15 Ιουλίου 2020

ΠΟΙΑ ΠΟΛΗ, ΠΟΙΑ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, ΜΟΝΑΧΑ ΜΑΥΡΑ ΜΗΛΑ

Οι Πυραμίδες, το Μάτσου Πίτσου, το Τατζ Μαχάλ, ο Παρθενώνας, η Αγιά Σοφιά και χιλιάδες λαμπρά οικοδομήματα θεμελιώθηκαν πάνω στα κορμιά παρακατιανών Οι τοίχοι τους είναι ποτισμένοι με τον ιδρώτα δούλων και τα στολίδια τους είναι ο κλεμμένος πλούτος των φτωχών. Όλα υμνούν το μεγαλείο βασιλιάδων. Αυτοί που τα έχτισαν δεν είχαν δικαίωμα ούτε να τα πλησιάσουν. Φτιάχτηκαν για να τονίσουν την απόσταση, για να διαχωρίσουν κι όχι για να ενώσουν.

Μεγάλα έργα για βασιλιάδες τότε και σήμερα, πάνω στις πλάτες του λαού κι εναντίον του, που δεν μπορούσε και δεν μπορεί να χαίρεται.

Την Αγιά Σοφιά την έχτισε, λένε, ο Ιουστινιανός. Είναι αμφίβολο αν σήκωσε ποτέ στη ζωή του ένα πετραδάκι. Όμως, ήταν ο κτήτορας και μαζί με τη Θεοδώρα απεικονίστηκαν σε λαμπρό ψηφιδωτό ντυμένοι χρυσό και πορφύρα. Δόθηκε όλο το ταμείο του κράτους για το μεγάλο αυτό έργο. Μάτωσε ο λαός από τη βαριά φορολογία, εξεγέρθηκε και σφαγιάστηκε. Τριάντα χιλιάδες ήταν οι νεκροί στη Στάση του Νίκα. Επιδιορθώθηκαν οι ζημιές που προκάλεσαν οι εξεγερμένοι στον ναό και το έργο ολοκληρώθηκε. Εκκλησιά για αυτοκράτορες και άρχοντες ήταν η Αγιά Σοφιά κι έπρεπε στον λαό να προκαλεί δέος.

Οι μύθοι γίνανε ιστορία. Βυζαντινή αυτοκρατορία δεν υπήρξε, την κατασκευάσανε. Μιλάνε για ελληνοχριστιανικά ιδεώδη, ενώ η λέξη Έλληνας σήμαινε ειδωλολάτρης. Με αυτού του τύπου την ιστορία, μας τριβιλίζουν το μυαλό από το πρωί ως το βράδυ. Ιστορία κομμένη και ραμμένη για να εξυπηρετεί το σήμερα.

Από τότε που ο Όθωνας εισήγαγε την Μεγάλη Ιδέα κρυβόταν μέσα της οι επιδιώξεις των Μεγάλων Δυνάμεων να κατασπαράξουν, ο καθένας για λογαριασμό του και εναντίον των υπόλοιπων, τον Μεγάλο Ασθενή, την παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο εθνικισμός της νεαρής Ελλάδας, της αστικής τάξης και των τσιφλικάδων, κρέμονταν από την ουρά των ισχυρών της εποχής και περίμενε την ευκαιρία του. Επιδόθηκε σε ποικίλους τυχοδιωκτισμούς. Έφαγε κάμποσα χαστούκια η Μεγάλη Ιδέα τους, μαζεύτηκαν οι πολεμικές ιαχές και ο Σεφέρης έγραψε την Άρνηση.

Στις μέρες μας οι εθνικισμοί ξεπροβάλουν από παντού. Για να ικανοποιηθούν απαιτούν ανθρωποθυσίες και αναζωπυρώνονται από ανθρωποθυσίες. Η απόφαση του Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά από μουσείο σε τζαμί δημιούργησε πολεμικό κλίμα. Οι δύο εθνικισμοί, τούρκικος και ελληνικός, συγκρούονται. Και οι δυο συνδυάζουν το επικίνδυνο με το γραφικό. Όποιος υστερεί στον συσχετισμό, φαντάζει περισσότερο γραφικός. Η ιστορία δείχνει πως άλλοτε σέρνει ο ένας τον επικίνδυνο χορό και άλλοτε ο άλλος.

Στα κανάλια όλη μέρα κλαψουρίζουν για το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. που κάνουν τα στραβά μάτια. «Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ’ναι» η Πόλη, η Αγιά Σοφιά και θα φτάσουμε ως την Κόκκινη Μηλιά. Όλα αυτά λέγονται πλύση εγκεφάλου.

Απ’ την οθόνη της τηλεόρασης μπορεί να δούμε σε απευθείας μετάδοση τα μισοτηγανισμένα ψάρια να επιστρέφουν στο τηγάνι, την Αγία Τράπεζα να ανεβαίνει απ’ το βυθό της θάλασσας και να μπαίνει στο ιερό της Αγιάς Σοφιάς για να κάνει χαλάστρα στον Ερντογάν.

Ποια δικά μας; Ποια Πόλη, ποια Αγιά Σοφιά; Η Κόκκινη Μηλιά τάισε τον λαό με μαύρα μήλα, πόλεμο και θάνατο, φτώχια και προσφυγιά. Με τα χρόνια, τα μήλα όσο πάνε και μαυρίζουν.

Διαλέγουμε πλευρά, αυτή των λαών. Κανείς λαός να μη χαθεί για το φαΐ του αφέντη.

Β.Δ.

1 σχόλιο:

Α. Δ. είπε...

Βαγγελιώ
Με αφορμή το υπέροχο γραπτό σου να θυμηθούμε και τις απορίες ενός εργάτη, όπως τις μεταφέρει ο αξεπέραστος Μπρεχτ


Ποιος έχτισε τη Θήβα την εφτάπυλη;
Στα βιβλία δε βρίσκεις παρά των βασιλιάδων τα ονόματα.
Οι βασιλιάδες κουβαλήσαν τ’ αγκωνάρια;
Και τη χιλιοκαταστρεμμένη Βαβυλώνα –
ποιός την ξανάχτισε τόσες φορές; Σε τι χαμόσπιτα
της Λίμας της χρυσόλαμπρης ζούσαν οι οικοδόμοι;
Τη νύχτα που το Σινικό Τείχος αποτελειώσαν,
πού πήγανε οι χτίστες; H μεγάλη Ρώμη
είναι γεμάτη αψίδες θριάμβου. Ποιος τις έστησε;
Πάνω σε ποιούς θριαμβεύσανε οι Καίσαρες;
Το Βυζάντιο το χιλιοτραγουδισμένο
μόνο παλάτια είχε για τους κατοίκους του;
Ακόμα και στη μυθική Ατλαντίδα,
τη νύχτα που τη ρούφηξε η θάλασσα,
τ’ αφεντικά βουλιάζοντας, μ’ ουρλιαχτά τους σκλάβους τους καλούσαν.

O νεαρός Αλέξανδρος υπόταξε τις Iνδίες.
Μοναχός του;
O Καίσαρας νίκησε τους Γαλάτες.
Δεν είχε ούτ’ ένα μάγειρα μαζί του;
O Φίλιππος της Ισπανίας έκλαψε όταν η Αρμάδα του βυθίστηκε.
Δεν έκλαψε, τάχα, άλλος κανένας;
O Μέγας Φρειδερίκος κέρδισε τον Εφτάχρονο τον Πόλεμο.
Ποιος άλλος τόνε κέρδισε;

Κάθε σελίδα και μια νίκη.
Ποιος μαγείρεψε τα νικητήρια συμπόσια;

Κάθε δέκα χρόνια κι ένας μεγάλος άντρας.
Ποιός πλήρωσε τα έξοδα;

Πόσες και πόσες ιστορίες.
Πόσες και πόσες απορίες