05 Ιουνίου 2021

Η γεωγραφία της πανδημίας


Οι επιδημίες έχουν τη δική τους γεωγραφία. Συσχετίζονται με τον γεωγραφικό χώρο στον οποίο εμφανίζονται, τις συνθήκες διαβίωσης, τις ανθρώπινες δραστηριότητες  κ.λπ. και δεν μπορούν να αποσυνδεθούν από τις ραγδαίες αλλαγές που συντελούνται στις συνθήκες ζωής των πληθυσμών στη Γη.

Μεταφράσαμε και αναδημοσιεύουμε το άρθρο με τίτλο «Η γεωγραφία της COVID-19»  των   Joel  Kotkin και Wendell Cox, το οποίο  δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο  Quillette. Σκοπός να μεταφέρουμε στους αναγνώστες ένα μέρος της συζήτησης που διεξάγεται διεθνώς, έναυσμα για προβληματισμό και αναζήτηση και όχι γιατί απαραίτητα συμφωνούμε με όλα τα συμπεράσματα της συγκεκριμένης ανάλυσης.    Οι συγγραφείς του άρθρου υποστηρίζουν ότι η COVID-19 έχει ήδη αρχίσει να αλλάζει αμετάκλητα τους πληθυσμούς και τις οικονομίες των αστικών τοπίων και όχι απαραίτητα προς το καλύτερο.

Εδώ και ένα χρόνο, η κεντρική πολιτική συζήτηση στις περισσότερες δυτικές χώρες περιστρέφεται γύρω από το αν - και για πόσο καιρό - θα επιβληθούν απαγορευτικά μέτρα . Οι υποστηρικτές αυτών των μέτρων διατείνονται ότι είναι απαραίτητα για τη διάσωση ζωών και την αποτροπή της κατάρρευσης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης. Οι λεγόμενοι «σκεπτικιστές», από την άλλη πλευρά, υποστηρίζουν είτε ότι είναι αναποτελεσματικά, είτε ότι τα οφέλη τους αντισταθμίζονται από το κοινωνικό και οικονομικό κόστος και ότι είναι προτιμότερη μια εστιασμένη στρατηγική προστασίας. Το σίγουρο πάντως είναι ότι τα απαγορευτικά μέτρα  αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη παραβίαση των πολιτικών ελευθεριών στη σύγχρονη ιστορία.

Μέχρι πρόσφατα η οικονομική δραστηριότητα μετατοπίζονταν σε ολοένα και μεγαλύτερες πόλεις σε όλο τον κόσμο και πολλοί υποστήριζαν ότι μπαίναμε σε μια εποχή των αστραφτερών πόλεων που απορροφούν τα καλύτερα κομμάτια της οικονομίας και παίζουν το ρόλο κέντρων τεχνολογίας, πολιτισμού, πολιτικού ακτιβισμού και παγκόσμιου εμπορίου. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο πληθυσμός των πόλεων υπερδιπλασιάστηκε τα τελευταία 40 χρόνια, από 1,5 δισεκατομμύρια το 1975 σε 3,5 δισεκατομμύρια σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, τώρα, όπως υποστηρίζουν οι συγγραφείς, αυτό το αστικό-κεντρικό μοτίβο δείχνει να επιβραδύνεται ακόμη και να αντιστρέφεται και επισημαίνουν δύο πράγματα.

Πρώτον, το γεγονός ότι η πανδημία έχει αποδυναμώσει την ελκυστικότητα της αστικής ζωής λόγω της κοινωνικής αποστασιοποίησης και των υψηλότερων επιπέδων λοιμώξεων και θανάτων.

Δεύτερον, το γεγονός ότι έχει επέλθει μετάβαση στην εξ αποστάσεως εργασία κάτι που επιτρέπει σε άτομα και εταιρείες να μεταφέρουν την εργασία τους σε πιο απομακρυσμένες περιοχές.

Η COVID-19 υπονομεύει τις βάσεις της αστικής υπεροχής και κάνει τη χειρότερη δουλειά της στις πυκνές αστικές περιοχές και ιδιαίτερα τις φτωχότερες. Από την Αναγέννηση και τη Βιομηχανική Επανάσταση μέχρι την ισπανική γρίπη πριν από έναν αιώνα, η συσχέτιση μεταξύ της αστικής πυκνότητας, της φτώχειας και των ασθενειών επιμένει. Όπως υποστηρίζουν οι συγγραφείς, παρά την εξάπλωση της πανδημίας σε όλο τον κόσμο, οι δείκτες θνητότητας τείνουν να είναι χειρότεροι  στα μέρη με τις υψηλότερες αστικές πυκνότητες, ιδιαίτερα σ’ εκείνα που έχουμε στέγαση σε συνθήκες υπερπληρότητας, εξάρτηση από τα μέσα μαζικής μεταφοράς και μεγάλα ποσοστά φτώχεια

Κ.Καψ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: