Όπου κάλπη και χαρά...

 «Το θέμα δεν είναι ποιός παίζει στη σκακιέρα

το θέμα είναι τίνος είναι η σκακιέρα.

Κάθε στιγμή, κάθε μερόνυχτο

νέοι πύργοι υψώνονται και πέφτουν.

Στρατιές κουρντιστά στρατιωτάκια

ορμούν έτσι κι αλλιώς παράλογα

σ’ αντίπαλα οχυρά που τα τρομάζουν·

το θέμα είναι πότε αυτά τα πιόνια

θα γίνουν κυρίαρχοι της σκακιέρας»

Παύλος Λάλος, “Το θέμα”

Το ποίημα αυτό έχει γραφτεί το 1980, τότε δηλαδή που στη συνείδηση των περισσοτέρων ο μισός κόσμος, θεωρητικά τουλάχιστον, ήταν ακόμα κόκκινος. Επίσης, τότε σε Ασία, Λατινική Αμερική και προπαντός στην Αφρική, πάλευε πλήθος απελευθερωτικών κινημάτων, πολλά απ’ αυτά νικηφόρα και τα περισσότερα με μικρότερη ή μεγαλύτερη σοσιαλιστική αναφορά. Αλλά και στις δυτικές χώρες το εργατικό κίνημα -μολονότι συχνά σε ρεφορμιστική τροχιά- είχε κατακτήσει και κατακτούσε διαρκώς σημαντικά δικαιώματα.

Ετσι λοιπόν τα “πιόνια” τότε είχαν σοβαρές πιθανότητες να γίνουν “κυρίαρχοι” της σκακιέρας. Τουλάχιστον πολύ περισσότερο απ’ ότι σήμερα, που η εργατική κυρίως τάξη είναι αποσυγκροτημένη πολιτικά, συνδικαλιστικά και οργανωτικά. Καθώς και λόγω του ότι, μετά την ολοκληρωτική πια παλινόρθωση του καπιταλισμού σε Σοβ. Ενωση και Κίνα, οι δυο αυτές χώρες, από ελπίδα των λαών έχουν μετατραπεί σε δυο από τους χειρότερους εχθρούς των.

Μολαταύτα και σήμερα και πάντα “το θέμα είναι τίνος είναι η σκακιέρα”. Και καλά, όταν το παιχνίδι παίζεται στα εργοστάσια, στα γιαπιά, στα οδοφράγματα, στα σχολειά και στους δρόμους, στα ζωντανά δηλ. σπλάχνα και γήπεδα της κοινωνίας. Οταν όμως παίζεται στις κάλπες; Τι γίνεται τότε; Τι πιθανότητες υπάρχουν;

Αλλά ας δούμε τα πράγματα από την αρχή.

Το εκλογικό δικαίωμα, από την αρχαία Αθήνα του Κλεισθένη μα και πολύ αργότερα αφότου δηλ. η αστική τάξη μέσα από αλλεπάλληλες συγκρούσεις κατακτούσε την εξουσία και με κορύφωση τη Γαλλική Επανάσταση (1879), αποτέλεσε μεγάλη επαναστατική κατάκτηση.

Από τότε βέβαια, αρκετά φωτεινά μυαλά είχαν επισημάνει τ’ αρνητικά της αντιπροσωπευτικής αστικής δημοκρατίας, ότι δηλ. με την εφαρμογή “έξυπνων” εκλογικών συστημάτων και όχι μόνο έβρισκε πάντα τους τρόπους η κυρίαρχη τάξη να κυβερνά κατά τα συμφέροντά της, και να φιμώνει τις απείθαρχες φωνές. Οτι μια μέρα κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια ο λαός αποκαλείται κυρίαρχος, και τις υπόλοιπες “κάθεται στ’ αβγά” του, και υπομένει στο περιθώριο.

Μας λένε πως “η πλειοψηφία κυβερνά και η μειοψηφία ελέγχει”. Μα, απ’ όσο θυμάμαι, δυο μόνο πραγματικές πλειοψηφίες είχαμε στην χώρα μας μεταπολεμικά: Μια του Γ. Παπανδρέου το ’64 με το 53% (που δεν τον αφήσανε κιόλας να κυβερνήσει οι Αμερικανοί και το παλάτι) κι άλλη μια του Καραμανλή το ’75, με 54%. Η σημερινή κυβέρνηση επί παραδείγματι κυβερνά με το 32%+2% περίπου. Μα, θα μου πείτε έχει τη “σχετική” πλειοψηφία. Συμφωνώ, αλλά το… 66% δεν είναι η υπεραπόλυτη πλειοψηφία; Και η αποχή; Και ο Τραμπ στις ΗΠΑ;

Μια και αναφέρθηκα στην αποχή, αποχή έχουμε δυο ειδών: η συνειδητή αλλά και την αποχή λόγω αδιαφορίας (που κάτι ωστόσο μπορεί να σημαίνει κι αυτό). Μια κοντινή εκλογική συμπεριφορά με την αποχή είναι το λευκό ή το άκυρο.

Για την Αριστερά (και για να εξηγούμαι εννοώ την μαρξιστική Αριστερά) η εκλογική διαδικασία αποτελεί μεν πολύ σοβαρή τοποθέτηση, αλλά η συμμετοχή ή όχι, και πώς δεν είναι ζήτημα αρχής. Να θυμίσω τη διατύπωση του Κ. Μαρξ: «Αν οι εκλογές φέρναν την αλλαγή, θα ήσαν παράνομες».

Η συμμετοχή δηλ. κάθε φορά στις εκλογές έχει να κάμει με το κατά πόσον βοηθά ή όχι στην ανάπτυξη του εργατολαϊκού κινήματος. Ο Λένιν άλλωστε, περιγράφοντας τον “κόκκινο βουλευτή” τον παρομοιάζει με συνήγορο της εξωκοινοβουλευτικής λαϊκής πάλης μέσα στο αστικό κοινοβούλιο όπου “καθημερινά δικάζεται η εργατική τάξη”.

Η ιστορία έχει δείξει ότι το προνομιακό πεδίο της Αριστεράς και των εργαζομένων δεν είναι οι εκλογές, δίνεται ωστόσο τότε η δυνατότητα τόσο της εκπροσώπησης όσο και της απεύθυνσης των μηνυμάτων της σε ευρύτερα στρώματα κατά τον προεκλογικό αγώνα. Οταν φυσικά δεν την απαγορεύουν δια νόμου (βλέπε Τουρκία και αλλού), όταν δεν καταφεύγουν σε βία και νοθεία ή ακόμα σε ανοιχτή δικτατορία. Ολα τα ‘χουμε ζήσει. Το προνομιακό πεδίο της Αριστεράς είναι η εξωκοινοβουλευτική πάλη, στην οποία οφείλει να υποτάσσεται η κοινοβουλευτική. Αυτή είναι η λενινιστική θεωρία, εμπειρία και πρακτική.

Δυστυχώς, όμως σήμερα, κι όχι μόνο στον τόπο μας, στην συντριπτική πλειοψηφία των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Οπου κάλπη και χαρά η… Βασίλω πρώτη!! Ακόμα και οι όποιες κινητοποιήσεις που όλο και λιγοστεύουν, γίνονται συχνά για… “να διορθώσει ο λαός την ψήφο του”!

Είναι, λένε, οι εκλογές, η… μητέρα των μαχών!! Κι ο πατέρας;

Και καλά όταν πρόκειται για τις Βουλευτικές ή για τις Δημοτικές εκλογές που έχουν φυσικά μεγάλη σημασία. Αλλά οι ευρωεκλογές;

Καλά οι ευρωπροσανατολισμένοι. Πώς γίνεται όμως, κόμματα και οργανώσεις της Αριστεράς που διακηρύσσουν την έξοδο της χώρας μας από την Ε.Ε., να καλούν το λαό να ψηφίσει σ’ αυτήν την κάλπη;

Σήμερα, 40 χρόνια μετά τη σύνδεσή μας με την Ε.Ε., 20 χρόνια μετά το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας από ΝΑΤΟ και Ε.Ε.

Σήμερα, που ο μύθος των κοινών συνόρων έχει διαλυθεί πάνω στα πανύψηλα τείχη ενάντια στους πρόσφυγες των πολέμων που και με τη συμβολή των ιμπεριαλιστών της Ε.Ε. γίνονται.

Σήμερα, που ο μύθος των “χρυσών κουταλιών” και της “ισχυρής Ελλάδας της ΟΝΕ” έχει βουλιάξει στη θάλασσα των μνημονίων, και της αποβιομηχάνισης της χώρας μας.

Σήμερα, που είναι πια ξεκάθαρο πως η Ε.Ε. δεν είναι παρά μια λυκοσυμμαχία αντιτιθέμενων και αλληλοεξαρτώμενων ιμπεριαλιστικών συμφερόντων σε βάρος των εξαρτώμενων χωρών. Οπως και σε βάρος των δικών τους εργαζομένων, που με το πρόσχημα της κρίσης (που ωστόσο είναι πραγματική), παίρνουν πίσω δικαιώματα, καταδικάζουν αγωνιστές, εξομοιώνουν το φασισμό με τον κομμουνισμό και αναπτύσσουν τα φασιστικά μορφώματα για να τα χρησιμοποιήσουν όταν τα χρειαστούν.

Μας καλούν λοιπόν να ψηφίσουμε στο Ευρωκοινοβούλιο που δεν είναι τίποτ’ άλλο, παρά ένα ψευτοδημοκρατικό φκιασίδωμα για να σκεπάσει η Ε.Ε. την αποκρουστική πραγματική της φύση. Που δεν παίρνει καμία απολύτως απόφαση, δεν παίζει ούτε καν συμβουλευτικό ρόλο, απλά επικυρώνει αποφάσεις που έχουν ήδη παρθεί σε άλλα πιλοτικά κέντρα.

Τουλάχιστον για την Αριστερά των ευρωπαϊκών λαών και της χώρας μας θεωρώ απαράδεκτο να νομιμοποιούν με την ψήφο τους τον μηχανισμό αυτόν και να παίζουν το ρόλο του αριστερού μαϊντανού, πιστεύοντας και σκορπώντας ψευδαισθήσεις ότι κάτι μπορεί ν’ αλλάξει.

Μ’ αυτήν τη λογική λοιπόν, εγώ τάσσομαι υπέρ της αποχής στις Ευρωεκλογές και θεωρώ ότι καμία δημοκρατική και αριστερή ψήφος δεν πρέπει να πέσει σ’ αυτήν την κάλπη. Κάντε τι θα κάμετε, αλλά χωρίς τη δική μου υπογραφή, ευχαριστώ, δεν θα πάρω.

Αντιθέτως, τάσσομαι υπέρ των μαζικών καθημερινών ταξικών και κοινωνικών αγώνων. Και θεωρώ ότι η συνειδητή αποχή είναι πριν απ’ όλα μια στάση αξιοπρέπειας απέναντι στον εαυτό μας που είναι κι ο πιο αυστηρός κριτής, αλλά και στους γύρω μας, στους συναδέλφους, τους φίλους, τα παιδιά μας.

Για άλλους μπορεί να είναι μια έσχατη καταφυγή, για άλλους μπορεί να είναι το πρώτο βήμα αντίστασης και συμμετοχής στην ανάπτυξη των μαζικών αγώνων που τόσο έχουμε ανάγκη.

Η ψήφος δεν είναι υποχρέωση. Είναι δικαίωμα.

Γρηγόρης Νιόλης

(Δημοσιεύτηκε στα Χανιώτικα Νεα)