Το μυστήριο με τους εξαφανισμένους αναπνευστήρες*
του Mikael Nyberg
Η μία μετά την άλλη καταφθάνουν οι αναφορές σχετικά με τις ελλείψεις εξοπλισμού στον τομέα της περίθαλψης/νοσηλείας. Ρούχα προστασίας, αναπνευστήρες και φάρμακα. Εδώ γράφω για τη συστηματική βλακεία έκφραση της οποίας αποτελούν όλα αυτά. Έχει να κάνει με την απελευθέρωση του ανταγωνισμού, το just-in-time[1] και την αναδιάρθρωση στον τομέα της άμυνας που ανατέθηκε σε συμβούλους του Πενταγώνου.
Πρόσφατα η εφημερίδα Dagens Nyheter[2] αποκάλυψε ότι 650 αναπνευστήρες και 35 νοσοκομεία πεδίου εξαφανίστηκαν όταν ο ισχύων τρόπος άμυνας [της Σουηδίας] προς αποφυγή μιας εχθρικής εισβολής καταργήθηκε ενόψει της αλλαγής της χιλιετίας. Με εκπαιδευμένο προσωπικό, ο εξοπλισμός θα μπορούσε να έχει σώσει ζωές κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης πανδημίας του κορωνοϊού.
Πώς σκέφτηκαν οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων; Δεν σκέφτηκαν!
Τις σκέψεις, οι αρμόδιοι πολιτικοί και οι ένοπλες δυνάμεις, τις είχαν αναθέσει σε εξωτερικούς συνεργάτες. Σε συνεργάτες όπως η SAIC, εταιρεία συμβούλων που διατηρεί στενούς δεσμούς με το Πεντάγωνο, η NSA και η CIA, ανατέθηκε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου να εκπονήσουν νέες κατευθυντήριες γραμμές για τη σουηδική άμυνα.
“Ο ρόλος της Σουηδίας ως περιφερειακής δύναμης στη Βαλτική Θάλασσα αλλάζει και από την ουδετερότητα γίνεται ηγετικός”, δηλώνουν οι σύμβουλοι των ΗΠΑ σε μια άκρως απόρρητη έκθεση. “Οι Ηνωμένες Πολιτείες και πολλά άλλα έθνη και διεθνείς οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ, περιμένουν από τη Σουηδία να ασκήσει ένα ηγετικό ρόλο σε περιφερειακό επίπεδο”. Ως εκ τούτου, “η διεξαγωγή πολεμικών επιχειρήσεων εκ μέρους της συμμαχίας και η ικανότητα της Σουηδίας να δρα σε συνεργασία με οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ ... θα αποκτούσε νέα και μεγαλύτερη σπουδαιότητα”[3].
Οι σύμβουλοι παρέδωσαν ένα μεγαλειώδες αντίγραφο με τις απεριόριστες αξιώσεις της υπερδύναμης. Τα συμφέροντα ασφάλειας της Σουηδίας επεκτάθηκαν τώρα πέρα από τη Βαλτική Θάλασσα στις χώρες της Βαλτικής[4] και σ’ ολόκληρο τον κόσμο, έγραφε η SAIC. Οι ένοπλες δυνάμεις θα έπρεπε να εξοπλιστούν/εφοδιαστούν για επιχειρήσεις “στις περιοχές του κόσμου όπου η Σουηδία έχει ζωτικά οικονομικά και/ή πολιτικά συμφέροντα”[5].
Η άμυνα των συνόρων, με τον τρόπο που αμύνεται ο σκαντζόχοιρος, ανήκει στο παρελθόν. Τώρα, όπως η αράχνη, οι σουηδικές ένοπλες δυνάμεις θα πρέπει να σπεύδουν έξω στον κόσμο όταν επηρεάζεται οποιοδήποτε εθνικό συμφέρον. Για την γειτνιάζουσα περιοχή, οι σύμβουλοι συνέστησαν μια πολύ αυτοματοποιημένη άμυνα υπό μορφή δικτύου. Οι ένοπλες δυνάμεις, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, έξυπνα πακέτα Συστημάτων Εντοπισμού Θέσης (GPS), υποβρύχιους αισθητήρες και μπαλόνια αναγνώρισης, θα αποκτούσαν μια συνολική εικόνα ολόκληρης της περιοχής της Βαλτικής θάλασσας όλο το 24ωρο. Όλες οι πληροφορίες που θα συλλέγονται/υποκλέπτονται από την παρακολούθηση θα υποβάλλονται σε αυτόματη επεξεργασία και θα διαβιβάζονται στα κέντρα διοίκησης για στοχευμένες και ακριβείς επιχειρήσεις ―κατά προτίμηση στην άλλη πλευρά της Βαλτικής.
Όλα θα ήταν έτοιμα φέτος.
Ήδη το 2004, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, δοκιμάστηκε ένα πρωτότυπο. Η SAIC είχε δεσμευτεί να προστατεύσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες για $ 300 εκατομμύρια. Τα δεδομένα από την παρακολούθηση των τηλεφώνων και της ψηφιακής επικοινωνίας και από 1.600 κάμερες παρακολούθησης με δυνατότητες υπέρυθρων και ευαίσθητα μικρόφωνα, θα διαβιβάζονταν σε ισχυρούς υπολογιστές για αυτόματη ανίχνευση τρομοκρατικών απειλών. Όλα πήγαν κατά διαβόλου. Οι αρχές έπρεπε να καλέσουν 70.000 στρατιώτες για να αναλάβουν την ασφάλεια.
Στη Σουηδία όμως, η μετατροπή της άμυνας[6] έτυχε ευρείας πολιτικής συναίνεσης. Μόλις μετά από πέντε χρόνια και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια σουηδικές κορώνες [1 SEK =0,0913 €] διαπίστωσαν οι υπεύθυνοι ότι οι επιχειρησιακές λύσεις που προσέφεραν οι σύμβουλοι δεν άξιζαν τον κόπο.
Εν τω μεταξύ, όχι μόνο είχε μπει τέρμα στην πολιτική της ουδετερότητας αλλά ολόκληρη η άμυνα απέναντι οποιασδήποτε εισβολής είχε κυριολεκτικά σταλεί για παλιοσίδερα. Στρατιωτικές μονάδες κλειστές, τεθωρακισμένα οχήματα στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο για αποσυναρμολόγηση και αποθήκες επιστράτευσης κενές και ισοπεδωμένες.
Πάνω στη βιασύνη, εξαφανίστηκαν 650 αναπνευστήρες και 35 νοσοκομεία πεδίου[7].
Τον Μάιο, η Σουηδία θα συμμετέχει ακόμη μια φορά, με τα αεροπλάνα JAS Gripen και τα κανόνια Bofors, στις ασκήσεις πολέμου που κάνει το ΝΑΤΟ εναντίον των Ρώσων. Όταν όμως ένας μολυσματικός ιός περνάει τα σύνορα, η υγειονομική περίθαλψη δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους. Εάν η διάδοση του κορωνοϊού επιταχυνθεί, οι γιατροί, όπως στην Ιταλία, μπορεί να αναγκαστούν να επιλέξουν σε ποιους ασθενείς, που όντως έχουν ανάγκη, θα παρασχεθεί περίθαλψη με αναπνευστήρα[8].
Οι 650 αναπνευστήρες που έχουν εξαφανισθεί αποτελούν ένα μέτρο, μεταξύ άλλων, της ετοιμότητας της σουηδικής υγειονομικής περίθαλψης. Ακόμη και πριν από την πανδημία του κορωνοϊού, έφθαναν συναγερμοί από τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης για την έλλειψη αναλώσιμων, χώρων φροντίδας και προσωπικού. Οι περιφέρειες υποχρεούνται από το νόμο να διατηρούν ιατρική ετοιμότητα για επείγουσες καταστάσεις. Την αγνοούν.
Η Agneta Lenander, νοσοκόμα στη Landskrona όπου μπήκε το 2017 ως συντονιστής θέσεων περίθαλψης, αναφέρει:
- Είχαμε 25 με 30 στελεχωμένες κενές θέσεις περίθαλψης διαθέσιμες για όλη την περιοχή της Skåne[9]. 30 θέσεις για 1,3 εκατομμύρια κατοίκους. Στην περιοχή υπάρχουν μεγάλες βαριές βιομηχανίες, εκτενές σιδηροδρομικό δίκτυο με κυκλοφορία και οι οδικοί άξονες Ε4 και Ε6 που ανήκουν στο διεθνές οδικό δίκτυο. Αρκεί να συντριβεί ένα τουριστικό λεωφορείο και οι θέσεις δεν αρκούν.
Σοκαρίστηκα εντελώς.
Σε έξι χρόνια, ο αριθμός των υπεράριθμων [η υπερπληρότητα/υπερκάλυψη θέσεων] στα νοσοκομεία στη Σουηδία έχει διπλασιαστεί[10]. Όταν ο ιός έκανε την εμφάνισή του κείτονταν ήδη ασθενείς στις τραπεζαρίες, στις αποθήκες και στους διαδρόμους. Πολλοί υπάλληλοι γονάτισαν.
Οι μητροπολιτικές περιοχές έχουν διαγράψει την απαίτηση για αποθήκευση προστατευτικού εξοπλισμού από τα σχέδια τους για τις πανδημίες. “Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι διαθέτουμε σύστημα just-in-time για τα περισσότερα στη σύγχρονη διαχείριση αποθεμάτων στην υγειονομική περίθαλψη”, εξηγεί ο Johnny Magnusson, από το περιφερειακό συμβούλιο της Västra Götaland, στην ραδιοφωνική εκπομπή Ekot[11].
Το λέει σαν να ήταν κάτι φυσικό/αυτονόητο. Η ετοιμότητα για το απροσδόκητο είναι ξεπερασμένη στη νέα αποδοτική Σουηδία. Οι περιφέρειες αναδιοργανώνουν την περίθαλψη/νοσηλεία σύμφωνα με το παράδειγμα της ιαπωνικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Το σύστημα της Toyota, ή λιτή/ορθολογική (lean) διαχείριση όπως το αποκαλούν οι σύμβουλοι, είναι μια περαιτέρω εξέλιξη των μεθόδων παραγωγής που ξεκίνησαν οι Frederick W Taylor και Henry Ford στις αρχές του περασμένου αιώνα.
Δύο αρχές δείχνουν το δρόμο.
Η πρώτη είναι οι παραδόσεις just-in-time. Δεν πρέπει να υπάρχουν αποθέματα εξαρτημάτων, αναλωσίμων και εξοπλισμού οπουδήποτε. Οι μονάδες παραγωγής συνδέονται μεταξύ τους με έναν ενιαίο ιμάντα συνεχούς ροής, όπου όλοι αναγκάζονται να δουλεύουν με το ρυθμό που κρατά ολόκληρη η αλυσίδα.
Η δεύτερη βασική αρχή, η οποία και ενισχύει τον εξαναγκασμό, είναι : η προγραμματισμένη έλλειψη προσωπικού/υποστελέχωση. Οι διαχειριστές δεν διαθέτουν στα τμήματά τους όλο το προσωπικό που απαιτείται για την κανονική παραγωγή ―ακόμη λιγότερο δε στις περιόδους αιχμής. Έτσι, συμπυκνώνονται οι εργάσιμες μέρες σε βαθμό που δεν μένει αέρας για αναπνοή.
Οι εργαζόμενοι στον κλάδο του αυτοκινήτου στις Ηνωμένες Πολιτείες ονομάζουν αυτή τη μέθοδο παραγωγής ως management-by-stress.
Η ευαισθησία σε καταστάσεις που αποκλίνουν από το κανονικό είναι εγγενής στο σύστημα. Η ευπάθεια του συστήματος είναι το αποτέλεσμα [της εφαρμογής] της σύγχρονης εφοδιαστικής στην υγειονομική περίθαλψη που επιδιώκει το περιφερειακό συμβούλιο. Δεν θα πρέπει να υπάρχουν αποθέματα ασφαλείας στα οποία να βασιζόμαστε/υπολογίζουμε. Κλείνοντας όλες τις διεξόδους και βάζοντας την περίθαλψη/νοσηλεία σε διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης γίνεται εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Όταν λοιπόν ένας νέος ιός εισβάλει στη χώρα τότε τα πράγματα γίνονται δύσκολα/περίπλοκα.
“Δεν είναι δυνατόν να έχουμε just-in-time προμήθειες”, λέει η υπουργός κοινωνικών υποθέσεων Lena Hallengren. “Δεν μπορούμε να έχουμε προμήθειες που διαρκούν μια εβδομάδα ή δύο. Αυτό δεν είναι ετοιμότητα έκτακτης ανάγκης. Όλες οι κοινωνικά σημαντικές δραστηριότητες πρέπει να είναι βιώσιμες, στιβαρές και να αντέχουν τις πιέσεις”[12].
Σοφές λέξεις.
Αλλά εδώ και μερικές δεκαετίες, το σοφό δεν αποτελεί πλέον στόχο και δεν έχει νόημα στις χρηματοδοτούμενες μέσω της φορολογίας δραστηριότητες. Είναι το επιχειρηματικό κομμάτι που μετράει. Πολιτικοί διαφορετικών χρωμάτων έχουν αφήσει τις δυνάμεις της αγοράς να αναλάβουν. Έχουν ιδιωτικοποιήσει, εκθέσει στον ανταγωνισμό και δημιουργήσει εσωτερικά συστήματα αγοράς και πώλησης.
Έτσι λοιπόν κάνουν φτερά όλα όσα δεν αντισταθμίζουν το κόστος μέσα στους ετήσιους ισολογισμούς. Για παράδειγμα, αποθέματα αναπνευστικών συσκευών, φαρμάκων και ιατρικός προστατευτικός εξοπλισμός. Η έλλειψη ετοιμότητας γίνεται συστηματική/κατόπιν σχεδίου.
Στο συνεργείο ανακατασκευών/μετατροπών της Euromaint στη Bulltofta, μία από τις ιδιωτικοποιημένες μονάδες του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Σουηδίας (SJ: Statens Järnvägar), η διοίκηση αποφάσισε πριν από κάποια χρόνια ότι η κατάσταση θα έπρεπε να είναι όπως στην Ιαπωνία: Καθόλου αποθέματα εξαρτημάτων οπουδήποτε. Όλα θα παραγγέλλονταν ακριβώς στην ώρα τους (just-in-time). Οι αρχιεργάτες και οι εργαζόμενοι στο χώρο του συνεργείου γνώριζαν ότι αυτό θα οδηγούσε σε καθυστερήσεις και διακοπές της παραγωγής. Τι θα έκαναν; Κάποιοι από αυτούς επέλεξαν να συγκεντρώνουν κρυφά αποθέματα ανταλλακτικών, αόρατα για τα κορυφαία στελέχη όταν αυτά περνούσαν για έλεγχο.
Συχνά, είναι ακριβώς η απόσταση μεταξύ των εντολών της διοίκησης και της πρακτικής στο κάτω μέρος της ιεραρχίας αυτή που προσφέρει τη δυνατότητα για μια συνετή απόφαση.
Εκεί όπου οι οικονομικές καταστάσεις υπαγορεύουν/επιβάλλουν αυθαίρετα τη θέλησή τους και τα περιφερειακά συμβούλια, οι διευθυντές επιχειρήσεων και οι σύμβουλοι υποδεικνύουν με τεντωμένο το χέρι, εκεί εξαπλώνεται η συστηματική ηλιθιότητα.
Σημειώσεις
* Το άρθρο με τίτλο “ Mysteriet med de försvunna respiratorerna” δημοσιεύτηκε αρχικά την 1η Απριλίου 2020 στην σουηδική εφημερίδα “Aftonbladet”.
Εμείς το πήραμε από την ιστοσελίδα του συγγραφέα στη διεύθυνση http://mikaelnyberg.nu/2020/04/01/mysteriet-med-de-forsvunna-respiratorerna/.
Ο Mikael Nyberg είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
Η μετάφραση έγινε από τα σουηδικά και η δημοσίευση δεν συνιστά απαραίτητα και συμφωνία με όλες τις απόψεις που διατυπώνονται.
Παραπομπές
Για το θέμα των συμβούλων και την αλλαγή του αμυντικού δόγματος διαβάστε επίσης.
Konsulter från USA dumpade neutraliteten, Aftonbladet 14 maj 2014
Pentagonkonsulter ledde försvaret till skroten, Clarté 1/2014, Fria Tidningen 19 april 2014
[1] ΣτΜ: Just-in-Time. Την στιγμή που απαιτείται, ακριβώς στην ώρα του. Το να υπάρχει το κατάλληλο υλικό/υπηρεσία/πληροφορία στο κατάλληλο μέρος, στην κατάλληλη ποσότητα και ακριβώς την κατάλληλη χρονική στιγμή. Ο όρος περιγράφει ένα χαρακτηριστικό τρόπο διοίκησης της παραγωγής που περιλαμβάνει ένα σύνολο στόχων, τεχνικών και μεθόδων. Ο στόχος είναι να επιτευχθεί ένα παραγωγικό περιβάλλον όπου ένας σταθμός εργασίας προμηθεύεται τα απαραίτητα υλικά για την εκτέλεση μιας παραγωγικής δραστηριότητας στον επιθυμητό χρόνο και στην επιθυμητή ποσότητα από έναν άλλο σταθμό εργασίας ο οποίος εκτελεί προηγούμενες δραστηριότητες της παραγωγικής διαδικασίας. Το όραμα JIT απαιτεί ένα περιβάλλον που λειτουργεί ομαλά, χωρίς διακοπές. Όταν τα υλικά που απαιτούνται από έναν σταθμό εργασίας δεν είναι διαθέσιμα, τότε ολόκληρο το σύστημα διαταράσσεται.
Το JIT αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές θεωρίες διοίκησης παραγωγής που αναπτύχθηκαν μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ιαπωνία. Λόγω ελλείψεως οικονομικών πόρων, οι ιαπωνικές εταιρίες δεν είχαν την πολυτέλεια να διαθέτουνε κεφάλαια σε επιπλέον αποθέματα. Συνεπώς, η μείωση των αποθεμάτων αποτελούσε βασικό στόχο στη διοίκηση των εταιριών αυτών. Τα συστήματα JIT επικεντρώνονται στην μείωση του μη αποδοτικού και μη παραγωγικού χρόνου στην παραγωγική διαδικασία.
http://www.fme.aegean.gr/sites/default/files/cn/chapter_6.pdf
http://academics.epu.ntua.gr/LinkClick.aspx?fileticket=mEY1iLtj6RE%3D&tabid=380&mid=838
[2] Dagens Nyheter 20.03.16, https://www.dn.se/nyheter/sverige/skrotat-totalforsvar-ger-samre-beredskap-mot-pandemi/
[3] SAIC: Perspective Study Dominant Battlespace Awareness 2020, Final Report, September 2, 1998, For The Swedish High Command, s. 5, 7.
[4] ΣτΜ: Baltikum ή Balticum Η γεωγραφική περιοχή στην νοτιοανατολική ακτή της Βαλτικής θάλασσας που περιλαμβάνει τις χώρες Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία με συνολική έκταση περίπου 175.000 km2 .
https://sv.wikipedia.org/wiki/Baltikum
[5] SAIC: Dynamic Engagement. The Action Component of Sweden’s Revolution in Military Affairs, Stockholm : Headquarters, Swedish Armed Forces, 2001, s. 19.
[6] ΣτΜ: Η μετατροπή της άμυνας από άμυνα έναντι κάθε εισβολής σε άμυνα που χρησιμοποιείται για διεθνείς επιχειρήσεις. Την επιχείρηση στη Βοσνία ακολούθησε το Κοσσυφοπέδιο, η Λιβερία και το Αφγανιστάν (για να αναφέρουμε μερικές).
https://folkochforsvar.se/content/fran-invasionsforsvar-till-insatsforsvar-till-nationellt-forsvar/
[7] ΣτΜ: Fältsjukhus: Το νοσοκομείο πεδίου στήνεται στο θέατρο των επιχειρήσεων και στη συνέχεια παραμένει στην ίδια θέση καθώς δεν διαθέτει δική του ικανότητα μεταφοράς. Με το τέλος του ψυχρού πολέμου, η Σουηδία διέθετε 35 τέτοια μεγάλα νοσοκομεία του στρατού: Με το καθένα να έχει 200 θέσεις νοσηλείας, έξι χειρουργεία και 400 άτομα προσωπικό. Επιπλέον, υπήρχαν 15 νοσοκομεία του ναυτικού που ήταν μικρότερα. Τα νοσοκομεία αυτά είχαν την δυνατότητα για 1.000 επεμβάσεις την ημέρα. Με την ταχεία μετατροπή της άμυνας αυτή η ικανότητα εξαφανίστηκε. Σήμερα, με την επιδημική έξαρση του κορωνοϊού στη Σουηδία, δημιουργήθηκαν εκ νέου δύο νοσοκομεία αυτού του τύπου, ένα στο Γκέτεμποργκ (με 20 θέσεις ΕΘ και περίπου 40 θέσεις νοσηλείας) και το άλλο στη Στοκχόλμη (με 30 θέσεις ΕΘ και περίπου 60 θέσεις νοσηλείας).
https://sv.wikipedia.org/wiki/F%C3%A4ltsjukv%C3%A5rd
https://kvartal.se/artiklar/faltsjukhusen-som-forsvann/
[8] Svenska Dagbladet 20.03.15, https://www.svd.se/fler-atgarder-kravs-for-att-bromsa-smittspridning
[9] ΣτΜ: Το Νότιο άκρο της Σουηδίας, η γεωγραφική περιοχή απέναντι από την Δανία, με έκταση περίπου 11.300 km2 .
[10] Vårdfokus, https://www.vardfokus.se/webbnyheter/2020/januari/antalet-overbelaggningar-har-fordubblats-pa-sex-ar/ , στις 20.01.23
[11] Lunchekot, Sveriges radio P1, 20.03.18, https://sverigesradio.se/avsnitt/1463177.
[12] Dagens Nyheter 20.03.18, https://www.dn.se/nyheter/sverige/hallengren-kritisk-till-regionerna-just-in-time-ar-inte-krisberedskap/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου