχικών στρατευμάτων είχε οριστεί για τις 31 Αυγούστου, όμως το καθεστώς ανδρεικέλων στην Καμπούλ κατέρρευσε στις 15 Αυγούστου. Παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις των αμερικανών αξιωματούχων ότι δεν θα επαναληφθεί αυτό που συνέβη στη Σαϊγκόν, αυτό που συνέβη στην Καμπούλ ήταν χειρότερο. Τη μέρα που η Καμπούλ έπεσε στα χέρια των Ταλιμπάν, χιλιάδες στρατιωτικού προσωπικού των ΗΠΑ σταθμεύαν ακόμα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, πασχίζοντας να εκκενώσουν την πρεσβεία των ΗΠΑ. Καθώς οι Ταλιμπάν περίμεναν προ των θυρών της Καμπούλ, οι αμερικάνοι και άλλοι δυτικοί διπλωμάτες τούς εκλιπαρούσαν να περιμένουν για μια «ειρηνική» μεταβίβαση εξουσίας. Πυκνοί μαύροι καπνοί αναδύονταν από την αμερικανική και άλλες δυτικές πρεσβείες επειδή καίγονταν «ευαίσθητα» έγγραφα. Το όλο επεισόδιο, από την εγκατάλειψη της πρεσβείας ως την πρόωρη και απροειδοποίητη αποχώρησή τους από τη βάση του Μπαγκράμ μεσούσης της νύχτας, αποτελεί μια εμβληματική απόδειξη της στρατιωτικής και πολιτικής ήττας του αμερικανικού ιμπεριαλιστικού σχεδίου στο Αφγανιστάν.
Τώρα, οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ πεισματικά προσπαθούν να υποβαθμίσουν την ντροπιαστική ήττα τους στο Αφγανιστάν. Τονίζουν ότι το σχέδιό τους στο Αφαγανιστάν είχε τον περιορισμένο στόχο να ηττηθεί η Αλ Κάιντα, κάτι που είχε ολοκληρωθεί με το θάνατο του Οσάμα Μπιν Λάντεν το 2011. Ο Μπάιντεν και ο κύκλος του υποβαθμίζουν το στόχο τους να «οικοδομήσουν κράτος»· πάνε και τα συνθήματα για «οικοδόμηση σύγχρονων κρατικών θεσμών που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα γυναικεία δικαιώματα». Για την αποτυχία, ο Μπάιντεν κατηγορεί το λαό του Αφγανιστάν ο οποίος, σύμφωνα με την ιμπεριαλιστική και ρατσιστική του αντίληψη, είναι ανίκανος να ζήσει αρμονικά. Ο Μπάιντεν και οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ προσπαθούν να κρύψουν το ρόλο τους στη δημιουργία της κρίσης και του χάους εδώ και πλέον 40 χρόνια στο Αφγανιστάν. Ωστόσο, δύσκολα μπορούν να επιτύχουν στην απόκρυψη του γεγονότος αυτού, γιατί η ιστορία του ρόλου του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ στη δημιουργία και διατήρηση της σημερινής κρίσης και του χάους είναι πολύ καλά γνωστή και στοιχειοθετημένη.
Το αμερικανικό φιάσκο στο Αφγανιστάν, περισσότερο από ποτέ, δείχνει ότι οι ιμπεριαλιστές είναι χάρτινες τίγρεις. Όμως αυτή η χάρτινη τίγρης βρίσκεται πραγματικά σε φάση παρακμής και αποσύνθεσης. Αυτό το φιάσκο δείχνει την παρακμή της ηγεμονίας της, την ασταθή επιρροή της διπλωματίας της και την αναποτελεσματικότητα των εγκληματικά τεράστιων και ακριβών στρατιωτικών δυνατοτήτων της.
