Αη-Στράτης: Το νησί της εξορίας, της αντίστασης και της ελπίδας

Λίγο λιγότεροι από 10.000 πολιτικοί εξόριστοι πέρασαν από το απομονωμένο νησί του Βορείου Αιγαίου τα χρόνια λειτουργίας του ως τόπου εξορίας στον 20ο αιώνα (από το 1928 ως το 1962). Κυρίως κομμουνιστές αλλά και άλλοι δημοκράτες. Άλλοι έμειναν για μικρό σχετικά χρονικό διάστημα κι άλλοι για μεγαλύτερο. Η πλειοψηφία συνέχισε τον ..."τουρισμό" σε άλλα ξερονήσια (Γυάρος, Μακρόνησος και πολλά ακόμα). Πολλοί άφησαν τα κόκαλά τους στο νησί ...

Μια σειρά φωτογραφιών που συνοδεύουν το μικρό αυτό σχόλιο δίνει το "κλίμα". Από την πρώτη στιγμή, η προβλήτα του λιμανιού εισάγει τον επισκέπτη στο "θέμα". Είναι ζωγραφιές και λόγια του Βάρναλη, του Ρίτσου, του Λειβαδίτη, του Κατράκη. Στη κορυφή του λόφου, στον Προφήτη Ηλία, υπάρχει ένα κοινοτάφιο από δολοφονημένους από ανυδρία και ασιτία αγωνιστές, έγκλημα των αρχών κατοχής και συνεργατών τους. Το περιποιημένο μουσείο παρέχει πλήθος πληροφοριών και στοιχείων...

Άλλος ένας πραγματικά "ιερός" τόπος. Για να μας θυμίζει την απόλυτη ταξισυνειδησία της άρχουσας τάξης και των ιμπεριαλιστών πατρώνων της απέναντι στους εργάτες, τους φτωχούς αγρότες, τους νεολαίους και τους αγωνιστές και κομμουνιστές που αρνήθηκαν να υποταχθούν και πάλεψαν έμπρακτα για ανεξαρτησία και λαοκρατία. Και να μας καλεί να πάρουμε εκδίκηση, συγκροτώντας τις δικές μας ταξικές συνειδήσεις και επαναστατικά κινήματα!

Εδώ, παλιά μπαρουτοκαπνισμένα (κυριολεκτικά και μεταφορικά) μέλη και στελέχη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ αρνήθηκαν να υποταχθούν στο "νέο πνεύμα" της διαβόητης νόθας"6ης πλατιάς ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ" που ακολούθησε το 20ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (Φλεβάρης-Μάρτης του 1956) και να προσκυνήσουν τον ρεβιζιονισμό. Ενώθηκαν, έτσι, με τους πρωτοπόρους της πολιτικής προσφυγιάς που αντιστάθηκαν ήδη από τον Σεπτέμβρη του 1955.

Ο αναγνώστης μπορεί να βρει σε πλήθος πηγών στο διαδίκτυο σχετικά αξιόπιστα στοιχεία για την ιστορία του νησιού, αναφορικά με την δράση του κινήματος. Αρκετοί εξόριστοι έχουν εκδώσει τις "αναμνήσεις" τους. Μόνο τιμή και δόξα αρμόζει σε όσους πέρασαν ή και έμειναν στα "άγια" αυτά χώματα!

Σ.Π.