15 Μαΐου 2022

Σρι Λάνκα: κατάρρευση και εξέγερση στην εποχή της κρίσης και των ανταγωνισμών


Δραματικές είναι οι εξελίξεις στη χώρα της Σρι Λάνκα (νησιωτικό κράτος δίπλα στην Ινδία, που έχει παραδοσιακές σχέσεις με τον γειτονικό γίγαντα αλλά και τη Βρετανία). Η οικονομική κατάρρευση της Σρι Λάνκα είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση για το τι ζητήματα έχουν ανοίξει με τον συνδυασμό των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, του πολέμου και των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, ειδικά μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνδυάστηκαν με αποτέλεσμα την πλήρη κατάρρευση του πολιτικού προσωπικού στη χώρα.

Η Σρι Λάνκα είναι μια από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου. Είναι από τις πρώτες χώρες σε μια σειρά δείκτες φτώχειας του ΟΗΕ, βασίζεται κυρίως σε εξαγωγές φθηνών αγροτικών προϊόντων και τον τουρισμό. Η οικονομία της Σρι Λάνκα γνώρισε μεγάλη πίεση μετά την πανδημία λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις και στις αεροπορικές εταιρίες. Η οικονομική κρίση που ξέσπασε στον τουρισμό την τελευταία διετία οδήγησε σε γενική κατάρρευση την οικονομία της χώρας. Άρχισαν να υπάρχουν φαινόμενα συσσώρευσης τροφίμων με επακόλουθη αύξηση των τιμών. Η Σρι Λάνκα δεν είχε καμία άλλη δυνατότητα να αντιτάξει λόγω του οικονομικού της μοντέλου, που είναι άλλωστε όμοιο με πολλές χώρες του λεγόμενου “τρίτου κόσμου”. Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι η Σρι Λάνκα είναι χώρα που δανείζεται από το ΔΝΤ.

Τη χαριστική βολή στην κυβέρνηση έδωσαν οι αυξήσεις τις τιμές της ενέργειας των τελευταίων μηνών. Τότε ήρθε η χώρα στην επικαιρότητα των ΜΜΕ μετά την απόφαση της κυβέρνησης να καθιερώσει διακοπές ρεύματος για 14 ώρες τη μέρα προκειμένου να “αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση!”. Ελλείψεις αναφέρθηκαν επίσης στα καύσιμα αλλά και στο υγραέριο. Αμέσως άρχισαν οι διαδηλώσεις, που κλιμακώθηκαν σε γενική απεργία με όλο και μαζικότερη συμμετοχή. Η προσπάθεια της κυβέρνησης να απαγορέψει και να καταστείλει τις διαδηλώσεις έπεσε στο κενό (χρησιμοποιήθηκε μάλιστα και το πρόσχημα της πανδημίας).

Ο ξεσηκωμός γρήγορα μετατράπηκε σε εξέγερση και ο πρωθυπουργός παραιτήθηκε. Αντί όμως οι διαδηλώσεις να κοπάσουν, η κατάσταση πλέον φαίνεται εκτός ελέγχου. Ο στρατός έχει κατέβει στους δρόμους και μακελεύει τους διαδηλωτές. Έχει δοθεί επίσημα εντολή να πυροβολούν τους εξεγερμένους με το πρόσχημα των “ταραχών και κλοπών”, σε μια χώρα όπου ο κόσμος πεινάει.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Σρι Λάνκα υπάρχει και αυτονομιστικό κίνημα στην εθνότητα των Ταμίλ. Το ένοπλο κίνημα των Ταμίλ (γνωστό και ως “Τίγρεις του Ταμίλ”) κατεστάλη στρατιωτικά πριν από μια δεκαετία σε μια επιχείρηση με υποστήριξη της Ινδίας που αποτέλεσε και πρόβα για την καταστολή του Κ.Κ. Ινδίας (Μαοϊκού). Ο έλεγχος της Ινδίας στη Σρι Λάνκα δεν είναι σταθερός και υπάρχουν κόντρες μέσα στην αστική τάξη και τα κόμματά της για το αν η χώρα θα έχει “δυτικό” ή “ανατολικό” προσανατολισμό. Η όξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών λόγω της στάσης της Ινδίας στο Ουκρανικό (όπου “έβαλε πλάτη” στη Ρωσία) κατά μεγάλη πιθανότητα έπαιξε επίσης ρόλο στην αναταραχή, καθώς οι Δυτικοί μέσω του ΔΝΤ έχουν τους τρόπους να επηρεάσουν τα πράγματα. Αυτό που όμως φαίνεται σε αυτή τη φάση είναι ότι τα πράγματα έχουν ξεφύγει από τους αρχικούς υπολογισμούς και ο λαός δείχνει να βρίσκεται στους δρόμους για τους δικούς του λόγους. Άλλο ζήτημα το τι θα γίνει στη συνέχεια.

Σε κάθε περίπτωση, η Σρι Λάνκα είναι μια περίπτωση εξέγερσης των “νέων συνθηκών”, όπου το οικονομικό και πολιτικό μοντέλο της χώρας οδηγήθηκε σε αποσύνθεση λόγω των επιπτώσεων των κρισιακών φαινομένων. Από τη γενική καπιταλιστική οικονομική κρίση και την εξάρτηση, περάσαμε στην κρίση πανδημίας, στην κρίση ενέργειας και στις μεθοδεύσεις των ξένων ιμπεριαλιστών, για να προκύψει ολόπλευρη κρίση και αδυναμία διακυβέρνησης. Δωρεάν μαθήματα για αυτά που θα γίνουν προσεχώς σε πολλές περιοχές του κόσμου... 

Προλεταριακή Σημαία

Δεν υπάρχουν σχόλια: