στον Παναγιώτη Τσελεπή
Η αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της ΟΚΔΕ - Σπάρτακος γίνεται για την πληρέστερη όσο το δυνατόν ενημέρωση των αναγνωστών μας για τα όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία και δεν συνιστά απαραίτητα συμφωνία με όλες τις απόψεις που διατυπώνονται.
Π.Τ. Ποιος είναι ο λόγος της τρέχουσας κρίσης στην Ουκρανία; Θέλει ο Πούτιν να εισβάλει; Αν το ήθελε αυτό, γιατί δεν το προσπάθησε, όταν ο ουκρανικός στρατός υπέστη συντριπτική ήττα στη μάχη του Ιλοβάισκ και σημαντικό μέρος των ουκρανικών στρατευμάτων, συμπεριλαμβανομένων των διαβόητων ναζί του «Αζόφ» και των ταγμάτων του «Δεξιού Τομέα» (Πράβι Σέκτορ), περικυκλώθηκαν τον Αύγουστο του 2014; Το Κρεμλίνο, όμως, τότε, δεν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί αυτή την κατάσταση, αλλά αντιθέτως, ο ίδιος ο Πούτιν παρενέβη για να σώσει τα ουκρανικά στρατεύματα και να εγγυηθεί τον απεγκλωβισμό και την ασφαλή τους διέλευση.
Ντ.Κ. - Δεν μπορώ να ξέρω με βεβαιότητα τους λόγους και τα κίνητρά τους. Μπορούμε μόνο να μαντέψουμε. Κάποιοι αναλυτές υποθέτουν ότι η Ουκρανία είναι υπέρ του πολέμου κατά του Ντονμπάς. Και το Κίεβο άρχισε να συγκεντρώνει σε αυτή την περιοχή στρατεύματα, που ξεπερνούν αριθμητικά τα ρωσικά κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας. Περίπου το 70-80% των στρατευμάτων της Ουκρανίας είναι συγκεντρωμένα στο Ντονμπάς, αφήνοντας σχεδόν όλα τα σύνορα με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία απροστάτευτα.
Το 2014, το πραξικόπημα (γνωστό ως Euromaidan) έγινε κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο ρωσικό Σότσι. Τον Φεβρουάριο του 2014, οι Ουκρανοί εθνικιστές βιάζονταν να το ολοκληρώσουν πριν από το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων, ενώ οι Ρώσοι περιορίστηκαν σε κάποια μέτρα για να το αντιμετωπίσουν. Τώρα γίνονται οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στην Κίνα, η οποία είναι στενός συνεργάτης της Ρωσίας. Τα Δυτικά ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι οι Ρώσοι θα πρέπει να εισβάλουν τελικά αυτή την εβδομάδα – πριν από το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων – πιέζοντας στην πραγματικότητα το Κίεβο να ξεκινήσει μια πρόκληση πριν από τις 20 Φεβρουαρίου.
Οι Ρώσοι συνεχίζουν να ισχυρίζονται ότι δεν πρόκειται να εισβάλουν. Λένε ότι ο θόρυβος γύρω από την Ουκρανία είναι ένα είδος απόσπασης της προσοχής από τις απαιτήσεις τους σχετικά με το παγκόσμιο σύστημα ασφάλειας που συνεπάγεται εγγυήσεις για τη μη επέκταση του ΝΑΤΟ. Ρώσοι ανώτεροι στρατιωτικοί λένε ότι η Δύση καθυστερεί για να κερδίσει χρόνο, προσπαθώντας να βάλει τη Ρωσία σε ατελείωτες συνομιλίες, ενώ εστιάζεται σε θέματα που δεν αποτελούν προτεραιότητες για τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της ουκρανικής κρίσης.
Οι Ρώσοι λένε ότι δεν ενδιαφέρονται για την κατοχή της Ουκρανίας. Όμως, οι ΗΠΑ και η Βρετανία κερδίζουν από τον πανικό που καλλιεργούν τα ΜΜΕ: 1) συσπειρώνοντας τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, 2) δημιουργώντας φυγή κεφαλαίων από την Ουκρανία και την Ανατολική Ευρώπη για να στηρίξουν τις οικονομίες τους, 3) δημιουργώντας ένα φράγμα στους εμπορικούς δρόμους της Κίνας.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Γιέγκορ Τσερνιόφ, Πρόεδρος της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, δήλωσε [1] ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες διεξάγουν μια από τις μεγαλύτερες ειδικές προπαγανδιστικές επιχειρήσεις στην ιστορία κατά της Ρωσίας, και στόχος είναι να «δαιμονοποιήσουν τη Ρωσική Ομοσπονδία» και να «προκαλέσουν μεγάλες απώλειες στη ρωσική οικονομία χωρίς πόλεμο», προκειμένου να καταφέρουν «τελικά να εκδιώξουν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν από την Ευρώπη και να καταστήσουν αδύνατη τη δημιουργία τόσο ενός ενιαίου ευρασιατικού χώρου «από το Βλαδιβοστόκ ως τη Λισαβόνα», όσο και της κινεζικής πρωτοβουλίας «Μια ζώνη και ένας δρόμος» (Belt and Road Initiative)».[2]
Π.Τ. Ποιος είναι ο λόγος της έντονης κινητοποίησης των ρωσικών στρατευμάτων κοντά στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα; Να αντιμετωπίσει την παρουσία στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στα ρωσικά σύνορα και να απαιτήσει κάποια εγγύηση ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ ή, ακόμη περισσότερο, ότι το ΝΑΤΟ θα περιοριστεί στο μέγεθος που είχε το 1997 - σύμφωνα με τις υποσχέσεις των ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί προς τα ανατολικά, όπως τελικά έγινε; Εάν ναι, γιατί η ηγεσία του Κρεμλίνου επέλεξε να απαιτήσει κάτι που είναι μάλλον απίθανο να γίνει αποδεκτό τώρα, και όχι στο παρελθόν, όταν το καθεστώς του Κιέβου ήταν πιο αδύναμο και ο στρατός του αποδιοργανωμένος; Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οφείλεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Πούτιν στις εσωτερικές υποθέσεις και στην απώλεια της δημοτικότητάς του, αλλά νομίζω ότι αυτό είναι μάλλον μια ανεπαρκής εξήγηση.
Ντ.Κ. Το καθεστώς του Κιέβου, πράγματι, δεν είναι πιο αδύναμο τώρα από ό,τι το 2014 (όταν οι Ρώσοι μπορούσαν εύκολα να καταλάβουν ολόκληρη τη χώρα). Τα στρατεύματα εκπαιδεύτηκαν και εξοπλίστηκαν από τη Δύση, αν και κίνητρο (να πολεμήσει) έχει μόνο περίπου το 10% των στρατευμάτων, που είναι ακροδεξιοί εθνικιστές. Οι Ρώσοι συνειδητοποιούν ότι η Ουκρανία είναι βάρος για την οικονομία τους. Νομίζω ότι ακόμη και σε περίπτωση πρόκλησης του Κιέβου κατά του Ντονμπάς, θα ενεργήσουν όπως στη Γεωργία το 2008: θα πλήξουν τα στρατεύματα και μερικές στρατιωτικές βάσεις και μετά θα κάνουν πίσω.
Η κινητοποίηση είναι μάλλον προειδοποίηση ενάντια στην πρόκληση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο απαιτούν τόσο επίμονα από τη Μόσχα να αποσύρει τα στρατεύματα από τις δυτικές περιοχές της Ρωσίας, επειδή το Κίεβο φοβάται να επιτεθεί στο Ντονμπάς. Το Κίεβο ονειρευόταν εδώ και χρόνια την επανάληψη της επιχείρησης της Κροατίας κατά της αυτονομιστικής περιοχής των Σέρβων το 1995 (επιχείρηση Oluja) και προετοιμάζεται ανοιχτά για μια τέτοια επιχείρηση. Το 1995 η Σερβία πείστηκε από τις απειλές για κυρώσεις να μην παρέμβει.
Τι είναι αυτό που έκανε επίσης τους Ρώσους να είναι πιο τολμηροί απέναντι στη Δύση; Το 2014, όπως είπαν ορισμένοι αναλυτές, η επίσκεψη του προέδρου της Ελβετίας έκανε τον Πούτιν να μην παρέμβει. Η Ελβετία είναι η Σιδηρά Τράπεζα του Game of Thrones. Όμως, τα επόμενα 8 χρόνια η Ρωσία έκανε την οικονομία της λιγότερο εξαρτημένη από το αμερικανικό δολάριο και τις δυτικές τράπεζες, αντικαθιστώντας τις εισαγωγές με εγχώρια αγαθά και υπηρεσίες. Προώθησε επίσης τη συνεργασία με μη δυτικές χώρες, όπως η Ινδία, η Κίνα, χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, για να μην είναι απομονωμένη. Επί του παρόντος, η Ρωσία μιλάει συχνά εξ ονόματος ολόκληρου του Τρίτου Κόσμου εναντίον του Πρώτου Κόσμου σε διεθνείς πλατφόρμες. Η μείωση της εξάρτησης από τις δυτικές τράπεζες και η διασφάλιση της οικονομίας της έκανε τη Ρωσία να αποκτήσει περισσότερη αυτοπεποίθηση. Αυτή η διαδικασία όμως απαιτεί χρόνο.
Π.Τ. Είναι διατεθειμένο το Κρεμλίνο να προσαρτήσει τις αυτοανακηρυχθείσες Δημοκρατίες του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, όπως λένε τα δυτικά ΜΜΕ; Εάν ναι, γιατί η Ρωσική Ομοσπονδία δεν έχει αναγνωρίσει ακόμη αυτές τις δημοκρατίες;
Ντ.Κ. Δεν είμαι σίγουρος για την προθυμία τους να προσαρτήσουν τις δημοκρατίες. Αυτό θα απαιτούσε πολλές επενδύσεις για την ανοικοδόμηση των υποδομών τους. Ένα άλλο ζήτημα είναι πως και οι δύο δημοκρατίες διεκδικούν όλα τα εδάφη των περιοχών του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, ενώ ελέγχουν μέχρι τώρα μόνο το ήμισυ της επικράτειας.
Η Ρωσία, καθώς και πολλές άλλες μετασοβιετικές δημοκρατίες, όπως και η Ανατολική Ευρώπη, αντιμετωπίζουν ερήμωση. Τα τελευταία χρόνια άνθρωποι από ρωσικές επαρχίες τείνουν να μεταναστεύουν σε μεγάλες πόλεις και νότιες περιοχές (π.χ. όπως από τη Σιβηρία). Οι Ρώσοι ενδιαφέρονται όχι για νέα εδάφη (η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη χώρα, παρεμπιπτόντως) αλλά μάλλον για πιστούς ανθρώπους -μορφωμένους μετανάστες και ειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Κατά συνέπεια, το μέγιστο που θα έκανε η Ρωσία είναι να αναγνωρίσει αυτές τις δημοκρατίες, όπως την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία.
Π.Τ. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ φαίνεται να είναι ανένδοτη και έχει ήδη απορρίψει όλες τις ρωσικές απαιτήσεις. Ταυτόχρονα, στέλνουν όλο και περισσότερα όπλα στον ουκρανικό στρατό, δηλώνοντας ότι στέκονται σταθερά στο πλευρό της Ουκρανίας, όμως σε περίπτωση εισβολής της Ρωσίας, θα απαντήσουν με βαριές κυρώσεις, αλλά όχι με άμεση στρατιωτική επέμβαση. Ακούγεται αυτό καθησυχαστικό για την ουκρανική κυβέρνηση και ενθαρρυντικό, ώστε να είναι πιο επιθετική στο μέτωπο του Ντονμπάς;
Ντ.Κ. Η Δύση υποστηρίζει την κυβέρνηση του Κιέβου με όπλα - αλλά στην πραγματικότητα στέλνουν εδώ όπλα με ληγμένες ημερομηνίες χρήσης. Πιστεύω, επίσης, ότι η απόφαση για επίθεση στο Ντονμπάς μπορεί να δοθεί ακόμη και πέρα από τον πρόεδρο Ζελένσκι -αυτό είναι αποτέλεσμα της εξάρτησής μας. Μπορεί ο Ζελένσκι να ξυπνήσει τη νύχτα και να μάθει ότι «διέταξε» να ξεκινήσει επίθεση.
Οι Ρώσοι τρολάρουν ήδη τις ΗΠΑ, καθώς βλέπουν τη συμπεριφορά της Ουάσιγκτον ως ένα είδος «πρόσκλησης» να εισβάλουν επιτέλους στην Ουκρανία. Ένα ανέκδοτο λέει ότι μπορεί να απαιτήσουν οι Ρώσοι από τις ΗΠΑ χρήματα για να εισβάλουν στην Ουκρανία ή ακόμα και την επιστροφή της Αλάσκας.
Π.Τ. Όταν ο Ζελένσκι εξελέγη Πρόεδρος της Ουκρανίας, τον Μάιο του 2019, πολλοί Ουκρανοί πίστευαν ότι θα άλλαζε την κατάσταση προς το καλύτερο, όσον αφορά την ειρήνη, τα δημοκρατικά δικαιώματα και την οικονομία. Ωστόσο, μετά από σχεδόν τρία χρόνια, η κυβέρνησή του έχει αποτύχει από όλες τις απόψεις. Η Ουκρανία συνεχίζει να παραβιάζει τις συμφωνίες του Μινσκ, βομβαρδίζοντας τακτικά το Ντονμπάς, δεν υπάρχει σημάδι ανάκαμψης στην οικονομία και το ουκρανικό κράτος παραμένει καταπιεστικό εναντίον των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων, που είναι εκτός νόμου, ενώ διατηρεί την υπερεθνικιστική ρητορική και την εξύμνηση του συνεργάτη των Ναζί Στέπαν Μπαντέρα, ο οποίος έχει αναγνωριστεί επίσημα ως «εθνικός ήρωας» μετά από το πραξικόπημα στο Κίεβο τον Φεβρουάριο του 2014. Γιατί ο Ζελένσκι απέτυχε τόσο παταγωδώς να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε από τις προεκλογικές του υποσχέσεις; Είναι απλώς θέμα ψεύτικων προεκλογικών υποσχέσεων ή δεν είχε τα μέσα να μεταρρυθμίσει έναν κρατικό μηχανισμό, όπου βασικές θέσεις κατέχουν ναζί και ακροδεξιοί, και να ακολουθήσει μια διαφορετική πολιτική στο πλαίσιο του φιλοδυτικού προσανατολισμού;
Ντ.Κ. Συνειδητοποίησε ότι η ακροδεξιά έχει την πραγματική εξουσία και έχει απειλήσει να τον ανατρέψει σε περίπτωση που απομακρυνθεί από την προηγούμενη πολιτική. Ο Ζελένσκι επίσης πείστηκε να συνεχίσει την ίδια πολιτική μετά από μια επίσκεψη στον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου (Ρίτσαρντ Μουρ). Η πολιτική της Ουκρανίας καθορίζεται εκτός της Ουκρανίας και υπάρχει μόνο ένας ανταγωνισμός εντός της χώρας, για το ποιος ακριβώς -ο Ποροσένκο ή ο Ζελένσκι- θα ασκήσει αυτήν την πολιτική. Η εξάρτηση της κυβέρνησης του Κιέβου θυμίζει κατά κάποιο τρόπο την εξάρτηση των πρώην κυβερνήσεων του Αφγανιστάν ή του Ιράκ υπό αμερικανική κατοχή. Ο Ζελένσκι δεν μπορεί να αποφασίσει για θέματα οικονομίας δεδομένων των μεγάλων εξωτερικών χρεών. Αναγκάζεται να συνεχίσει τις ίδιες νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις -οι κυβερνήτες του Κιέβου έχουν «ελευθερία» μόνο στο να βρουν δικαιολογίες για αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Και αυτό αφορά επίσης την υποστήριξη των νεοναζί και των μπαντερικών -χωρίς αυτούς δεν μπορεί να υπάρχει αποδοχή στην κοινωνία για τη φιλονατοϊκή πολιτική και τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Στις επόμενες εκλογές οι Ουκρανοί μπορεί να εκλέξουν μια ηθοποιό πορνό ή ένα άτομο που ισχυρίζεται ότι είναι φιλοσοβιετικός, αλλά αυτά τα άτομα δεν θα έχουν πραγματικούς μοχλούς εξουσίας και θα παραμείνουν απλώς φερέφωνα.
Τα τελευταία χρόνια, στην Ουκρανία, ακόμη και οι ανθρακωρύχοι που απαιτούν να πληρωθούν τους οφειλόμενους μισθούς τους ή οι ναυτικοί που απαιτούν να ακυρωθούν οι περιορισμοί στην εργασία τους τείνουν να συγκεντρώνονται στην πρεσβεία των ΗΠΑ, καθώς γνωρίζουν πού είναι η πραγματική δύναμη που μπορεί να αποφασίζει για τα προβλήματά τους. Ακόμη και οι επαρχιακοί αξιωματούχοι μας, στις μεταξύ τους συγκρούσεις για θέσεις ή χρήματα σε ένα συμβούλιο του χωριού, τείνουν να απευθύνονται απευθείας στην πρεσβεία των ΗΠΑ. Αυτός είναι επίσης ο λόγος για τον οποίο οι Ρώσοι αρνούνται τις συνομιλίες με τον Ζελένσκι -λένε ότι δεν αποφασίζει για τίποτα και ότι υπάρχει νόημα να συνομιλούν μόνο με τα αφεντικά του. Οι απλοί Ουκρανοί απλώς παρακολουθούν την ουκρανική πολιτική ως ένα είδος τηλεοπτικού ριάλιτι.
Π.Τ. Ποια είναι η πραγματική δύναμη των φασιστών και της ακροδεξιάς στην Ουκρανία; Το κυρίαρχο αφήγημα στη Δυτική Ευρώπη, το οποίο έχει υιοθετηθεί και από ορισμένους αριστερούς, είναι ότι οι φασίστες είναι λίγοι και η εκπροσώπησή τους στο ουκρανικό κοινοβούλιο έχει πέσει, αφού το κόμμα «Σβομπόντα» (Ελευθερία) πήρε το 10% των ψήφων το 2012, αλλά μετά το Μαϊντάν έπεσε στο 4,71% το 2014 και στο 2,15% το 2019, διατηρώντας μετά βίας μόνο μία έδρα. Όσον αφορά τους ένοπλους φασίστες στα τάγματα, υποτιμούνται ως τραμπούκοι χωρίς λαϊκή υποστήριξη, αν και οι στρατιωτικοί τους σχηματισμοί έχουν ενσωματωθεί στην Εθνοφρουρά. Ο φασισμός εξακολουθεί να είναι μια υπολογίσιμη δύναμη στην Ουκρανία ή είναι απλώς μια περιθωριακή δύναμη που χρησιμοποιείται υπό ορισμένες συνθήκες; Δηλαδή, ως τάγματα εφόδου κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος του Μαϊντάν και στη συνέχεια ως αξιόπιστες μονάδες στο μέτωπο του Ντονμπάς; Ποιες είναι οι δυνατότητες και ο ρόλος των φασιστικών οργανώσεων στην Ουκρανία;
Ντ.Κ. Ο ουκρανικός φασισμός και ο ακροδεξιός εθνικισμός είναι μια πολιτική που επιβάλλουν οι δυτικοί κύκλοι για να κάνουν τους Ουκρανούς εχθρούς με τους Ρώσους. Ως εκ τούτου, σχεδόν κάθε Ουκρανός πολιτικός προσαρμόζεται σε αυτό και αρχίζει να προωθεί τη μπαντεριτική ιδεολογία και τους μύθους για τους «Άριους προγόνους» μας.
Οι ουκρανικές ένοπλες ακροδεξιές συμμορίες ενσωματώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην Εθνοφρουρά και τον τακτικό στρατό, αλλά εξακολουθούν να απολαμβάνουν ένα είδος ανεξαρτησίας, όπως το «Αζόφ». Χρησιμοποιούνται για επιθέσεις σε μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης ή και σε απλούς ανθρώπους που τολμούν να μιλήσουν εναντίον της τρέχουσας πολιτικής, όπως στην περίπτωση μιας έφηβης μπλόγκερ που σχολίασε κάτι ενάντια στον εθνικισμό. Τότε οι συμμορίες την καταδίωξαν, τη χτύπησαν και τελικά την ανάγκασαν να μεταναστεύσει. Επιτίθενται τακτικά σε γραφεία κομμάτων της αντιπολίτευσης -όπως η τρομοκρατική επίθεση εναντίον υποστηρικτών του A. Σάρι- ή σε τηλεοπτικά κανάλια που τόλμησαν να δώσουν το λόγο σε κάποιους επικριτές της επίσημης πολιτικής.
Η αστυνομία και η Εθνοφρουρά στέκονται συνήθως πίσω τους και απλώς παρακολουθούν και συλλαμβάνουν μόνο τους αντιπάλους τους. Ωστόσο, η δύναμή τους βασίζεται στη βία και την υποστήριξη από την αστυνομία και τον στρατό. Μέσα στην κοινωνία η υποστήριξή τους δεν είναι ακόμα μεγάλη -δεν βασίζεται στην ψήφο. Για να επιτεθούν στην αντιπολίτευση πρέπει ακόμα να οργανωθούν σε ένα είδος «περιοδεύοντος τσίρκου» -οι ίδιες ένοπλες ομάδες ακροδεξιών εθνικιστών μετακινούνται από περιοχή σε περιοχή, από πόλη σε πόλη, προσποιούμενοι ότι είναι παρόντες παντού στη χώρα. Ενώ οι αντίπαλοί τους δεν είναι οργανωμένοι και σε περίπτωση απόπειρας συνένωσης εμποδίζονται να κάνουν συγκεντρώσεις από την αστυνομία, που απλώς τους σταματά και δεν επιτρέπει στα λεωφορεία ή τα οχήματά τους να μετακινούνται μεταξύ περιοχών.
Π.Τ. Οι ΗΠΑ και οι χώρες της ΕΕ δηλώνουν ότι «στέκονται στο πλευρό της Ουκρανίας». Είναι η ουκρανική κοινωνία ενωμένη σήμερα; Ποια είναι η στάση των Ουκρανών κατά την τρέχουσα κρίση; Φοβούνται μια ρωσική εισβολή; Είναι διατεθειμένοι να πολεμήσουν;
Ντ.Κ. Η ουκρανική κοινωνία δεν ήταν ποτέ ενωμένη στην ιστορία. Ήμασταν μαζί μέσα στη λεγόμενη εθνική οικοδόμηση εθνών, προερχόμενοι από διάφορα υπόβαθρα και πολιτισμούς. Πάντα υπήρχαν εσωτερικοί διαχωρισμοί, υποεθνικοί, πολιτιστικοί, γλωσσικοί, θρησκευτικοί κ.λπ.
Η πολιτική του Euromaidan επιβάλλεται από την αστική τάξη και τις ελίτ -είναι κερδοφόρο για αυτούς να είναι αντιρώσοι ή αντικομμουνιστές, η Δύση πληρώνει γι αυτό. Η εργατική μας τάξη έχει μεταναστεύσει σε μεγάλο βαθμό στη Ρωσία και την ΕΕ. Οι απλοί άνθρωποι που παρέμειναν στην Ουκρανία δεν συζητούν καθόλου πολιτικά ζητήματα, τουλάχιστον δημόσια. Ακόμη και τώρα οι φήμες για πιθανή εισβολή δεν είχαν καμία επιρροή. Η προπαγάνδα μας λέει ότι υποτίθεται πως τα τελευταία 8 χρόνια πολεμούσαμε τη ρωσική εισβολή. Ακόμη και σε σύγκριση με το 2014, δεν υπάρχουν ενδείξεις προετοιμασίας για πόλεμο. Δεν υπάρχουν ούτε οδοφράγματα, ούτε στρατιωτικές φάλαγγες σε πορεία, ούτε έλεγχοι εγγράφων -τίποτα δεν άλλαξε στη χώρα από πέρυσι.
Οι απλοί άνθρωποι θρηνούν μόνο για τις τιμές και τους υψηλούς δασμούς, την έλλειψη καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας ή την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Στη δημόσια αφήγηση δεν γίνεται καθόλου λόγος για ρωσική εισβολή. Σε ορισμένα βρετανικά μέσα ενημέρωσης αρέσει να δημοσιεύουν εικόνες πως οι Ουκρανοί εκπαιδεύονται για να αντιμετωπίσουν την εισβολή -αυτές είναι σκηνοθετημένες εικόνες ειδικά για δημοσιογράφους της Δύσης. Ανώτατοι αξιωματούχοι καλούν επαρχιακούς αξιωματούχους ζητώντας να οργανώσουν αυτή την εκπομπή για να εμπνεύσουν τους δημοσιογράφους της Δύσης και να κάνουν τους Βρετανούς να διαθέσουν περισσότερα χρήματα για την Ουκρανία.
Είμαι βέβαιος ότι ακόμη και σε περίπτωση πραγματικής ρωσικής εισβολής δεν μπορεί να υπάρξει σημαντική αντίσταση -ακόμη και τα ακροδεξιά νεοναζιστικά τάγματά θα προτιμήσουν να αυτομολήσουν και να μεταναστεύσουν γρήγορα.
Π.Τ. Ποια είναι η κατάσταση της ουκρανικής αριστεράς μετά την απαγόρευση των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων και τη λεγόμενη σταυροφορία «αποκομμουνιστοποίησης» που κήρυξε το καθεστώς του Κιέβου μετά το Μαϊντάν; Πώς επηρέασαν τα γεγονότα τη «Μποροτμπά» αυτά τα οκτώ χρόνια μετά το πραξικόπημα στο Κίεβο; Είναι η αριστερά ικανή να αντεπιτεθεί;
Ντ.Κ. Η Ουκρανική Αριστερά αποβλήθηκε πλήρως από την νόμιμη πολιτική. Το Κομμουνιστικό Κόμμα απαγορεύτηκε. Η «Μποροτμπά» απαγορεύτηκε. Πέρυσι, ακόμη και ένα τηλεοπτικό κανάλι, το 112.ua απαγορεύτηκε επειδή μετέδωσε μια συνέντευξη με τον επικεφαλής του κομμουνιστικού κόμματος Β. Σιμονένκο. Μεγάλος αριθμός αριστερών έχουν μεταναστεύσει. Όσοι έμειναν μπορούν να δράσουν παράνομα μόνο σε μικρές ομάδες έμπιστων συντρόφων σε επίπεδο πόλης ή γειτονιάς. Υπάρχει, για παράδειγμα, το «Εργατικό Μέτωπο της Ουκρανίας» που ενώνει πρώην ακτιβιστές του κομμουνιστικού κόμματος και συνδικαλιστές.
Ομάδες της παράνομης αριστεράς επιτίθενται σε μνημεία των μπαντερικών και των συνεργατών των Ναζί σε καθημερινή βάση -ακόμη και στη Δυτική Ουκρανία- επομένως οι αρχές πρέπει να τα φυλάνε μέρα και νύχτα. Τυπώνουν και σκορπίζουν αντιφασιστικά φυλλάδια. Μερικοί αγωνιστές έκαναν επιθέσεις σε γνωστούς νεοναζί. Υπάρχουν περισσότεροι Ουκρανοί νεοναζί που σκοτώνονται σε συγκρούσεις εντός της Ουκρανίας, παρά στην πρώτη γραμμή του Ντονμπάς -τόσο από τις εσωτερικές τους διαμάχες όσο και από τις επιθέσεις των αντιφασιστών.
Στο κοινοβούλιο, το κόμμα «Πλατφόρμα της Αντιπολίτευσης-Για τη Ζωή» προσπαθεί να λειτουργήσει σαν σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, επικρίνοντας το ΝΑΤΟ, το νεοφασισμό και τις νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις. Αλλά οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στους ηγέτες τους, κάποιοι δικάζονται στην Ουκρανία, κατηγορούμενοι για εσχάτη προδοσία, ενώ απαγορεύτηκαν επίσης όλα τα δικά τους ΜΜΕ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και η λαϊκιστική, χωρίς δόντια σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί να επιβιώσει στην Ουκρανία νόμιμα.
Μπορεί να υπάρχουν μόνο μικρές περιθωριακές ομάδες της φιλελεύθερης, φιλο-ΕΕ αριστεράς, όπως η «Αριστερή Αντιπολίτευση» ή το «Κοινωνικό Κίνημα», που συνεργάζονται με Ουκρανούς εθνικιστές για να δείξουν στη Δυτική Αριστερά ότι υπάρχουν, αλλά αυτοί είναι μόνο μια ντουζίνα άτομα.
Οι δυτικοί καθοδηγητές διαμορφώνουν το πολιτικό σύστημα της Ουκρανίας, το οποίο θα πρέπει να είναι ένα είδος δικομματικού συστήματος, δύο κομμάτων που εναλλάσσονται στην εξουσία, και τα δύο φιλοΝΑΤΟϊκά και νεοφιλελεύθερα.
Π.Τ. Ποια είναι η πολιτική κατάσταση στις Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ (ΛΔΝ και ΛΔΛ); Η αρχική ηγεσία της αντιφασιστικής εξέγερσης του 2014 έχει αποδυναμωθεί, καθώς πολλοί πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων των Ζαχαρτσένκο και Μοζγκοβόι, δολοφονήθηκαν, και οι ολιγάρχες συνέχισαν ανεμπόδιστα τις δραστηριότητές τους. Έχει μείνει κάτι από το αντιφασιστικό και αντιολιγαρχικό πνεύμα της εξέγερσης του 2014; Έχει καταφέρει το Κρεμλίνο να ελέγξει πλήρως τις ΛΔΝ και ΛΔΛ, καθώς η μόνη πραγματική υποστήριξη σε αυτές προέρχεται από τη Ρωσία; Ποια είναι η επιρροή της αριστεράς εκεί;
Ντ.Κ. Οι ουκρανικές δυνάμεις ασφαλείας παραδέχτηκαν πρόσφατα και πάλι ότι δολοφόνησαν τους ηγέτες της αντιφασιστικής εξέγερσης του Ντονμπάς (συμπεριλαμβανομένων του Μοζγκοβόι και του Ζαχαρτσένκο). Αν και δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί χωρίς τη συμμετοχή ειδικών δυνάμεων της Δύσης. Η επίσημη πολιτική των Δημοκρατιών παρέμεινε επίσημα η ίδια, αλλά υπάρχει μικρότερη αστάθεια, καθώς και μικρότερη πρωτοβουλία από τους λαϊκούς ηγέτες. Πολλοί από τους πρωταγωνιστές της εξέγερσης βρέθηκαν σε μειονεκτική θέση από αυτόν τον παρατεταμένο πόλεμο χαμηλής έντασης σε χαρακώματα, χωρίς αλλαγές για 8 χρόνια. Πέρυσι, η Ρωσία άρχισε να παρέχει διαβατήρια στους κατοίκους των δημοκρατιών, οι οποίοι ψήφισαν στις ρωσικές εκλογές. Οι Δημοκρατίες εξακολουθούν να χάνουν πληθυσμό, καθώς πολλοί άνθρωποι προτιμούν να μεταναστεύσουν στη Ρωσία. Η Αριστερά εκεί έγινε σε μεγάλο βαθμό σκιά του ρωσικού ΚΚΡΟ (Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας του Γκενάντι Ζιουγκάνοφ) που τους υποστηρίζει οικονομικά και με άλλη βοήθεια.
Π.Τ. Υπάρχει ελπίδα για αναθέρμανση της ταξικής πάλης σε μια χώρα που έχει καταστραφεί από τον εμφύλιο πόλεμο και επηρεάζεται από την προέλαση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά και την αναπόφευκτη όξυνση της αντιπαράθεσης με τη Ρωσία;
Ντ.Κ. Όπως είπα, μεγάλο τμήμα της εργατικής τάξης έχει μεταναστεύσει, ειδικά οι νέοι. Αυτοί που παραμένουν είναι κυρίως ηλικιωμένοι εργαζόμενοι που προσπαθούν να εργαστούν μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησης. Μέσα στην Ουκρανία είναι δύσκολο να βρεθεί ηλεκτρολόγος ή οδηγός ατμομηχανής.
Την ίδια στιγμή, ο κρατικός μηχανισμός επιβιώνει κυρίως από την οικονομική βοήθεια της Δύσης. Όταν δεν υπάρχουν χρήματα στο δημόσιο προϋπολογισμό, ούτε για όπλα, ούτε για εμβόλια, ούτε για ηλεκτρική ενέργεια, ούτε για πετρέλαιο, ούτε για φάρμακα και νοσοκομεία, ούτε για χαρτί υγείας στους εργασιακούς χώρους, οι αρχές απευθύνονται για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών σε ΗΠΑ/ΗΒ/ΕΕ/ΔΝΤ, και το αντάλλαγμα είναι η αντιρωσική τους στάση.
Η ταξική πάλη στην κλασική της μορφή δεν παράγει αποτέλεσμα. Πρόσφατα Ουκρανοί ανθρακωρύχοι στη δυτική Ουκρανία απεργούσαν για τη μη καταβολή οφειλόμενων μισθών. Οι αρχές των κρατικών ανθρακωρυχείων τους είπαν ανοιχτά: «Γιατί είστε ακόμα εδώ; Παραιτηθείτε, υπάρχουν πολλές δουλειές στην Πολωνία!»
Κατά συνέπεια, οι εργάτες βρίσκονται σε απόγνωση και δεν πιστεύουν στις δυνάμεις τους. Τα επίσημα συνδικάτα μας -που είναι κίτρινα- οργανώνουν τακτικά συγκεντρώσεις ανθρακωρύχων με αίτημα να πληρωθούν οι οφειλόμενοι μισθοί. Κάθε φορά οι αρχές υπόσχονται να πληρώσουν την «επόμενη εβδομάδα» και κάθε φορά αθετούν τις υποσχέσεις τους. Ωστόσο, αυτό αρκεί για τους ηγέτες των συνδικάτων, οι οποίοι απειλούνται από τις δυνάμεις ασφαλείας με νομικές διώξεις σε περίπτωση «δολιοφθοράς» εν μέσω ρωσικής επιθετικότητας που διαρκεί 8 χρόνια.
Οι Ουκρανοί εργάτες μπορεί να έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην ταξική πάλη σε άλλες χώρες, όπου εργάζονται. Ωστόσο, μέσα στην Ουκρανία μπορεί να έχουμε αυτή τη στιγμή μόνο αυθόρμητα ξεσπάσματα και ταραχές, λόγω της φτωχοποίησης μεγάλου τμήματος της εγχώριας εργατικής τάξης.
Παραπομπές:
[1] https://www.liga.net/politics/opinion/bez-paniki-proishodit-samaya-masshtabnaya-informatsionnaya-spetsoperatsiya-ssha-v-interesah-mira
[2] https://el.wikipedia.org/wiki/Πρωτοβουλία_μιας_ζώνης_και_ενός_δρόμου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου