Ποια θα είναι η επόμενη Χιροσίμα;

Μπορεί το άρθρο αυτό να γράφτηκε πριν 19 χρόνια, μπορεί από τότε πολλά ν' άλλαξαν, κάποια από τα γεγονότα που προαναγγέλλει να έχουν γίνει ήδη πραγματικότητα, κάποια άλλα ακόμη να είναι ζητούμενα, αλλά ένα πράγμα παραμένει! Ο κίνδυνος πυρηνικού αφανισμού της ανθρωπότητας στο όνομα της κυριαρχίας των ΗΠΑ εξακολουθεί να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας εδώ και 73 χρόνια! Είναι εντυπωσιακή η ομοιότητα του 1999 με το 2018!


•• Στις 6/8/1945 έπεσε η ατομική βόμβα στη Χιροσίμα. Μια πνοή θανάτου και πάνω από εκατό χιλιάδες νεκροί σε μια στιγμή. Χιλιάδες άλλοι σημαδεμένοι για όλη τους τη ζωή και ένα μανιτάρι να υψώνει στον ουρανό το σκοτεινό του φως, σύμβολο της φρίκης που θα απειλούσε εφεξής όλο τον κόσμο. Αλήθεια γιατί;

Ειπώθηκε ότι έγινε για τη συντόμευση του πολέμου. Ακόμη, για να σωθεί η ζωή εκατό ώς πεντακοσίων χιλιάδων (ανάλογα τις εκτιμήσεις) αμερικανών στρατιωτών που υπολογιζόταν πως θα χάνονταν αν επιχειρούνταν εισβολή στο μητροπολιτικό έδαφος της Ιαπωνίας.

Τίποτα από αυτά δεν είναι αληθινό. Η ιστορία μας δείχνει -και ακριβώς στον ίδιο εκείνο πόλεμο- πως το τελευταίο που σκέφτονταν οι αμερικανοί ιθύνοντες όταν έπαιρναν τις αποφάσεις τους ήταν η ζωή των στρατιωτών τους.

Αλλες ήταν οι σκοπιμότητες που ιεραρχούνταν στην πρώτη γραμμή. Αυτό είχε ήδη αποδειχτεί περίτρανα από την επιλογή του σχεδίου Μακ Αρθουρ αντί του σχεδίου Νίμιτς για τον πόλεμο του Ειρηνικού ωκεανού κι ας είχαν πλήρη επίγνωση ότι μια τέτοια επιλογή θα δεκαπλασίαζε τις αμερικανικές απώλειες (όπως και έγινε). Το πολιτικό αποτέλεσμα (η εδραίωση της αμερικανικής κυριαρχίας στις Φιλιππίνες και άλλα νησιωτικά συμπλέγματα) τους “δικαίωσε”. Για ποια μέριμνα για τη ζωή των αμερικάνων στρατιωτών να μιλήσουμε;

Υπάρχουν, όμως, και ιστορικά δεδομένα που απαντούν με συνολικότερο τρόπο στο ερώτημα. Σήμερα είναι πια γνωστό και με βάση αναμφισβήτητα ιστορικά ντοκουμέντα -και παραδεκτά απ’ όλες τις πλευρές- πως η Ιαπωνία ήταν έτοιμη να συνθηκολογήσει. Οτι αυτό ήταν σε πλήρη επίγνωση όλων των εμπολέμων, φυσικά και των ΗΠΑ. Οτι ήταν αποδεκτός από τις ΗΠΑ (και αποδείχτηκε και στη συνέχεια) ο μοναδικός όρος που προέβαλαν οι Ιάπωνες: να μη θιγεί ο αυτοκρατορικός θεσμός και το πρόσωπο του αυτοκράτορα. Μια τέτοια λύση απαντούσε και στο ζήτημα της συντόμευσης του πολέμου και σε αυτό των απωλειών σε αίμα.

Δεν απαντούσε όμως σε άλλα ζητήματα που απασχολούσαν την ηγεσία των ΗΠΑ. Η βόμβα έπρεπε να πέσει.

“Επρεπε” να δοκιμαστεί σε πραγματικό στόχο, (και όχι στην έρημο όπως στο Αλαμογκόρντο, ή σε ακατοίκητη περιοχή της Ιαπωνίας, όπως πρότειναν οι ίδιοι οι επιστήμονες που την κατασκεύασαν).

“Επρεπε” να χτυπηθεί άμεσα και με την ατομική βόμβα η Ιαπωνία για να διασφαλιστεί η απόλυτη και αποκλειστική κυριαρχία των ΗΠΑ τόσο στην Ιαπωνία όσο και στη ζώνη του Ειρηνικού.

“Επρεπε” να δείξει όλη την καταστροφική της ισχύ και να καταδείξει έτσι την ανατροπή του στρατηγικού συσχετισμού, ιδιαίτερα απέναντι σε μια Σ.Ε. που με την συντριβή των χιτλερικών στρατιών εμφανιζόταν σαν η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο.

“Επρεπε”, δολοφονώντας με μιας και “έτσι, χωρίς λόγο” εκατό χιλιάδες ανθρώπους να καταδειχτεί ότι οι ΗΠΑ είναι αδίστακτες ως προς τη χρήση της ισχύος τους και να τρομοκρατηθούν έτσι “φίλοι”, εχθροί και ο κόσμος όλος.

•• Γιατί αναφερθήκαμε σ’ όλα αυτά; Γιατί πιστεύουμε ότι οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κινούνται στην ίδια τροχιά με βάση τις ίδιες αντιλήψεις και βλέψεις κυριαρχίας (ενισχυμένες μάλιστα σήμερα).

Γιατί πιστεύουμε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, γιατί φοβόμαστε ότι αυτό που έρχεται μπορεί να σημαίνει ακόμη μεγαλύτερες τραγωδίες. Δυο είναι τα θεμελιακά δεδομένα στη βάση των οποίων διατυπώνεται μια τέτοια άποψη.

Το ένα αφορά την επιδίωξη από μεριάς ΗΠΑ της παγκόσμιας και αδιαφιλονίκητης κυριαρχίας. Το άλλο συνδέεται με το ότι η επίτευξη ενός τέτοιου στόχου προϋποθέτει τη χρήση “όλων των μέσων”. Σαν στοιχείο σύνδεσης των δυο αυτών δεδομένων μπορούμε να πούμε πως θεωρούμε τον ηγετικό πολιτικοοικονομικό σχηματισμό στις ΗΠΑ, αδίστακτο ως προς την υλοποίηση των επιδιώξεών του. Τόσο από την άποψη του ιμπεριαλιστικού χαρακτήρα αυτής της δύναμης όσο και επειδή έχει αποδείξει έμπρακτα και πολλές φορές μέχρι πού μπορεί να φτάσει.

Η εκτίμησή μας αυτή βασίζεται σε κάποιες ειδικότερες και πιο συγκεκριμένες εκτιμήσεις και δεδομένα:

- Στο τι διακηρύσσουν οι ίδιοι οι ιθύνοντες των ΗΠΑ. Στην υπεροχή τους σε μια σειρά κρίσιμους τομείς που θεωρούν πως τους δίνει τη δυνατότητα να θέσουν έναν τέτοιο στόχο.

- Στην κατάρρευση της πρώην Σ.Ε. που θεωρούν πως τους παρέχει την “ιστορική ευκαιρία” να τον πραγματοποιήσουν.

- Στην αντιδραστική τάση που έχει διαμορφωθεί με βάση αυτές τις εξελίξεις και που με επικεφαλής τις ΗΠΑ κυριαρχεί σήμερα και που θεωρούν πως τους “ωθεί” σε μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.

- Στο ότι θεωρούν ότι έχουν παίξει τον κύριο, τον πιο αποφασιστικό ρόλο στο να πάρουν τα πράγματα μια τέτοια τροπή και συνεπώς αυτοδικαίως διεκδικούν μια τέτοια “ιστορική ανταμοιβή”. Ας τα δούμε λίγο περισσότερο.

•• “Ο 21ος αιώνας θα ‘ναι αιώνας των ΗΠΑ” διακηρύσσεται σε όλους τους τόνους, ενώ μετά βίας “συγκρατούνται” κάποιοι από το να διασαλπίσουν πως προσβλέπουν στο χιλιόχρονο αμερικανικό Ράιχ. “Αρκούνται” για την ώρα στη διακήρυξη περί της “Νέας Τάξης Πραγμάτων” υπό την αιγίδα, εγγύηση και ηγεμονία των ΗΠΑ. Βρίθει η αμερικανική φιλολογία, επίσημη και ημιεπίσημη, θέσεων, προτάσεων, και παραινέσεων “να μη χαθεί η ιστορική ευκαιρία” που έχει παρουσιαστεί. Πέρα απ’ αυτά, ωστόσο, τη μεγαλύτερη σημασία έχουν όπως πάντα τα πραγματικά δεδομένα και οι πραγματικές κινήσεις των ΗΠΑ που συγκλίνουν, οικοδομούν μια ορισμένη κατεύθυνση:

• Ως προς τα δεδομένα που θεωρούν ότι μπορούν και πρέπει να αξιοποιηθούν για την επίτευξη ενός τέτοιου στόχου:

α) Η οικονομική ισχύς. Οι ΗΠΑ είναι η πρώτη οικονομική δύναμη στον κόσμο. Η πρωτοκαθεδρία στον τεχνικοεπιστημονικό τομέα, ο έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων, ο παγκόσμιος ρόλος του δολαρίου κ.λπ.

Ο έλεγχος μεγάλου μέρους των πηγών ενέργειας και πρώτων υλών, ο έλεγχος των θαλάσσιων και εναέριων μεταφορών και σε σημαντικό βαθμό της “πληροφορίας” με τις βάσεις, τους στόλους, τους δορυφόρους τους.

Ο έλεγχος των παγκόσμιων οργανισμών, πολιτικών και οικονομικών.

β) Στο στρατηγικό, στρατιωτικό πεδίο. Καταλυτικό ρόλο έπαιξε η κατάρρευση της Σ.Ε., η οποία έφερε, -ολοκλήρωσε μια τεράστια ανατροπή στον παγκόσμιο συσχετισμό. Ετσι σήμερα οι ΗΠΑ, διαθέτουν το ισχυρότερο πυρηνικό οπλοστάσιο και με καλύτερες προοπτικές συντήρησης, ανανέωσης και ανάπτυξής του σε σχέση με τη Ρωσία.

Η πυρηνική “κάλυψη” της Ευρώπης είναι ταυτόχρονα και κηδεμονία που λειτουργεί “απαγορευτικά” ως προς την ανάπτυξη αυτόνομης και ισότιμης ευρωπαϊκής πυρηνικής δύναμης. Ελέγχουν τον πολιτικοστρατιωτικό συνασπισμό του ΝΑΤΟ, το μοναδικό σήμερα και οπωσδήποτε ισχυρότερο στο στρατηγικό -και όχι μόνο- πεδίο.

Ο ίδιος αυτός συνασπισμός αποτελεί ταυτόχρονα και όργανο άμεσης άσκησης επεμβατικής ιμπεριαλιστικής πολιτικής.

Την ίδια στιγμή διαθέτουν τις ισχυρότερες από κάθε άλλη χώρα συμβατικές δυνάμεις τόσο γενικά όσο και σε αναφορά με δυνατότητες επέμβασης σε διάφορες περιοχές της γης.

γ) Η ανατροπή του συσχετισμού σε βάρος της “Ανατολής” ολοκληρώνοντας και την ανατροπή που ήδη συντελούνταν σε βάρος των λαών και του προλεταριάτου, ενίσχυσε, γιγάντωσε ένα αντιδραστικό ρεύμα που με επικεφαλής τις ΗΠΑ ωθεί τις εξελίξεις στις πιο ακραίες, τις πιο αρνητικές κατευθύνσεις: Στην κλιμάκωση της γενικευμένης επίθεσης ενάντια στο παγκόσμιο προλεταριάτο με σημαιοφόρο τις ΗΠΑ.

δ) Στην ανάδειξη στο πλαίσιο των κεφαλαιοκρατικών σχηματισμών του ηγετικού ρόλου του μονοπωλιακού, πολυεθνικού χρηματιστικού κεφαλαίου, σχέση που η κατεξοχήν “μητρόπολή” της είναι και πάλι οι ΗΠΑ.

ε) Η επιδρομή στις χώρες του πρώην ανατολικού συνασπισμού παίρνει χαρακτήρα πραγματικής “ερημοποίησης” του τοπίου στο οποίο φιλοδοξεί να επεκταθεί η “Δύση” και όπου το μεγάλο μερτικό διεκδικούν οι ΗΠΑ.

Μέσα σ’ αυτή την συνολική και πολύπλευρη ανατροπή οι ΗΠΑ διεκδικούν τον κυρίαρχο ρόλο και στη θέση ενός σχήματος ΗΠΑ- κόσμος. Έναν ρόλο που θεωρούν πως τους ανήκει “δικαιωματικά”.

• Αυτές οι ευνοϊκές ωστόσο για το κεφάλαιο, τον ιμπεριαλισμό, τη Δύση και τις ΗΠΑ εξελίξεις, δεν είναι χωρίς προβλήματα και μάλιστα σοβαρά.

Αν περιοριστούμε εδώ στο πώς τίθενται για λογαριασμό των ΗΠΑ και σε αναφορά με το στόχο της παγκόσμιας κυριαρχίας, θα λέγαμε πως το κύριο πρόβλημα συνίσταται στην αναντιστοιχία στόχου και μέσων για την πραγματοποίησή του.

α) Αυτή η ευνοϊκή για τη Δύση εξέλιξη έθεσε ταυτόχρονα και ένα ζήτημα κατανομής ρόλων και “μεριδίων”. Κανείς, ωστόσο, σε Δύση ή και Ανατολή δεν αποδέχεται την αρμοδιότητα του κυρίαρχου “διανομέα” που διεκδικούν οι Ε.Π.Α.

β) Στο οικονομικό πεδίο οι ΗΠΑ είναι μεν η πρώτη δύναμη αλλά όχι στη σχέση εκείνη που να διασφαλίζει την απόλυτη κυριαρχία τους και μάλιστα στο διηνεκές. Πολύ περισσότερο αν πάρουμε υπόψη έναν ανταγωνισμό που η οικονομική κρίση τον οξύνει κάθε μέρα και περισσότερο.

γ) Στο στρατηγικό - πυρηνικό πεδίο η Ρωσία έχει μεν αποδυναμωθεί αλλά παραμένει η δύναμη εκείνη που είναι σε θέση να ανταποδώσει τυχόν πλήγματα των ΗΠΑ και μάλιστα στο αλώβητο (στα όσα χρόνια της ιστορίας της) μητροπολιτικό τους έδαφος.

•• Τα προβλήματα αυτά (και άλλα που δεν αναφέραμε) θέτουν το πρόβλημα των συμμαχιών (τακτικού και στρατηγικού χαρακτήρα) σαν ζήτημα πρώτης γραμμής. Με άλλα λόγια και στις δοσμένες συνθήκες, οι ΗΠΑ με τα μέσα που διαθέτουν δεν μπορούν να δημιουργήσουν τους όρους της παγκόσμιας κυριαρχίας τους χωρίς τις απαραίτητες συμμαχίες.

Το σχήμα συμμαχίας που προβάλλει κυρίαρχο είναι αυτό της “Δύσης” με επικεφαλής τις ΗΠΑ.

Αυτή η συμμαχία αποτελεί σήμερα την κοινή βάση προώθησης των συμφερόντων του κεφαλαίου, του ιμπεριαλισμού της “Δύσης”, των ΗΠΑ.

Ταυτόχρονα αποτελεί το σχήμα μέσω του οποίου οι ΗΠΑ προωθούν το στόχο της παγκόσμιας κυριαρχίας ενάντια σε εχθρούς και απέναντι σε “φίλους”.

Μέσα από το ίδιο σχήμα οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές αλλά και η Ιαπωνία προσπαθούν να προωθήσουν τα ιδιαίτερα δικά τους συμφέροντα, πιέζοντας για ανακατανομές και ευελπιστώντας στη μελλοντική αυτονόμηση της κίνησής τους.

Συνολικά το σχήμα αυτό, αυτή η συμμαχία είναι αντιδραστική, επιθετική και εντέλει επικίνδυνη, καθώς οι παράλληλες και ταυτόχρονα αντιφατικές επιδιώξεις αυτών που τη συγκροτούν ωθούν τις εξελίξεις στις πιο ακραίες, τις πιο επικίνδυνες εκδοχές τους. Πιο συγκεκριμένα.

Αυτή η συμμαχία αποτελεί την κύρια βάση προώθησης της επίθεσης ενάντια στο προλεταριάτο και τους λαούς και για λογαριασμό του κεφαλαίου.

Η σχεδιαζόμενη διεύρυνση του ρόλου και της δυνατότητας δράσης του ΝΑΤΟ εκτός των ορίων του και ανεξαρτήτως των αποφάσεων του ΟΗΕ δεν αποτελεί τίποτε άλλο από μια προσπάθεια κατοχύρωσης διεύρυνσης και διαιώνισης της κυριαρχίας της Δύσης πάνω στους λαούς, με την απειλή, τους εκβιασμούς, την ανοιχτή στρατιωτική επέμβαση, το μάτωμα των λαών.

Το ίδιο σχήμα συγκροτεί τη δύναμη πίεσης και επέκτασης προς τα ανατολικά στην επιχείρηση υποταγής και ολοκληρωτικής παράδοσης της “Ανατολής”. Με την επέκταση του ΝΑΤΟ, τη διεύρυνση της Ε.Ο.Κ., την επιθετική πολιτική στα Βαλκάνια που εδώ και χρόνια προωθείται μέσα σε ποταμούς αίματος.

•• Αυτή η συμμαχία, αυτό το σχήμα είναι άκρως επιθετικό. Αυτό συνδέεται κατ’ αρχήν με την ίδια τη φύση του καπιταλισμού, με την αδηφάγα διάθεση του κεφαλαίου, με την ακατάσχετη τάξη του ιμπεριαλισμού για επέκταση.

Συνδέεται με τις εκτιμήσεις περί “ιστορικής ευκαιρίας” που έχει παρουσιαστεί για επέκταση προς την Ανατολή, για άλωση των αγορών της, για διεύρυνση των ζωνών κυριαρχίας, για έλεγχο των πετρελαίων του Καυκάσου ή, όπως θα μπορούσαμε να πούμε, για επίτευξη εκείνων των στόχων που δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει ο Χίτλερ.

Στην κατεύθυνση αυτή, με βάση τις ορέξεις και τις διαθέσεις που τους χαρακτηρίζουν, είναι αδίστακτοι.

Το αν χάνονται εκατομμύρια άνθρωποι, το αν εκατομμύρια παιδιά σ’ όλο τον κόσμο λιμοκτονούν και πεθαίνουν από την πείνα και τις αρρώστιες, αυτό γι’ αυτούς δεν είναι παρά ένα “στατιστικό” δεδομένο.

Το αν ερημοποιούνται κυριολεκτικά ολάκερες χώρες, αν η πείνα, η εξαθλίωση και η ανεργία επεκτείνονται πλέον και στις ίδιες τις καπιταλιστικές μητροπόλεις, αυτό δεν αποτελεί γι αυτούς παρά το “αναγκαίο” αντίτιμο του “εκσυγχρονισμού”, δηλαδή του πολλαπλασιασμού των κερδών τους.

Το αν προκαλούν ή και αναλαμβάνουν “ιδιοχείρως” το μακέλεμα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στην Αφρική, τη Μ. Ανατολή, τον Καύκασο, τη Γιουγκοσλαβία αυτό γι’ αυτούς δεν αποτελεί τίποτε άλλο από τη διαδικασία ανάλωσης ενός “υλικού” που ο λόγος ύπαρξής του δεν είναι παρά αυτός: η ανάλωσή του στο βωμό των συμφερόντων τους.

• Αυτή η πολιτική, αυτή η επίθεση δεν έχει όριο. Τα διάφορα σχέδια “ειρήνευσης” δεν αποτελούν παρά τους σταθμούς που προετοιμάζουν τους όρους της επόμενης επίθεσης. Ας θυμίσουμε κάποια πράγματα από τη χαρακτηριστική περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας. Ο πόλεμος αυτός δημιούργημα της ιμπεριαλιστικής επέμβασης ξεκίνησε -για όσους θυμούνται- από τη Σλοβενία. “Κατηφόρισε” στην Κροατία. Από “ειρήνευση” σε “ειρήνευση” πέρασε στη Βοσνία. Εφτασε, τελικά, στις μέρες μας στο Κόσοβο. Θα συνεχιστεί αύριο αλλού. Ακόμη κι αν υποθέσουμε πως η Σερβία αποδεχτεί τελικά το “ειρηνευτικό” σχέδιο. Γιατί τα -υπαρκτά- προβλήματα των Κοσοβάρων δεν είναι παρά ένα πρόσχημα για τους ιμπεριαλιστές. Γιατί τα πραγματικά τους σχέδια πάνε πολύ πέρα από αυτό.

• Η κίνησή τους στα Βαλκάνια δεν είναι περιπτωσιακή. Η επιδρομή που σχεδιάζουν στη Γιουγκοσλαβία δεν είναι ένα μεμονωμένο επεισόδιο. Αποτελεί μέρος και έκφραση ενός γενικότερου επιθετικού σχεδιασμού. Ενός σχεδιασμού που περιλαμβάνει τη διεύρυνση της Ε.Ο.Κ., την επέκταση του ΝΑΤΟ, την προσπέλαση στον Καύκασο και τα πετρέλαιά του. Ο πραγματικός στόχος αυτής της κίνησης δεν είναι ο Μιλόσεβιτς ούτε η Σερβία αυτή καθαυτή. Οι διαδοχικές επεμβάσεις των ιμπεριαλιστών στα Βαλκάνια συμπληρώνουν τους κρίκους μιας αλυσίδας που ξεκινάει από Τουρκία, περνάει από Ελλάδα, συμπληρώνεται πλέον με την Αλβανία, τη Βοσνία, την Κροατία, τη Σλοβενία για να καταλήξει και να “δέσει” στην Ιταλία. Στόχος η απώθηση της Ρωσίας από τα Βαλκάνια, ο αποκλεισμός της από τη Μεσόγειο και σε συνδυασμό με τις άλλες κινήσεις η περίσφιξη, η όσο γίνεται μεγαλύτερη απώθησή της ανατολικά ενώ στα μυαλά κάποιων ιθυνόντων των Η.Π.Α. υπάρχει και η προοπτική έως και διαμελισμού της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

•• Αυτό το σχήμα και οι κινήσεις του είναι επικίνδυνες. Η επιθετικότητά του δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο λ.χ. για τη Ρωσία. Δεν αποτελεί κίνδυνο μόνο για τους λαούς της περιοχής, οι οποίοι ο ένας μετά τον άλλο περνούν από το κρεβάτι του Προκρούστη. Οι κινήσεις του δημιουργούν μεγάλους κινδύνους συνολικά για την ανθρωπότητα.

Η επέκταση του ΝΑΤΟ, όπως επισημάναμε από την πρώτη στιγμή που αναγγέλθηκε, στην ουσία πολύ λίγο απέχει από ένα είδος κήρυξης πολέμου.

Οι κίνδυνοι είναι προφανείς. Προέρχονται από το σύμφυτο με τον ιμπεριαλισμό επεκτατισμό και την επιθετικότητά του.

Συνδέονται με τις εσωτερικές αντιφάσεις και αντιθέσεις του σχήματος, οι οποίες αναζητούν τη “διέξοδό” τους μέσα από αυτή την επιθετικότητα.

Πάνω απ’ όλα, συνδέονται σήμερα με την κάθε τρόπο επιδίωξη της παγκόσμιας κυριαρχίας από μεριάς Η.Π.Α., οι οποίες μέσα από μια τέτοια κίνηση προσβλέπουν τόσο στην ολοκληρωτική εξουθένωση ή και συντριβή της “Ανατολής” όσο και στη συμμόρφωση - υποταγή των “συμμάχων” τους.

• Ενα πρώτο ζήτημα, λοιπόν, συνδέεται με την αντίδραση της Ρωσίας, που όλο και σκληραίνει την στάση της. Από τη στιγμή που από τη φάση των φραστικών αντιδράσεων περάσει στη φάση των πρακτικών μέτρων και αντιμέτρων το ζήτημα θα τεθεί με διαφορετικούς -και πιο επικίνδυνους- όρους για όλους. Παραπλήσιο ζήτημα τίθεται από τη διαγραφόμενη πιθανότητα διαμόρφωσης άξονα Μόσχας - Πεκίνου (που πιθανά να συμπεριλάβει Ινδία, Ιράν κ.α.). Αν πραγματοποιηθεί ένας τέτοιος συνασπισμός (της “Ανατολής”) θα θέσει σε αντιπαράθεση μετώπου δύο σχηματισμούς παγκοσμίων διαστάσεων και χαρακτήρα. Το πόσο σοβαρό είναι ένα τέτοιο ζήτημα φαίνεται ακριβώς και από τη στάση της... Μόσχας και του Πεκίνου. Παρ’ όλα αυτά τα προβλήματα, την πίεση, τις “απώλειες”, δεν προχωρούν σε μια τέτοια κίνηση που θα τους έβαζε σε τροχιά μιας αναμέτρησης την οποία προσπαθούν να αποφύγουν τουλάχιστον για την ώρα και με τους υπάρχοντες συσχετισμούς.

Ετσι, παρ’ όλο που κατά καιρούς αναγγέλλεται η “στρατηγική συμμαχία” Ρωσίας - Κίνας, οι πραγματικές τους κινήσεις παραμένουν περιορισμένης κλίμακας, περισσότερο στοχεύουν στην επιβράδυνση - ανάσχεση της επίθεσης που δέχονται, το κέρδισμα χρόνου και πάνω απ’ όλα την πιθανότητα διάσπασης της δυτικής συμμαχίας.

• Η τελευταία αυτή εκδοχή δεν είναι απλά και μόνο ένας ευσεβής πόθος της Μόσχας. Συνδέεται με τα υπαρκτά προβλήματα που αντιμετωπίζει η συμμαχία της “Δύσης”, τις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις που τη χαρακτηρίζουν.

Για τους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές (και την Ιαπωνία) αυτή η συμμαχία υπηρετεί από τη μια μεριά τα συμφέροντά τους αλλά ταυτόχρονα τις “δυναστεύει”, καθώς το όριο αυτών των συμφερόντων και των φιλοδοξιών τους βρίσκεται εκεί που το τοποθετούν ο ηγεμονικός ρόλος και οι βλέψεις των ΗΠΑ. Ευελπιστούν σε αυτονόμησή τους, η οποία ωστόσο προϋποθέτει το ξεπέρασμα δικών τους αδυναμιών και αντιφάσεων αλλά και την αναμέτρηση με τις ΗΠΑ. Ειδικότερα: Στο στρατηγικό πεδίο οι πυρηνικές δυνάμεις Γαλλία - Αγγλία είναι πάντα δευτέρας τάξεως, η Γερμανία εξακολουθεί να τελεί υπό πυρηνική “απαγόρευση”, ενώ η Ιαπωνία λειτουργεί ακόμη στην ουσία με το Σύνταγμα που της “παραχώρησε” ο Μακ Άρθουρ. Ετσι, η πυρηνική ομπρέλα των ΗΠΑ εξακολουθεί να καλύπτει αλλά και να επικρεμάται της Ευρώπης.

Η διάθεσή τους να κινηθούν στο διεθνές ταμπλό με καλύτερους όρους και με σχετική, τουλάχιστον, αυτονομία απέναντι στις ΗΠΑ παλινδρομεί σταθερά ανάμεσα στο ανέφικτο της πολιτικής τους ενοποίησης και την αναγκαιότητα συντονισμού τους.

- Διεκδικούν αναθεωρήσεις κανονισμών και λειτουργίας διεθνών οργανισμών (πολιτικών και οικονομικών) που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα των ΗΠΑ και οι οποίες σταθερά αντιτίθενται σε κάτι τέτοιο.

- Προσπαθούν να δημιουργήσουν ευρωπαϊκές -συμβατικές- δυνάμεις επέμβασης έτσι ώστε να αυτονομηθούν απέναντι στις ΗΠΑ ή τουλάχιστον να μην εξαρτώνται απόλυτα από αυτές.

Το πεδίο πάντως που επιλέγουν να δώσουν την κύρια “μάχη” τους είναι το οικονομικό, θεωρώντας το -όχι εντελώς αβάσιμα- ως προνομιακό. Μάλιστα με την ΟΝΕ και το ΕΥΡΩ ρισκάρουν ένα είδος “φυγής προς τα εμπρός”, ευελπιστώντας ότι θα αποτελέσει και το όχημα που θα τους θέσει σε τροχιά υπέρβασης των σημερινών τους ορίων και περιορισμών.

•• Για τις ΗΠΑ αν ο ένας όρος για την πραγματοποίηση του στόχου της παγκόσμιας κυριαρχίας είναι η πλήρης εξουδετέρωση της Ρωσίας, ο άλλος είναι ο έλεγχος της Ευρώπης αλλά και του Ειρηνικού. Σ’ αυτή τη βάση δεν “παραχωρούν” τίποτε και σε κανένα πεδίο.

Στο πεδίο του οικονομικού ανταγωνισμού με τους “συμμάχους” τους χρησιμοποιούν όλα τα στοιχεία υπεροχής που διαθέτουν για να διατηρήσουν, σταθεροποιήσουν και διευρύνουν αυτή την υπεροχή. Μάλιστα όταν τα “αμιγώς” οικονομικά μέσα δεν επαρκούν, δεν διστάζουν να χρησιμοποιήσουν “επικουρικώς”, πολιτικούς εκβιασμούς και στρατιωτικές πιέσεις και πάντα βεβαίως στο όνομα των “νόμων της αγοράς” και για κάθε ενδεχόμενο οικοδομούν και τη στρατηγική εφεδρεία της ΝΑFΤΑ.

Ο νέος ρόλος του ΝΑΤΟ, πέρα απ’ όσα ήδη αναφέραμε, ανανεώνει τον ηγεμονικό ρόλο των ΗΠΑ στις δυνάμεις παρέμβασης και ταυτόχρονα μπλοκάρει την ανάπτυξη και αυτονόμηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων επέμβασης. Η επέκταση του ΝΑΤΟ ανατολικά, πέρα από τους “κοινούς” στόχους, ανανεώνει, επανανομιμοποιεί και μάλιστα σε ηγεμονικό ρόλο την παρουσία των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Μια παρουσία που η κατάρρευση του Αανατολικού μπλοκ την είχε καταστήσει ιστορικά παρωχημένη αλλά από την οποία οι ΗΠΑ δεν είναι καθόλου διατεθειμένες να παραιτηθούν. Μάλιστα, και λόγω ακριβώς της κρισιμότητας του ζητήματος προσπαθούν να δημιουργήσουν και δεύτερο “σημείο στήριξης” αυτής της παρουσίας. Αναφερόμαστε στην επέμβαση των ΗΠΑ στα Βαλκάνια, όπου εκτός από το στόχο Ρωσία, την κατεύθυνση ανάσχεσης της γερμανικής “καθόδου”, έχει το στόχο της δημιουργίας εφεδρικού στηρίγματος της αμερικάνικης παρουσίας στον ευρωπαϊκό χώρο.

• Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε σε πολλά παραδείγματα και εκφράσεις αυτής της διπλής σχέσης συνεργασίας - ανταγωνισμού. Θα περιοριστούμε σε μια χαρακτηριστική αλλά και σημαντική της έκφραση. Αναφερόμαστε στις “ρυθμίσεις” και “ειρηνεύσεις” που η δυτική συμμαχία κατορθώνει να επιβάλλει σε διάφορες περιοχές κρίσης. Ο λεόντειος ρόλος που οι ΗΠΑ διασφαλίζουν για τον εαυτό τους σ’ αυτές τις ρυθμίσεις οδηγεί κατά κανόνα στην υπονόμευσή του τόσο από “εχθρούς” όσο και από “φίλους”. Πρόσφατη και πολυσήμαντη η περίπτωση του Ιράκ. Ακριβώς εδώ καταδείχτηκε ένα ακόμη σημαντικό δεδομένο. Η ιδιαίτερη -μέσα στη δυτική- αγγλοσαξονική συμπαράταξη ή, αν θέλετε, ο ακραιφνώς βορειοατλαντικός άξονας, που παραπέμπει και στην αρχική του “σύλληψη” από Τσόρτσιλ και Ρούσβελτ το 1942.

• Αν -υπερπηδώντας αναγκαστικά πολλά ζητήματα- κάνουμε εδώ ορισμένες αφαιρέσεις (για λόγους οικονομίας του κειμένου) θα λέγαμε ότι πάνω σε δυο βασικούς άξονες θα μπορούσε να οικοδομηθεί η επιδιωκόμενη από τις ΗΠΑ παγκόσμια κυριαρχία. Τον οικονομικό και στρατηγικό, στην πιο πλήρη και ουσιαστική έκφραση των όρων.

Με τις ίδιες πάντα αφαιρέσεις θα μπορούσαμε να πούμε ότι αν “φορέας” του στρατηγικού προβλήματος των ΗΠΑ είναι η Ρωσία, ο αντίστοιχος στον οικονομικό είναι η ΕΕ και η Ιαπωνία.

Με άλλα λόγια, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν το στόχο της παγκόσμιας κυριαρχίας ενόσω υπάρχει η σχετική, έστω, πυρηνική ισορροπία με Ρωσία αλλά και ενόσω οι ανταγωνιστές της στο οικονομικό πεδίο μπορούν να την ακολουθούν, να την πλησιάζουν ή και να την ξεπερνούν σε ορισμένες πλευρές.

Θα προσθέταμε εδώ και ένα τρίτο δεδομένο. Αυτό που αφορά την πλήρη συνάρτηση των δύο παραμέτρων και ιδιαίτερα σε αναφορά με το επίπεδο και τις απαιτήσεις που τίθεται σήμερα το ζήτημα.

•• Πώς απαντιέται ένα τέτοιο πρόβλημα από μεριάς ΗΠΑ; Ας ξεκινήσουμε από την πιο “ανώδυνη” εκδοχή. Είναι δυνατή η οικονομική εκτίναξη των ΗΠΑ και σε επίπεδα που να αφήσει πίσω όλους τους άλλους; Κάτι τέτοιο θα απαντούσε όχι μόνο στην οικονομική παράμετρο του ζητήματος αλλά θα δημιουργούσε όρους απάντησης και στο στρατηγικό - στρατιωτικό. Θα μπορούσε, ίσως, να συγκεντρωθούν εκείνα τα κεφάλαια για ένα πρόγραμμα εξοπλισμών στη βάση του οποίου οι ΗΠΑ θα μπορούσαν, πλέον, να “αδιαφορούν” για το συγκεκριμένου επιπέδου ρωσικό οπλοστάσιο. Δηλαδή, αυτό που δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν οι ΗΠΑ με το ριγκανικό διαστημικό πρόγραμμα, το οποίο κατά κύριο λόγο σκόνταφτε στην οικονομική του πλευρά (ή, αν θέλετε, στη συνάρτηση στρατηγικού - οικονομικού στην οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως).

Εχουμε την άποψη πως κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό. Θα μπορούσαν ίσως να υπάρχουν και ενστάσεις σε μια τέτοια εκτίμηση. Επειδή ωστόσο θα μας πήγαινε πάλι μακριά για να αναλύσουμε το τι και το πώς μιας τέτοιας εκτίμησης, θα περιοριστούμε στην αναφορά μιας παραμέτρου που πολύ δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί. Γιατί αυτό που είναι βέβαιο είναι πως μια τέτοια επιλογή απαιτεί ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα για να ολοκληρωθεί. Σε μια τέτοια βάση ωστόσο:

α) “Χάνεται” η ιστορική ευκαιρία που δημιουργήθηκε με την κατάρρευση της Σ.Ε.

β) Μπορούν να δημιουργηθούν όροι (οικονομικοί, πολιτικοί, στρατιωτικοί) μεγαλύτερης αυτονόμησης της ΕΕ.

γ) Να κατορθώσει να ανασυγκροτηθεί η Ρωσία.

δ) Να παρεμβληθούν άλλοι αστάθμητοι παράγοντες, να ισχυροποιηθεί η Κίνα, με κρίσιμη πάντα την πιθανότητα να δημιουργηθούν νέες στρατηγικές συμμαχίες.

ε) Και πάντα “στο βάθος” η πιθανότητα περάσματος του λαϊκού κινήματος σε ένα άλλο επίπεδο σε παγκόσμια κλίμακα. Μια εξέλιξη που θα υποχρεώσει σε αναδιάταξη δυνάμεων και σε αναπροσαρμογή σχεδίων ή και στρατηγικών.

• Ας δούμε ωστόσο την άλλη εκδοχή. Ένας τρόπος εξουδετέρωσης του ρωσικού παράγοντα είναι μια πυρηνική επίθεση. Ωστόσο είναι επικίνδυνο για τις ΗΠΑ κάτι τέτοιο ενόσω η Ρωσία διατηρεί τη δυνατότητα ανταπόδοσης του χτυπήματος. Θα πρέπει αυτή η δυνατότητα να εξουδετερωθεί ή να ελαχιστοποιηθεί. Αυτό ακριβώς προσπάθησαν οι ΗΠΑ αμέσως μετά την κατάρρευση. Με την προσπάθεια αποδιάρθρωσης του πρώην σοβιετικού πυρηνικού πλέγματος με την αποσύνδεση από αυτό των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών με πιο σημαντική την περίπτωση της Ουκρανίας. Με τις απανωτές προσπάθειες για μονομερή στην ουσία αφοπλισμό της Ρωσίας με τις προτάσεις χρηματοδότησης από τις ΗΠΑ της καταστροφής των “γερασμένων” ρωσικών πυραύλων. Με τις απόπειρες να τεθεί υπό διεθνή έλεγχο και εποπτεία (δηλαδή των ΗΠΑ) το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας στο όνομα των προβλημάτων που αυτή αντιμετώπιζε. Αυτές -και άλλες- προσπάθειες των ΗΠΑ απέδωσαν ορισμένα αποτελέσματα. Οχι όμως στο “βαθμό ασφαλείας” που αυτές ήθελαν. Από ένα σημείο και πέρα οι Ρώσοι ιθύνοντες παρ’ όλες τις “αυτοκτονικές” τάσεις που τους χαρακτήρισαν τα τελευταία χρόνια, άρχισαν να αντιλαμβάνονται τον θανάσιμο κίνδυνο που διατρέχουν.

Σκλήρυναν τη στάση τους και ειδικά σ’ αυτό το πεδίο προσπαθούν να διαφυλάξουν όσο μπορούν την πυρηνική ισχύ που “κληρονόμησαν” από τη Σ.Ε.

•• Οι ΗΠΑ βεβαίως δεν παραιτούνται από το στόχο τους. Εφόσον δεν είναι δυνατή η άμεση στρατιωτική ανατροπή αυτής της ιδιόρρυθμης ισορροπίας, εφόσον η υπέρβασή της προϋποθέτει μια οικονομική εκτίναξη των ΗΠΑ σε επίπεδα μη εφικτά σήμερα, πρέπει να βρεθούν άλλοι τρόποι.

Η απάντηση (για τις ΗΠΑ) βρίσκεται μάλλον σε ένα συνδυασμό πολιτικών, οικονομικών και στρατιωτικών κινήσεων και στη βάση των σημερινών όρων και συσχετισμών.

Από μια άποψη αναφερθήκαμε ήδη σ’ αυτές, στις προηγούμενες γραμμές αυτού του κειμένου και ειδικότερα εκεί που αναφερόμαστε στο χαρακτήρα, τους στόχους αλλά και τις αντιφάσεις - αντιθέσεις της δυτικής συμμαχίας.

Θα “συμπληρώσουμε” αυτή την αναφορά εξετάζοντας εδώ μια ειδικότερη πλευρά του ζητήματος.

Είναι κοινό “μυστικό” ότι το αξεπέραστο οικονομικό πρόβλημα της Ρωσίας κάνει όλο και πιο δυσβάστακτο το βάρος συντήρησης του πυρηνικού οπλοστασίου και πολύ περισσότερο της ανανέωσης - ανάπτυξής του. Σ’ αυτή τη βάση βρίσκουν όλο και πιο πρόσφορο έδαφος οι προτάσεις των ΗΠΑ για εφαρμογή της ΣΤΑΡΤ 2 ή ακόμη και για προχώρημα στη ΣΤΑΡΤ 3 (άσε που έτσι εμφανίζονται και ως υπέρμαχοι της ειρήνης και του αφοπλισμού).

Ωστόσο η ολοκλήρωση της διαδικασίας ενός τέτοιου “αμοιβαίου” αφοπλισμού θα εμφανίσει ορισμένα πολύ συγκεκριμένα δεδομένα. Θεωρούμε ότι θα ‘ναι η ώρα μιας νέας κούρσας εξοπλισμών με μια Αμερική με μεγάλες οικονομικές δυνατότητες (ήδη ψήφισε κάποια κονδύλια το Κογκρέσο) και μια Ρωσία με τεράστια οικονομικά προβλήματα που θα ‘ναι αδύνατον να την παρακολουθήσει. Θα είναι τότε η ώρα της “τελικής λύσης”; Είναι δυνατόν να οδηγηθούν τα πράγματα σε τέτοιο σημείο και κάποιοι -οι ιθύνοντες των ΗΠΑ- να επιλέξουν αυτή τη φρικαλέα “λύση”; Πριν απαντήσουμε σ’ αυτό, ας ανοίξουμε εδώ μια παρένθεση.

•• Τα πράγματα έχουν την ιστορία τους και -δεν είναι σύμπτωση- αυτή η ιδιόμορφη “ιστορία” έχει πάντα την ίδια “ιθαγένεια”: Τις ΗΠΑ. Ας δούμε λίγο, λοιπόν, αυτή την ιστορία.

• Αμέσως μετά τη δοκιμαστική έκρηξη στο Αλαμογκόρντο τις επί ζωντανού στόχου στην Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, το πρόβλημα που τίθεται στις ΗΠΑ είναι αν θα χρησιμοποιήσουν την ισχύ που απέκτησαν για την άμεση επιδίωξη του στόχου της παγκόσμιας κυριαρχίας. Πιο συγκεκριμένα, αν θα χρησιμοποιηθεί άμεσα η ατομική βόμβα για το χτύπημα της ώς εκείνη τη στιγμή συμμάχου στον πόλεμο Σ.Ε. Πέρα από τη φιλολογία που άνθισε και ανθεί, το ζήτημα απαντήθηκε αρνητικά στη βάση πολύ συγκεκριμένων δεδομένων. Με βάση τα φιλοσοβιετικά αισθήματα που κυριαρχούσαν τότε σ’ όλο τον κόσμο αλλά και τις ίδιες τις ΗΠΑ μια τέτοια ενέργεια θα ξεσήκωνε τους πάντες εναντίον τους. Το πιο αποφασιστικό ήταν ίσως άλλο. Το γεγονός ότι σύμφωνα με τις εκθέσεις των αρμοδίων στρατιωτικών εμπειρογνωμόνων οι ΗΠΑ δεν διέθεταν τότε τον επαρκή αριθμό βομβών ούτε αεροπλάνα με τέτοια ακτίνα δράσης ώστε να χτυπήσουν αποτελεσματικά τη Σ.Ε.

• Λίγο αργότερα, με την ομιλία του στο Φούλτον ο Τσόρτσιλ (1946) θέτει το “πολιτικό πλαίσιο” του ψυχρού πολέμου δανειζόμενος σχήματα “ανάλυσης” από τον Γκέμπελς.

Το ζήτημα της βόμβας τίθεται πλέον με τη μορφή της “οχύρωσης” και κατοχύρωσης του αμερικάνικου μονοπωλίου. Επιτροπή 200 διακεκριμένων καθηγητών πανεπιστημίων των ΗΠΑ με έκθεσή τους αποφαίνονται ότι ο μόνος τρόπος για να διατηρήσουν οι ΗΠΑ το ατομικό μονοπώλιο είναι να κατακτήσουν τον κόσμο ΑΜΕΣΩΣ. Επιλέγεται τελικά το σχέδιο Μπαρούχ με το οποίο επιδιώκεται ο έλεγχος των ατομικών ερευνών των... άλλων (δηλαδή της Σ.Ε.). Παρ’ όλη τη μειονεκτική θέση στην οποία βρίσκονται, οι Σοβιετικοί “δεν τσιμπάνε”.

• Το 1948 στη διάρκεια της κρίσης του Βερολίνου γίνονται πυρετώδεις συζητήσεις στην Ουάσιγκτον με βάση προτάσεις για χρήση της ατομικής βόμβας.

Ανάλογες προτάσεις (Μακ Άρθουρ) συζητούνται το ‘48-‘49 για χτύπημα των κόκκινων στρατιών που προελαύνουν στην Κίνα σαρώνοντας τα ανδρείκελα των αμερικανών (Τσαγκ Κάι Σεκ).

Οι ίδιες προτάσεις ξαναβγαίνουν στο προσκήνιο στη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, όταν ο βορειοκορεατικός στρατός και οι Κινέζοι εθελοντές παίρνουν παραμάζωμα τις αμερικανικές μεραρχίες.

Το πρόβλημα ξανατίθεται με το προχώρημα στην κατασκευή πυρηνικής βόμβας (πολλαπλάσιας ισχύος από αυτές που υπήρχαν ώς τότε) και στη βάση της αξιοποίησης της υπεροχής που δίνει στις ΗΠΑ και πριν οι Σοβιετικοί κατορθώσουν και αυτοί να την κατασκευάσουν.

Το πρόβλημα “λύνεται” όταν διαπιστώνεται πως και οι Σοβιετικοί βρίσκονται στο ίδιο περίπου επίπεδο.

• Το 1957 με το πέταγμα του Γκαγκάριν στο διάστημα δημιουργείται πανικός και αναζητείται “διέξοδος” έως και στην “έσχατη λύση” πριν αυτοί οι “διαολεμένοι” Σοβιετικοί πάρουν για τα καλά κεφάλι.

• Το 1962 με την κρίση της Κούβας οι ΗΠΑ οδηγούν την ανθρωπότητα στο χείλος της πυρηνικής καταστροφής.

• Το 1968 με την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία ανασύρονται και πάλι τα γνωστά σενάρια.

• Στη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ ('64-'75) επανειλημμένα διάφοροι “ειδικοί” στις ΗΠΑ προτείνουν το βομβαρδισμό με ατομικές βόμβες του Βόρειου Βιετνάμ...

Αυτό που “συγκρατούσε” τις ΗΠΑ δεν ήταν τίποτε άλλο από το φόβο και της δικιάς τους καταστροφής με βάση την πυρηνική ισχύ της Σ.Ε. Παρ’ όλα αυτά, όλα αυτά τα χρόνια δεν έπαψαν ούτε στιγμή να αναζητούν τρόπους που να τους επιτρέπουν να προχωρήσουν σε μια τέτοιου είδους “λύση” του προβλήματος, που θα άνοιγε το δρόμο στην πραγματοποίηση του στόχου της παγκόσμιας κυριαρχίας.

Είναι άπειρα τα σενάρια και τα “δόγματα πολέμου” που κατά καιρούς σχεδιάστηκαν στις ΗΠΑ σε μια -έως αρρωστημένη- προσπάθεια να γίνει εφικτός αυτός ο πόλεμος και να ‘ναι και “νικηφόρος”. Σημειώνουμε σε συντομία μερικά από αυτά:

• Το δόγμα του “κεραυνοβόλου χτυπήματος”. Σχέδιο αιφνιδιαστικής μαζικής πυρηνικής επίθεσης στη Σ.Ε. που θα εξουδετέρωνε ή ελαχιστοποιούσε τα απαντητικά χτυπήματα της Σ.Ε. Δεν τους βγαίνουν οι λογαριασμοί. Ακόμη και μερικές δεκάδες σοβιετικοί πύραυλοι -με τους δικούς τους υπολογισμούς- να κατόρθωναν να φτάσουν στις ΗΠΑ θα αρκούσαν για να τις ισοπεδώσουν.

• Το δόγμα που συνδύαζε το κεραυνοβόλο χτύπημα με την οικοδόμηση ενός αμυντικού συστήματος που θα ελαχιστοποιούσε τις απώλειες. Και πάλι δεν τους έβγαιναν οι λογαριασμοί.

• Το δόγμα του περιορισμένου πυρηνικού πολέμου στην Ευρώπη. Ο μακιαβελισμός αλλά και ο τυχοδιωκτισμός στο αποκορύφωμά τους. Πίστευαν κάποιοι διακεκριμένοι φωστήρες στις ΗΠΑ ότι θα μπορούσαν να εξαπολύσουν ένα “περιορισμένο” πυρηνικό πόλεμο που θα ισοπέδωνε μεν τη “φίλη” και “σύμμαχο” Ευρώπη αλλά θα εξουδετέρωνε και τη Σ.Ε. χωρίς να θιγεί το μητροπολιτικό έδαφος των ΗΠΑ.

• Παραλλαγή και σύνθεση σε ανώτερο επίπεδο των προηγούμενων. Το διαστημικό πρόγραμμα, ο περίφημος “πόλεμος των άστρων” της ριγκανικής περιόδου. Ανάμεσα σε άλλα, στη λογική αυτού του προγράμματος περιλαμβάνονταν η κατεύθυνση μεταφοράς του ανταγωνισμού στο διάστημα αλλά και μιας αναμέτρησης στον ίδιο χώρο που θα “έλυνε” το πρόβλημα της υπεροχής και κυριαρχίας (όπως περίπου η καταστροφή της μεγάλης ισπανικής αρμάδας από τον αγγλικό στόλο έλυσε το πρόβλημα κυριαρχίας των θαλασσών χωρίς ολοκληρωτικό πόλεμο Αγγλίας – Ισπανίας).

Προτάσεις, κινήσεις, απειλές και σενάρια επί σεναρίων που όλα τους κινούνται γύρω από ένα ζήτημα.

Την απεγνωσμένη προσπάθεια των ιθυνόντων των ΗΠΑ να κάνουν –”επιτέλους”– εφικτό έναν πόλεμο που θα τους έδινε την παγκόσμια κυριαρχία.

•• Με όλα αυτά μπαίνει εδώ ένα ερώτημα. Αν οι ΗΠΑ έφτασαν τόσες φορές τόσο κοντά στην “έσχατη λύση” και μάλιστα σε περιόδους που δεν είχαν καθόλου διασφαλισμένη την υπεροπλία, γιατί θα ‘ναι περισσότερο διστακτικοί στην περίπτωση που θα ‘χουν ή που θα πιστεύουν πως έχουν την απόλυτη υπεροχή; Στην περίπτωση που θα θεωρούν πως η “νίκη” τούς χαμογελά και το δέρας της παγκόσμιας κυριαρχίας τούς περιμένει στην κορυφή του μανιταριού; Γιατί μια συντριβή της Ρωσίας θα δημιουργήσει δεδομένα τέτοια που θα καθορίσουν τους όρους του παιχνιδιού και στο οικονομικό και σ’ όλα τα άλλα πεδία. Για να το πούμε διαφορετικά: Εχουμε πολύ καθαρό ότι οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές μπορούν να συναγωνίζονται και ανταγωνίζονται “οικονομικά” τις ΗΠΑ μόνο και ενόσω υπάρχει το πυρηνικό οπλοστάσιο της Ρωσίας.

• Ας κάνουμε όμως και μια διαφορετική υπόθεση. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, πως μπροστά στην πίεση, την απομόνωση, τη διαφορά ισχύος που θα την χωρίζει από τις ΗΠΑ, η Ρωσία υποτάσσεται, αφοπλίζεται, παραδίνεται άνευ όρων. Ποια θα ‘ναι τα επόμενα βήματα όλων;

Υπάρχει σήμερα και θα υπάρχει και τότε το πυρηνικό οπλοστάσιο της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Κίνας. Θα επιχειρήσουν την αναβάθμισή τους ίσως και με επίσπευση των διαδικασιών ενοποίησης στον ευρωπαϊκό χώρο; Και πώς θ’ “απαντήσουν” οι ΗΠΑ σε κάτι τέτοιο; Ή μήπως θα τα καταστρέψουν κι αυτοί μιας και θα ‘χουμε, πλέον, περάσει ολοκληρωτικά στην εποχή του “υγιούς”, οικονομικού ανταγωνισμού με βάση και τους “νόμους της αγοράς” και της “ευγενούς άμιλλας” στο πολιτικό, πολιτιστικό, επιστημονικό κ.λπ. πεδίο; Όσο μας αφορά, κάτι τέτοιο μπορούμε να το αποκλείσουμε με βεβαιότητα. Εκείνο που δεν μπορούμε ν’ αποκλείσουμε είναι την πιθανότητα, παρ’ όλα αυτά και σε οποιαδήποτε από τις δύο υποθέσεις, η βόμβα να “δοκιμαστεί”. Ακριβώς “χωρίς λόγο”. Όπως στη Χιροσίμα. Ή, αν θέλετε, για τους ίδιους λόγους που ρίχτηκε στη Χιροσίμα. Για να “παραδειγματιστούν”, να τρομοκρατηθούν και ναυποταχθούν και μάλιστα χωρίς όρους και αμφισβητήσεις “εχθροί” και “φίλοι”. Πού θα “δοκιμαστεί”; Α, αυτό θα εξαρτηθεί. Στη Μόσχα, στο Παρίσι, πιθανόν στο Πεκίνο, στο Βερολίνο ίσως…

Υστερόγραφο

Υπερβολικά όλα αυτά θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς! Ίσως…

Δεν θα γίνουν ακριβώς έτσι! Μάλλον.

Η πραγματική ιστορία ακολουθούσε πάντα τις δικές της πρωτότυπες διαδρομές αδιαφορώντας για σχέδια, στόχους και σενάρια. Ομως από άποψη ουσίας αυτή είναι η τροχιά στην οποία δρομολογούν τις εξελίξεις η αδηφαγία του κεφαλαίου, ο επεκτατισμός του ιμπεριαλισμού, η επιθετικότητα των ΗΠΑ.

Και ο μόνος τρόπος για να μην οδηγηθούν οι εξελίξεις στις πιο οδυνηρές των συνεπειών τους είναι να μπουν φραγμός σ’ αυτά τα σχέδια οι λαοί. Από σήμερα, από τώρα.

Τις ώρες που γράφονται αυτές οι γραμμές συγκεντρώνονται οι φονιάδες γύρω από το ρημαγμένο κορμί της Γιουγκοσλαβίας.

Την ώρα που θα διαβάζετε αυτό το κείμενο ίσως κιόλας να ‘χει αρχίσει το κομμάτιασμα των παιδιών της από τις βόμβες.

Οπως χτες του Ιράκ.

Οπως αύριο…

Προλεταριακή Σημαία φ.379, 3/4/99