Οι ΗΠΑ είχαν συνειδητοποιήσει την αποτυχία τους στο Αφγανιστάν ήδη κατά τα τέλη της προεδρίας Μπους. Η διοίκηση Ομπάμα συζητούσε τον τερματισμό των απωλειών και την απόσυρσή τους από το Αφγανιστάν. Ωστόσο, η διοίκηση Ομπάμα, προφανώς υπό την πίεση από το Πεντάγωνο και το στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα, επέλεξε να αυξήσει τα αμερικανικά στρατεύματα ώστε να νικήσει τους Ταλιμπάν. Η συγκρότηση των «Αφγανικών Δυνάμεων Εθνικής Άμυνας και Ασφαλείας» (ANDSF) ήταν η σημαντικότερη και ακριβότερη πτυχή του σχεδίου «εθνικής ανασυγκρότησης» που ανέλαβαν να υλοποιήσουν οι κατοχικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν. Μέχρι το Γενάρη του 2015, οι κατοχικές δυνάμεις των ΗΠΑ είχαν τερματίσει την «Επιχείρηση» τους «Διαρκής Ελευθερία» (το όνομα του αμερικανικού ιμπεριαλιστικού πολέμου στο Αφγανιστάν) και είχαν παραδώσει την ευθύνη του πολέμου στις ANDSF. Παρ’ όλα αυτά, η κατοχή της χώρας συνεχίστηκε, αν και οι κατοχικές δυνάμεις έμεναν μακριά από τα πεδία των μαχών και παρείχαν μόνο αεροπορική στήριξη και συνέχισαν την παροχή εκπαίδευσης στις ANDSF. Ωστόσο, η εξέγερση των Ταλιμπάν συνεχίστηκε και κατάφερνε τεράστιες απώλειες στις ANDSF.
Οι ANDSF ήταν στελεχωμένες από φτωχούς και άνεργους και χρησιμοποιούνταν ως κρέας για τα κανόνια ενός αστικού κομπραδόρικου σχεδίου «οικοδόμησης κράτους» που υλοποιούταν υπό ιμπεριαλιστική κατοχή. Ο Μπάιντεν, σε μια συνέντευξη τύπου, όπου ανακοίνωνε την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων τον Απρίλη, είχε αναφέρει πομπωδώς ότι οι ANDSF ήταν 350.000, ενώ οι Ταλιμπάν 75.000. Ο Μπάιντεν επίσης επαιρόταν ότι οι αφγανικές δυνάμεις ήταν καλύτερα εξοπλισμένες και εκπαιδευμένες. Ήταν κατ’ αυτό τον τρόπο που η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπέθεσε ότι οι ANDSF θα ήταν σε θέση να αντέξουν χωρίς αμερικανική αεροπορική υποστήριξη. Όμως, εκεί που έσφαλλε η εκτίμησή τους ήταν ότι οι ANDSF ήταν μια μισθοφορική δύναμη που της έλειπε η αφοσίωση και η πολιτική θέληση να πολεμήσει.
Το καθεστώς ανδρεικέλων ήταν άκρως διεφθαρμένο. Ο τελευταίος πρόεδρος, ο φυγάς Γάνι, αποκάλεσε τον υπουργό του επί των Εσωτερικών, που ήλεγχε το μεγαλύτερο τμήμα των ANDSF, ως την «πάλλουσα καρδιά της διαφθοράς». Όλοι οι κυβερνητική αξιωματούχοι, από την κορυφή ως τους απλούς στρατιώτες, έβλεπαν τη θέση που είχαν καταλάβει ως ευκαιρία για να πάρουν κάτι. Όταν η αμερικανική αεροπορική υποστήριξη σταμάτησε, οι ANDSF κατέρρευσαν άμεσα, παραδίδοντας τις θέσεις τους στους Ταλιμπάν, και έφυγαν τρέχοντας. Ήταν ξεκάθαρο ότι δεν είχαν πρόθεση να παλέψουν και να σκοτωθούν για ένα κράτος που ανήκε στην αστική κομπραδόρικη τάξη που ζούσαν σαν φαραώ. Οι κρατικοί θεσμοί ήταν ένα βάρος και ένα σύστημα καταπίεσης για τις μάζες· οι μάζες λάμβαναν ελάχιστα από αυτούς, όσον αφορά τις υπηρεσίες, όμως υπέφεραν πολύ από τη διαφθορά και τη βαρβαρότητά τους. Αυτό το κράτος ήταν καλό μόνο για να βγάζουν λεφτά οι πλούσιοι. Φαίνεται, μάλιστα, ότι υπήρχε ανταγωνισμός στους κόλπους της πολιτικής ελίτ για το τίνος η έπαυλη ή το μέγαρο θα ήταν πιο μεγάλο. Ή, ποιος γυρίζει από το σπίτι στο γραφείο, για παράδειγμα, με το μεγαλύτερο αριθμό από τεθωρακισμένα SUV και ένοπλους φρουρούς.
Αυτή η άρχουσα τάξη, που υπηρετούσε τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ τα τελευταία 20 χρόνια, αποτελούταν από δύο στρατόπεδα. Υπήρχε αυτό των εκπαιδευμένων στη Δύση τεχνοκρατών, οι οποίοι ήταν οι ευνοούμενοι των Δυτικών που χάρασσαν πολιτική· είχαν τη μερίδα του λέοντος στην πολιτική εξουσία. Ο πρόεδρος που έφυγε από τη χώρα, ο Άσραφ Γάνι, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού του στρατοπέδου γιατί, προτού έλθει στο Αφγανιστάν το 2001, ήταν καθηγητής στο πανεπιστήμιο Τζον Χόπικινς. Το δεύτερο στρατόπεδο του καθεστώτος είναι γνωστό ως αυτό των πολέμαρχων. Οι πολέμαρχοι βοήθησαν τους αμερικάνους ιμπεριαλιστές να εισβάλουν στο Αφγανιστάν· είχαν εργαστεί ως απλοί στρατιώτες της αμερικάνικης ιμπεριαλιστικής κατοχής. Και οι δύο πτέρυγες ήταν εξίσου διεφθαρμένες, αντιλαϊκές και υποτελείς στους ιμπεριαλιστές αφέντες τους. Άμεσος και πρώτιστος στόχος τους ήταν η διεύρυνση του πλούτου τους. Οι κυβερνητικοί θεσμοί αποτελούσαν μόνο μηχανισμό πλουτισμού για αυτούς. Φυσικά, το μερίδιο του καθενός στη λεηλασία ήταν πάντοτε ανάλογο με την πολιτική εξουσία και βάρος του. Για παράδειγμα, ο Καρζάι, ο αντιπρόεδρός του Φαχίμ και οι συνεργάτες τους λεηλάτησαν περίπου 1 δις δολάρια από μια ιδιωτική τράπεζα στην Καμπούλ. Αυτό ήταν μια απλή μεταφορά κυβερνητικού χρήματος σε λίγα χέρια ιδιωτών. Τα τελευταία 20 χρόνια, η κορυφή στην ιεραρχία των αρχουσών τάξεων ιδιοποιήθηκε μεγάλο αριθμό κρατικών εκτάσεων γης. Η συσσώρευση κεφαλαίου μέσω της απαλλοτρίωσης – όπως η απλή μετατροπή δημόσιας γης σε ιδιωτική ιδιοκτησία – ήταν άνευ προηγουμένου στην ιστορία της χώρας.
Η χυδαία επίδειξη πλούτου και εξουσίας των αρχουσών τάξεων ήταν πρωτοφανής στην ιστορία της χώρας. Οι μάζες, τους οποίους αυτοί οι φαραώ προσπαθούσαν να εντυπωσιάσουν με αυτή την κραυγαλέα επίδειξη πλούτου και εξουσίας έμεναν, φυσικά, αποσβολωμένες, όμως επίσης τους μισούσαν. Τέτοιο υπερθέαμα πλούτου επίσης ενθάρρυνε και έκανε να θεωρείται φυσιολογική η κατάχρηση εξουσίας και η διαφθορά. Επομένως, αυτό το σύστημα ήταν διεφθαρμένο από πάνω μέχρι κάτω. Ακόμα και οι κυβερνητικοί στρατιώτες έκλεβαν οπλισμό, πετρέλαιο και αέριο και τα πουλούσαν – πολύ συχνά στους εχθρούς τους, τους Ταλιμπάν.
Η κρίση του καθεστώτος ανδρεικέλων στην Καμπούλ έχει την ίδια φύση με την κρίση του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ, γιατί είναι κρίση νομιμοποίησης. Το καθεστώς ανδρεικέλων στερούταν νομιμοποίησης: ήταν ένα καθεστώς που βρισκόταν στην υπηρεσία της ιμπεριαλιστικής κατοχής. Δεν ήταν νομιμοποιημένο ούτε καν στα μάτια των στρατιωτών του. Οι στρατιώτες γνώριζαν ότι οι ίδιοι βρίσκονταν εκεί για απόκτηση εισοδήματος. Επίσης, δεν πίστευαν τα κενά περιεχομένου συνθήματα του καθεστώτος ανδρεικέλων· γνώριζαν ότι ούτε οι ανώτεροι αξιωματούχοι του καθεστώτος πίστευαν στα ίδια τους τα συνθήματα. Η γρήγορη νίκη των Ταλιμπάν έγινε εφικτή από την κενότητα και τη σαπίλα του καθεστώτος ανδρεικέλων.
Για να σωθεί το καθεστώς αυτό, οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ άρχισαν την ειρηνευτική διαδικασία στη Ντόχα. Η διαδικασία στη Ντόχα είχε στόχο να φέρει ειρήνη ανάμεσα στο καθεστώς ανδρεικέλων και τους Ταλιμπάν, ενσωματώνοντας τους δεύτερους στη διακυβέρνηση των πρώτων. Οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ διεξήγαγαν παρατεταμένες διαπραγματεύσεις με τους Ταλιμπάν, αγνοώντας το καθεστώς. Τώρα είναι αρκετά ξεκάθαρο ότι οι διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ στη Ντόχα ήταν μια μεγάλη αποτυχία: το μόνο στο οποίο συνέβαλαν ήταν να ενισχύσουν το κύρος των Ταλιμπάν, να τους παρέχουν μια διεθνή πλατφόρμα και να επιτείνουν την κρίση νομιμοποίησης του καθεστώτος ανδρεικέλων στην Καμπούλ.
Με την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, γινόμαστε μάρτυρες όχι μόνο της ήττας των αμερικανικών στρατιωτικών προσπαθειών, αλλά και ακόμα περισσότερο της αμερικανικής διπλωματικής αποτυχίας. Οι ΗΠΑ δεν μπόρεσαν να σταματήσουν ούτε την κατάληψη της πρωτεύουσας από τους Ταλιμπάν προτού τα τελευταία στρατεύματα των ΗΠΑ αποχωρήσουν, που υποτίθεται αυτό θα γινόταν στις 31 Αυγούστου.
Στην πρώτη συνέντευξη τύπου τους στην Καμπούλ, ο εκπρόσωπος τύπου των Ταλιμπάν είπε ότι βρίσκονται σε διαδικασία διαβούλευσης για το ακριβές σχήμα του μελλοντικού πολιτικού συστήματος. Φαίνεται ότι η υπερβολικά γρήγορη νίκη τους, κατέλαβε και τους ίδιους εξαπίνης. Οι Ταλιμπάν δεν έχουν ακριβή ιδέα και ένα περίγραμμα για το μελλοντικό πολιτικό τους σύστημα. Αυτό στο οποίο επιμένουν είναι ότι το μελλοντικό σύστημα θα είναι «ισλαμικό» και «συμπεριληπτικό». Τώρα που οι Ταλιμπάν κέρδισαν τον πόλεμο με τη βοήθεια αντιδραστικών ξένων δυνάμεων, ιδίως του Πακιστάν, θα υπαγορεύσουν αυτοί τη μορφή του πολιτικού τους συστήματος στη χώρα. Ωστόσο, οι Ταλιμπάν τώρα είναι εγκλωβισμένοι ανάμεσα στις ιδεολογικές τους δεσμεύσεις να παλινορθώσουν το Ισλαμικό Εμιράτο και τα αιτήματά τους να πετύχουν διεθνή αναγνώριση. Αυτή η αντίθεση έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει ακόμα και εσωτερικές τριβές εντός του κινήματός τους. Οι Ταλιμπάν γνωρίζουν ότι το σύστημα διακυβέρνησής τους, που αποκαλούν Ισλαμικό Εμιράτο, ένα σύστημα διακυβέρνησης στο οποίο κυβερνά ένα συμβούλιο μουλάδων με επικεφαλής έναν ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη, είναι εξαιρετικά μη δημοφιλες. Ο εκπρόσωπος τύπου των Ταλιμπάν υπαινίχθηκε ότι βρίσκονται σε διαβουλεύσεις και ότι θα μπορούσε το σύστημά τους να έχει διαφορετικό όνομα. Αφήνοντας ανοιχτό να ονομάσουν το πολιτικό τους σύστημα όχι Ισλαμικό Εμιράτο, αλλά κάτι άλλο, οι Ταλιμπάν επιδεικνύουν πολιτική ευλυγισία και θέληση να ικανοποιήσουν τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών και άλλων δυνάμεων των αρχουσών τάξεων, πιθανώς μοιραζόμενοι πολιτική εξουσία μαζί τους.
Ωστόσο, τώρα, οι Ταλιμπάν έχουν το μονοπώλιο της βίας. Το αναδυόμενο πολιτικό σύστημα, ανεξαρτήτως ονομασίας, θα είναι θεοκρατικό και θα κυριαρχούν σε αυτό οι Ταλιμπάν. Θα είναι μια δικτατορία της φεουδαρχικής-αστικής κομπραδόρικης τάξης που θα επιβάλλεται με το μαστίγιο μιας βλοσυρής θεοκρατίας. Η θεοκρατία θα εντείνει την κοινωνική καταπίεση των γυναικών και των θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων. Ο εθνικός και αντρικός σοβινισμός, με αυτή τη θεοκρατία, θα είναι ακόμα πιο δεινός.
Έτσι, το επαναστατικό στρατόπεδο πρέπει να προετοιμαστεί για τον αγώνα που βρίσκεται μπροστά μας. Τώρα, που η κυρίαρχη αντίθεση είναι ανάμεσα στο λαό του Αφγανισταν και τις φεουδαρχικές-αστικές κομπραδόρικες τάξεις και τα ιμπεριαλιστικά αφεντικά τους. Η αντίθεση και η συνεργασία ανάμεσα στα διάφορα αντιδραστικά στρατόπεδα των αρχουσών τάξεων θα συνεχιστούν, αντανακλώντας τις αντιθέσεις και τη συνεργασία ανάμεσα στις διάφορες ιμπεριαλιστικές και αντιδραστικές ξένες δυνάμεις. Παρά τις αντιθέσεις τους, το νέο, αναδυόμενο μισοφεουδαρχικό μισοαποικιακό καθεστώς στο Αφγανιστάν θα είναι υποτελές στους ξένους ιμπεριαλιστές. Με την απόσυρση και μείωση της επιρροής των αμερικάνων ιμπεριαλιστών στην περιοχή, το νέο καθεστώς θα είναι πιο κοντά και υποτελές στους ρώσους ιμπεριαλιστές και τους κινέζους σοσιαλιμπεριαλιστές. Αναμφίβολα, οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές και οι σύμμαχοί τους θα συνεχίσουν επίσης να αναμειγνύονται στις υποθέσεις της χώρας και της περιοχής. Το Αφγανιστάν και άλλες χώρες της περιοχής θα παραμείνουν αρένα της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαλότητας που θα οξύνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στα διάφορα αντιδραστικά στρατόπεδα. Ωστόσο, οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές θα υποστηρίξουν τη δημιουργία ενός μισοφεουδαρχικού και μισοαποικιακού καθεστώτος των φεουδαρχικών-αστικών κομπραδόρικων τάξεων με κέντρο τους Ταλιμπάν.
Οι μάζες του λαού μισούν τους Ταλιμπάν. Επομένως, πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να διαφύγουν της εξουσίας τους. Η αντιδραστική φύση των Ταλιμπάν θα τους αποξενώσει περαιτέρω από τις μάζες, ωθώντας τις να παλέψουν και να αντισταθούν στις αντιδραστικές και αντιλαϊκές πολιτικές των Ταλιμπάν. Το επαναστατικό στρατόπεδο θα πρέπει να προετοιμαστεί για τις επερχόμενες προκλήσεις και ευκαιρίες. Το νέο καθεστώς που θα αναδυθεί θα είναι ένα θανατηφόρο κοκτέιλ ταξικής και εθνικής καταπίεσης, όπως και καταπίεσης των γυναικών – εγγυητής των μισοφεουδαρχικών και μισοαποικιακών απαρχαιωμένων κοινωνικών σχέσεων καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Το Κομμουνιστικό (Μαοϊκό) Κόμμα Αφγανιστάν πρέπει να παλέψει για να παίξει το ρόλο του στην ενίσχυση του επαναστατικού στρατοπέδου και την παροχή μιας επαναστατικής εναλλακτικής.
Κομμουνιστικό (Μαοϊκό) Κόμμα Αφγανιστάν
20 Αυγούστου 2021
Μετάφραση από τα αγγλικά parapoda. Στα αγγλικά και τα φαρσί δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Shola Jawid.
1 σχόλιο:
Επίσης μια άξια προσοχής κ προβληματισμού ανάλυση.
Δημοσίευση σχολίου