19 Απριλίου 2020

ΗΠΑ | Η κίνηση Τραμπ για «άνοιγμα της οικονομίας» δημιουργεί νέα δεδομένα στον ανταγωνισμό «όλων εναντίων όλων»

Την ίδια στιγμή που η Αμερική πληρώνει βαρύ φόρο αίματος, ανακοινώθηκε η απόφαση Τραμπ να βάλει τη χώρα σε τροχιά επανεκκίνησης (“Open Up America”). Η εξέλιξη της επιδημίας στις ΗΠΑ είναι εκτός ελέγχου, με πρωτοφανείς για τα δεδομένα της χώρας εικόνες: μέχρι και μαζικούς τάφους αναγκάστηκαν να ανοίξουν στη Νέα Υόρκη, η οποία μετρά πάνω από 10 χιλιάδες θανάτους. Όλες οι στατιστικές καταγράφουν θλιβερά ρεκόρ πάνω στα ρεκόρ.

Κι όμως, εν μέσω αυτής της δραματικής κατάστασης, η κύρια σκέψη της κυβέρνησης Τραμπ είναι το πώς θα «επανεκκινηθεί η οικονομία». Με ανακοίνωση του, ο Τραμπ (που έχει φροντίσει ταυτόχρονα να περιορίσει το Κογκρέσο), θέτει σε εφαρμογή τρεις φάσεις «επιστροφής στην κανονικότητα», δίνοντας στην κάθε Πολιτεία το ελεύθερο να τις εφαρμόσει κατά το δοκούν. Για να στηρίξει αυτή την κίνηση, ο Τραμπ έχει να προσφέρει το επιχείρημα ότι κάποιες Πολιτείες έχουν καλύτερη εικόνα από άλλες. Η συζήτηση όμως αυτή δεν αφορά βασικά τις Πολιτείες, αλλά από ποιά κόμματα κυβερνώνται. Μάλιστα, σε ένα κρεσέντο, ο Τραμπ κάλεσε από το twitter το λαό να… ξεσηκωθεί(!) και να… «απελευθερώσει» τις Πολιτείες Μίσιγκαν, Μινεσότα και Βιρτζίνια, που φυσικά κυβερνώνται από Δημοκρατικούς. Υπάρχει έντονη αντιπαράθεση για το αν ο πρόεδρος διατηρεί απόλυτη ή σχετική εξουσία πάνω στο ζήτημα των μέτρων στις Πολιτείες.

Από την πρώτη στιγμή εκδήλωσης της ασθένειας, ο Τραμπ και το επιτελείο του επιχείρησαν συστηματικά να υποβαθμίσουν τον κίνδυνο. Το ίντερνετ είναι γεμάτο με τις δηλώσεις του Τραμπ ότι ο ιός «είναι fake news» ή ότι είναι «μια απλή γρίπη που θα περάσει όταν ζεστάνει ο καιρός». Ακόμα και όταν άρχισε να εκδηλώνεται στην Αμερική, υπήρξαν βουλευτές που διερωτήθηκαν ανοιχτά, «αν μπορεί να κλείσει η οικονομία για μερικές χιλιάδες θανάτους». Άλλωστε, η κυβέρνηση έχει ήδη «προϋπολογίσει» 240 χιλιάδες θανάτους!

Οι φωνές αυτές, δεν είναι τυχαίο ότι «συμπίπτουν» με την ανοσία της αγέλης του Τζόνσον ή με τις πρακτικές του Μπολσονάρου: εκφράζουν τις πιο επιθετικές τάσεις του κεφαλαίου, που ιεραρχούν τις επείγουσες οικονομικές ανάγκες σε έναν κόσμο με οξυμένο ανταγωνισμό, πιο ψηλά από το ενδεχόμενο πολιτικό κόστος. Άλλωστε, λένε αυτές οι φωνές, το σύστημα της εκμετάλλευσης δεν έχει να αντιμετωπίσει το σοσιαλιστικό στρατόπεδο, δεν έχει να λογοδοτεί σε κανένα, δεν πρέπει πλέον να σκέφτεται με όρους πολιτικού κόστους για μερικές χιλιάδες «μη παραγωγικούς πληβείους», αναλώσιμους εργάτες, μαύρους και λατίνους!

Το ότι οι φωνές αυτές περιορίστηκαν έχει να κάνει με ένα συνυπολογισμό πολιτικών, οικονομικών, επιστημονικών δεδομένων. Έχει να κάνει με τις εκτιμήσεις για τα προσδοκώμενα κέρδη μέσα σε μια κατάσταση χάους, με το δεδομένο των εκλογών του Νοέμβρη (που κανείς δεν θέλει να χάσει), ακόμα και με καθαρά ιατρικές εκτιμήσεις. Το ότι αυτές οι φωνές περιορίστηκαν, δε σημαίνει ότι σίγησαν. Ο Τζόνσον, πριν αρρωστήσει, φρόντιζε να εξηγεί ότι κάνει κανονικά χειραψίες, ο Τραμπ ότι δεν θα φορέσει μάσκα, και ο Μπολσονάρου βγήκε στην αγορά να πάρει παγωτό… Ο Τραμπ επανειλημμένα έγραψε ότι θέλει να ανοίξει την οικονομία ενόψει Πάσχα(!) –επιδίωξη που την έκοψαν τα επιστημονικά επιτελεία…

Όχι ότι η «άλλη», «πράσινη» τάση του κεφαλαίου στις ΗΠΑ, έχει σε πρώτο πλάνο τον άνθρωπο. Άλλο αν καταφέρνει με τη συνενοχή της ρεφορμιστικής Αριστεράς να παρουσιαστεί ως καπιταλισμός «με ανθρώπινο πρόσωπο». Και αυτή η τάση του κεφαλαίου μια χαρά διέλυσε τα συστήματα υγείας. Αυτή η τάση του κεφαλαίου ψήφισε από κοινού με το Τραμπ τον πακτωλό κρατικών ενισχύσεων στις τράπεζες και τις βιομηχανίες. Δεν πρέπει, επίσης, να μας διαφεύγει ότι αυτή η «πράσινη» τάση «εκπροσωπεί» συγκεκριμένα τμήματα του κεφαλαίου, όπως οι τεχνολογίες αιχμής ή συγκεκριμένα φαρμακευτικά μπλοκ. Η «άλλη» τάση κυβέρνησε πολλά χρόνια και σε επίπεδο λαϊκών δικαιωμάτων αποδείχθηκε το ίδιο κυνική. Αν ευνοηθεί από τις εξελίξεις, το τελευταίο που πρόκειται να πράξει, είναι να αναβαθμίσει την παροχή περίθαλψης. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι τα συμφέροντα εκείνων των μονοπωλίων που εξυπηρετεί.

Η κάθε πλευρά διαθέτει ένα τεράστιο μηχανισμό από ΜΜΕ και άλλα προπαγανδιστικά εργαλεία, που φροντίζει να προωθεί τις δικές της θέσεις, υποσκάπτοντας τον αντίπαλο, ακόμα και με χτυπήματα που φτάνουν να αποκαλύπτουν πλευρές της αστικής πολιτικής. Την ίδια στιγμή λοιπόν που η μία τάση «βγάζει στα μανταλάκια» τον Τραμπ για τη «χαλαρή» στάση του απέναντι στον ιό, έρχεται και η άλλη πλευρά να θυμηθεί (άκουσον-άκουσον!) τα… δημοκρατικά δικαιώματα, το δικαίωμα στη συνάθροιση, και φυσικά το θρησκευτικό συναίσθημα. Εμφανίζονται έτσι θιασώτες της ακροδεξιάς σε όλον τον κόσμο και της θρησκοληψίας «υπέρμαχοι της δημοκρατίας», ζητώντας άρση των μέτρων.

Η ρίζα όλων αυτών των αντιπαραθέσεων, δεν είναι άλλη από το λυσσαλέο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό. Ο ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός, βρίσκονταν ούτως ή άλλως σε παροξυσμό, με διαδικασίες αναδιαμόρφωσης συμμαχιών, με μέτρα προστατευτισμού, και φυσικά πολεμικές αντιπαραθέσεις σε όλο το μήκος του πλανήτη. Η έλευση της πανδημίας επικάθησε πάνω σε αυτόν τον ανταγωνισμό και τον αναβάθμισε.

Διεξάγεται σε όλα τα πεδία. Από το κύρος που θα δώσει η εύρεση του εμβολίου, την τιμή του πετρελαίου, μέχρι το ποιος πρώτος θα ξεπεράσει την πανδημία και θα βάλει μπροστά τις «μηχανές της οικονομίας» – γιατί οι μηχανές των εργοστασίων δεν έκλεισαν ποτέ. Το γεγονός ότι η Κίνα εμφανίζεται να ξεπερνά την κρίση, η Ρωσία δεν έχει ακόμα πληγεί σοβαρά, ενώ την ίδια στιγμή ΗΠΑ και ΕΕ βρίσκονται σε περιδίνηση, δημιουργεί συγκεκριμένα δεδομένα. Δεδομένα που πρέπει να αντιμετωπιστούν δυναμικά.

Αυτός ο ανταγωνισμός βρίσκεται πίσω από το «μουτζούρη» που παίζουν ΗΠΑ και Κίνα, προσπαθώντας η μία να χρεώσει στην άλλη την εκκίνηση της πανδημίας (διαρροή από βιολογικό εργαστήριο στη Γουχάν λένε οι μεν, διασπορά από Αμερικάνους στρατιωτικούς οι δε). Μέσα σε όλο αυτό το παιχνίδι εντυπώσεων, προκύψανε και θεωρίες συνωμοσίας για το 5G (κινέζικη τεχνολογία), μια όχι αθώα ιστορία. Είναι προφανείς οι σκοπιμότητες.

Δεν είναι μόνο όμως ο ανταγωνισμός μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κρατών. Και στο ίδιο το εσωτερικό της Αμερικής, διεξάγεται μια μάχη χαρακωμάτων. Ποια μονοπώλια θα ενισχυθούν και ποια θα καταστραφούν. Ποιες οικονομικές μερίδες θα επικρατήσουν. Και δεν αναφερόμαστε κυρίως στο ποιος θα πουλήσει μάσκες, φάρμακα και αναπνευστήρες (είναι και αυτό), αλλά για την «καθαυτή» οικονομία. Ποιος θα μπει επικεφαλής της επανεκκίνησης, προσπερνώντας τον ανταγωνιστή του;

Το επιτελείο Τραμπ, φροντίζει με αυτή την κίνηση πυγμής να στείλει πολλαπλά μηνύματα. Η Αμερική διεκδικεί να μπει επικεφαλής του δυτικού κόσμου στην «επανεκκίνηση». Η Αμερική στέλνει μήνυμα στους ανταγωνιστές της, αλλά και στο εσωτερικό της. Μήνυμα και εν όψει των εκλογών του Νοέμβρη, ότι έχει ένα επιτελείο που «δεν θα λογαριάσει τις απώλειες», μπροστά στο διακηρυγμένο στόχο, να κρατήσει την ηγεμονία σε όλα τα πεδία. Η κίνηση Τραμπ αναπόφευκτα θα συμπαρασύρει μια σειρά τάσεις και δυνάμεις παγκόσμια, που θα νιώσουν τη δυνατότητα και την ανάγκη να αντεπιτεθούν, και να κηρύξουν και αυτές, την «επανεκκίνηση». Δεν πρέπει να υποτιμήσουμε την πρόθεση να εργαλειοποιηθούν τμήματα των μαζών σε μια τέτοια κατεύθυνση.

Η αποκάλυψη αυτών των επιδιώξεων της μίας ή της άλλης πλευράς είναι καθοριστικής σημασίας, προκειμένου οι μάζες να αρνηθούν την ένταξη στο ένα ή το άλλο σχέδιο, αλλά να επιμείνουν στο δικό τους δρόμο, αυτόν της πάλης για ζωή και για δικαιώματα.

ΚΚ

Δεν υπάρχουν σχόλια: