Γνώρισα τον Ανδρέα το 1983, όταν κατέβηκε από τη Θεσσαλονίκη τελειώνοντας τις σπουδές του και επιχείρησε να συγκροτήσει ότι ελάχιστο είχε απομείνει στην Αθήνα από το Κ.Κ.Ε. (μ-λ) ύστερα από την τριχοτόμηση που είχε ακολουθήσει μετά το 2ο συνέδριο και τις εκατοντάδες αποχωρήσεις. Μαζί του ο πρόωρα χαμένος σπουδαίος Βασίλης Γεμιστός, που και εκείνος είχε έρθει από τη Γαλλία. Ημουν στους πολλούς που είχαν αποχωρήσει, αλλά έμενα ενεργός στο κίνημα, συμμετείχα και έβλεπα.
Ενοιωθα να προσωποποιείται στον Ανδρέα ένα πολλαπλό πολιτικό και όχι μόνον δράμα, που υπερέβαινε πολύ τα όρια μιας πολιτικής διαφωνίας - διάσπασης και αναβάθμιζε σε υπαρξιακή αγωνία την πολιτική ένταξη. Γιατί δεν ήταν μόνο ζήτημα πολιτικών τάσεων. Από το Κ.Κ.Ε (μ – λ) είχε αποχωρήσει σχεδόν καθολικά η γενιά της Αναγέννησης, των πολιτικών προσφύγων, της Ο.Μ.Λ.Ε, του Α.Μ.Ε.Ε. και της αντιδικτατορικής πάλης. Δηλαδή η γενιά που το έφτιαξε. Προφανώς συνειδητοποιούσε ότι στους συσχετισμούς που διαμορφώθηκαν μετά το 1974 το όραμά της δεν είχε θέση. Το Κ.Κ.Ε., το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ακόμα και το Κ.Κ.Ε. Εσωτερικού υπερίσχυσαν. Και εγκατέλειψε το πεδίο. Πολλά από όσα υποστηρίχθηκαν ως αιτία κατ εμένα ήταν απλώς προσχήματα. Η ιδεολογικοπολιτική κρίση και το αδιέξοδο ήταν η σκληρή πραγματικότητα. Ταυτόχρονα η συντριπτική πλειοψηφία της γενιάς της μεταπολίτευσης του Κ.Κ.Ε (μ-λ) μαζί με την υπόλοιπη παραδινόταν στον αστικό εκσυγχρονισμό αν όχι στην ιδιώτευση και τη μικροαστικοποίηση ή αν έμενε στο κίνημα ενέδιδε σε πολλές πολιτικές πιέσεις της περιόδου. Τα ίδια συνέβαιναν και στις άλλες οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, που δεν ευτύχησε να συγκροτήσει τον δικό της πόλο. Ακόμα η πολιτική τότε έπαυε να είναι μόδα και τρόπος ζωής επιδιωκόμενος ή έστω αποδεκτός από την πλειοψηφία της γενιάς μας. Ο κόσμος άλλαζε. Και ο κόσμος των αποχωρησάντων, όπως πάντα δυστυχώς συμβαίνει, αντιμετώπιζε με μπούλιγκ, υπεροψία και ειρωνεία τον κόσμο των παραμενόντων, ακόμα και όταν οι ίδιοι τους είχαν στρατολογήσει.
Η ανοχή του Ανδρέα απέναντι σε τέτοιες συμπεριφορές, τιποτένιων και μη, σε ένα περιβάλλον που τον έκανε να νοιώθει πολλά ξένος, υπερέβαινε τα όρια της μεγαλοψυχίας. Η ευγένεια, το ήθος, η υπομονή και η πολιτική του συγκρότηση, χωρίς κανέναν φανατισμό και αδιαλλαξία έδινε τις απαντήσεις και αποτύπωνε μια σπουδαία προσωπικότητα που είχε κερδίσει και τη δική μου εκτίμηση ανεξαρτήτως πολιτικών διαφωνιών που δεν λείπουν άλλωστε ποτέ. Δεν έτυχε να του το πώ ποτέ, ένα καφέ δεν ήπιαμε μια φορά. Και νοιώθω άσχημα για αυτό.
Οι άνθρωποι δεν κρίνονται από τις μάχες που κερδίζουν η χάνουν. Κρίνονται από εκείνες που επιλέγουν να δώσουν. Ο Ανδρέας διάλεξε τα δύσκολα. Μικρό παιδί απέναντι σε γίγαντες. Πήγε κόντρα στο ρεύμα της δεκαετίας 1980, που κόντεψε να πνίξει ότι υπήρξε τις προηγούμενες. Αντέταξε το δικό του δρόμο. Και τον περπάτησε μέχρι το τέλος. Νομίζω πως νίκησε. Ετσι αισθάνομαι και τον φέρνω στο μυαλό μου κάθε φορά που βλέπω τα πανώ και τα μέλη του Κ.Κ.Ε. (μ-λ) στην Αθήνα.
«Ωραίος, σαν μύθος» έφυγε σε μια περίοδο που ο δρόμος που χάραξε περπατιέται. Η εκτίμηση και η αγάπη των συντρόφων του είναι πέρα για πέρα δίκαιη. Εστω και αργά διατυπώνω και τη δική μου.
Γειά σου Ανδρέα, ευχαριστώ
Αθήνα, 28.10.2023
Κώστας Παπαδάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου