Ενώ από τη μία πλευρά εντείνονται οι εκτεταμένες καθημερινές επιθέσεις για τη διάλυση του κουρδικού εθνικού κινήματος, από την άλλη πραγματοποιούνται επαφές και διαπραγματεύσεις σε διπλωματικό επίπεδο σχετικά με το καθεστώς της βορειοανατολικής Συρίας, που περιλαμβάνει και τη Ροζάβα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι μάζες αναζητούν απαντήσεις για το τι πραγματικά συμβαίνει με αυτή την διαδικασία και πώς θα διαμορφωθεί, και δικαίως την επικρίνουν για την έλλειψη διαφάνειας.
Πριν προχωρήσουμε στην ανάλυση των εξελίξεων στην περιοχή, είναι σημαντικό να αναφερθούμε στη σημασία της 61ης Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, που πραγματοποιήθηκε από τις 14 έως τις 16 Φεβρουαρίου 2025, η οποία ασχολήθηκε με το μέλλον της Συρίας, την περιφερειακή επιρροή του Ιράν και τις στρατηγικές του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην περιοχή.
Η Διάσκεψη του Μονάχου και οι Κούρδοι
Για πρώτη φορά, οι Κούρδοι της Ροζάβα εκπροσωπήθηκαν σε διεθνή συνεδρίαση, στη διάσκεψη του Μονάχου. Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο Νετζίρβαν Μπαρζανί και ο Μπαφίλ Ταλαμπανί από το Ιρακινό Κουρδιστάν, ενώ ο Γιουνούς Μπεχράμ, εκπρόσωπος της Ροζάβα, αναφέρθηκε στις εξελίξεις στη Συρία και τα ζητήματα ασφάλειας της περιοχής στη βόρειοανατολική Συρία. Ο Μπεχράμ αξιολόγησε τη συμμετοχή της Ροζάβα στη διάσκεψη ως «ιστορική στιγμή» και υπογράμμισε ότι «μέχρι τώρα, μόνο το Ιρακινό Κουρδιστάν εκπροσωπούνταν σε αυτή τη διάσκεψη», δηλώνοντας: «Η συμμετοχή μας αποτελεί σημαντικό βήμα για να γίνει η βορειοανατολική Συρία μέρος του παγκόσμιου διαλόγου για την ασφάλεια. Είναι μια κρίσιμη ευκαιρία να εκφράσουμε τις ανησυχίες μας και να αγωνιστούμε για αναγνώριση». Με τη δήλωσή του έδωσε σημαντικά στοιχεία για το τι προσδοκούσαν από τον δυτικό ιμπεριαλισμό. Μπορούμε να πούμε ότι οι προσδοκίες της Ροζάβα από αυτή τη διάσκεψη σχετίζονται με τα βήματα που έγιναν για αναγνώριση της ασφάλειας, της δομής της de facto διοίκησης, τον ρόλο των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) και τη συνεχιζόμενη απειλή από το ISIS.
Η «απειλή του ISIS», την οποία ο δυτικός ιμπεριαλισμός ανέδειξε ως αιτία της σχέσης του με την Ροζάβα, αποτέλεσε ένα από τα κύρια θέματα του πάνελ στο οποίο μίλησε ο Μπεχράμ στην εκδήλωση. Ο Μπεχράμ υπογράμμισε ότι ο στόχος του SDF είναι «να ενισχύσει τη νομιμότητα της Ροζάβα και να προστατεύσει την Ευρώπη από την απειλή του ISIS» και αυτό «πρέπει να αναγνωριστεί και να εκτιμηθεί».
Ο Ν. Μπαρζάνι, κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, είχε σειρά συναντήσεων με υψηλόβαθμα στελέχη, όπως την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον Πατριάρχη της Αντιόχειας, τον πνευματικό ηγέτη της Συριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας Μωράν Μορ Ιγνάτιο ΙΙ Εφρέμ, τον αμερικανό Γερουσιαστή Κρις Βαν Χόλεν και τον Πρωθυπουργό του Κουβέιτ, Σεΐχη Αχμέτ Αμπντάλα Αχμέτ Σαμπάχ. Αν και δεν γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες των συζητήσεων αυτών, είναι προφανές ότι πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις για τη συνεργασία με το Ιρακινό Κουρδιστάν και τις περιφερειακές εξελίξεις που αφορούν και τη Ροζάβα.
Στη διάσκεψη του Μονάχου, οι Κούρδοι εκπροσωπήθηκαν σε δύο κομμάτια, ωστόσο η σημασία του ρόλου των Μπαρζανί για το μέλλον της Ροζάβα έγινε κατανοητή μέσω των υψηλού επιπέδου επαφών που πραγματοποιήθηκαν εκεί. Να υπογραμμίσουμε ότι σ’ αυτή τη διάσκεψη δεν μπόρεσαν να επιλυθούν οι περιφερειακές αντιφάσεις, παρόλο που η Συρία δημιουργούσε ελπίδες για τις ΗΠΑ και την ΕΕ στην προσπάθεια ξεπεράσματος του διατλαντικού αδιεξόδου. Αν και η Τουρκία απέτυχε στις απόπειρές της να κυριαρχήσει στη Ροζάβα, συνεχίζει να πιέζει για να επιβάλει όρους για να πάρει μερίδιο από την συρρικνωμένη πίτα. Ο Χακάν Φιντάν, κατά τη διάρκεια της διάσκεψης επισημαίνοντας τα κοιτάσματα πετρελαίου της Ροζάβα, υπενθύμισε ακόμη μια φορά στα ιμπεριαλιστικά αφεντικά του: «Δεν μπορούμε να δείξουμε ανοχή στις ένοπλες πολιτοφυλακές». Ο Χασάν Σέιμπανι, εκπρόσωπος της προσωρινής κυβέρνησης της Συρίας, επιδεικνύοντας τη στάση που αναμενόταν στο ζήτημα της «συμπερίληψης», κέρδισε την εκτίμηση. Με βάση τις τοποθετήσεις που εκφράστηκαν στη διάσκεψη, είναι εμφανές ότι εμφανίζονται σημαντικές αντιφάσεις μεταξύ της Τουρκίας και της «προσωρινής κυβέρνησης» στη Συρία.
Η διαδικασία, οι εξηγήσεις και οι επαφές
Η διαδικασία με επίφαση ειρήνης που ξεκίνησε η Τουρκία συνεχίζει να διατηρεί τη θέση της στην ημερήσια διάταξη, ενώ οι επιθέσεις εναντίον των κατακτήσεων και της βούλησης του κουρδικού λαού συνεχίζονται. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, διορίστηκε διαχειριστής στο Βαν, το HDK (Συνομοσπονδία Δημοκρατικών Κουρδικών Κοινοτήτων) χαρακτηρίστηκε αυθαίρετα ως εγκληματική οργάνωση, εκατοντάδες άνθρωποι συνελήφθησαν, υπέστησαν βασανιστήρια και δεκάδες επαναστάτες και δημοκράτες συνελήφθησαν. Σε αυτή την κατάσταση, το τι θα προκύψει στο τέλος της διαδικασίας είναι εντελώς άγνωστο για τις λαϊκές μάζες.
Η αβεβαιότητα αυτή δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι η φασιστική εξουσία κινείται με το ρόπαλο στο ένα χέρι και τον κλάδο ελαίας στο άλλο, αλλά και στο ότι η KUH (Κουρδικό Εθνικό Κίνημα) δεν έχει δείξει διαφάνεια όσον αφορά τη διαδικασία, συμβάλλοντας έτσι στην αβεβαιότητα.
Οι επιστολές που φέρεται να έστειλε ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν στη Ροζάβα, το Ιρακινό Κουρδιστάν, την Ευρώπη και το Καντίλ επιβεβαιώθηκαν από τους παραλήπτες. Ωστόσο, από τις δηλώσεις που έγιναν από τα τέσσερα κέντρα δεν διευκρινίστηκε ποιο είναι το σχέδιο δράσης. Ορισμένες σημαντικές δηλώσεις του Τζεμίλ Μπάγικ είναι οι εξής:
«Στην περιοχή της Μέσης Ανατολής γίνονται αλλαγές και οι καταστάσεις εξελίσσονται πολύ γρήγορα. Το σύστημα που είχε δημιουργηθεί κατά τον Α' και Β' Παγκόσμιο Πόλεμο έχει καταρρεύσει και τώρα επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα νέο σύστημα. Το σύστημα του καπιταλιστικού εκσυγχρονισμού προσπαθεί να δημιουργήσει ένα νέο σύστημα, βασισμένο στα δικά του συμφέροντα. Και αυτό το σύστημα είναι εναντίον των λαών. Ο αρχηγός Άπο (Αμπντουλάχ Οταλάν) επεμβαίνει σε αυτή την κατάσταση».
«Ο Οτσαλάν επιθυμεί να φτάσει σε έναν μεγαλύτερο στόχο με τις κινήσεις που είχε ξεκινήσει προηγουμένως. Θέλει να βγάλει το κουρδικό ζήτημα από το πεδίο του πολέμου και να το μεταφέρει στο δημοκρατικό πεδίο. Πάνω σ’ αυτή τη βάση προσπαθεί. Οι δηλώσεις και οι συζητήσεις που γίνονται έχουν θετικό αντίκτυπο στον λαό, τους δημοκράτες, τους διανοούμενους και τους σοσιαλιστές».
«Για τους Κούρδους, παρουσιάζεται σαν μια ιστορική ευκαιρία. Ο ρόλος των Κούρδων είναι πολύ ισχυρός. Σήμερα, στη Μέση Ανατολή μαίνεται ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Η Μέση Ανατολή καταστράφηκε, και κυρίως η ήττα του καθεστώτος ΜΠΑΑΘ, το σύστημα που είχαν δημιουργήσει η Αγγλία και η Γαλλία στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο έχει καταρρεύσει. Θα δημιουργηθεί ένα νέο σύστημα. Υπάρχουν πολλά κέντρα που πολεμούν για τη Μέση Ανατολή. Όλοι προσπαθούν να πετύχουν τους στόχους τους, αλλά όλοι βλέπουν ότι χωρίς τους Κούρδους αυτό δεν είναι δυνατό. Όλα αυτά τα κέντρα προσπαθούν να προσελκύσουν τους Κούρδους για να μπορέσουν να πετύχουν αποτελέσματα στη Μέση Ανατολή. Αυτό δημιουργεί μια μεγάλη δυνατότητα για τους Κούρδους. Γι' αυτό, ακριβώς σε αυτή την περίοδο, οι Κούρδοι πρέπει να λύσουν το εθνικό τους ζήτημα. Πρέπει να πραγματοποιήσουν το εθνικό συνέδριο άμεσα».
Οι δηλώσεις του Μπαγίκ, που εστιάζουν στη νέα αναδιάρθρωση της Μέσης Ανατολής, δείχνουν ότι το Κουρδικό Εθνικό Κίνημα συνειδητοποιεί ότι οι Κούρδοι είναι το «φρέσκο αίμα» για τους ιμπεριαλιστές. Είναι σε όλους γνωστό ότι οι κύριοι παράγοντες του ιμπεριαλισμού, οι ΗΠΑ και η Αγγλία, επιθυμούν να ξαναδημιουργήσουν τη Μέση Ανατολή με βάση τα δικά τους συμφέροντα. Ωστόσο, ο ιμπεριαλισμός, όπως υποστηρίζει ο Μπαγίκ, δεν δημιουργεί «ένα νέο σύστημα» στη Μέση Ανατολή, αλλά επαναφέρει το δικό του σύστημα. Το να λέμε ότι ο Οτσαλάν παρεμβαίνει υπέρ των λαών σε αυτή την κατάσταση δεν είναι παρά δημαγωγία ή για να το θέσουμε αλλιώς είναι υπερβολή.
Στη συνέχεια της δήλωσης, αναφέρεται ότι ο Οτσαλάν επιθυμεί να βγάλει το κουρδικό ζήτημα από το πεδίο του πολέμου και να το μεταφέρει σε δημοκρατικό πεδίο. Ωστόσο, μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι υπάρχει δημοκρατικό πεδίο στη χώρα; Πόσο ρεαλιστική είναι η προσδοκία ότι οι λαοί που καθημερινά βιώνουν βασανιστήρια, συλλήψεις, φυλακίσεις, καταπατήσεις των δικαιωμάτων και της βούλησής τους μπορούν να κινούνται σε δημοκρατικό πεδίο; Πόσο αντιστοιχούν οι ρόδινες συζητήσεις για την «κουρδο-τουρκική αδελφοσύνη», που διεξάγονται το τελευταίο διάστημα, στο αυξανόμενο εθνικιστικό κύμα σε κοινωνική κλίμακα; Αυτές οι δηλώσεις, κατά τη γνώμη μας, εκφράζουν τη λανθασμένη αντίληψη του Κουρδικού Εθνικού Κινήματος για την πραγματικότητα.
Είναι σαφές ότι σε καμία χώρα που κυβερνάται από φασισμό δεν μπορεί να υπάρχει δημοκρατικό πεδίο. Επομένως, ο ισχυρισμός ότι με πρωτοβουλίες διάλυσης του αγώνα διεκδίκησης της ισότητας των καταπιεσμένων εθνών και ότι θα βρεθεί απάντηση με την μεταφορά του ζητήματος «στο δημοκρατικό πεδίο» δεν είναι πειστικός. Είναι ανάγκη να γνωρίζουμε ότι δεν μπορεί να αναβιώσει η «ιστορική αδελφοσύνη» πριν επιτευχθεί πλήρης ισότητα δικαιωμάτων. Η πολιτική που συνδυάζει τον κλάδο ελαίας με το ρόπαλο και η φαινομενικά αντιφατική στάση των Ερντογάν και Μπαχτσελί συνδέεται με τις άρχουσες τάξεις που διαμορφώνουν την περιοχή για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους και τη διάλυση του Κουρδικού Εθνικού Κινήματος και υφαίνουν βελονιά τη βελονιά τις επιθέσεις ενάντια στους λαούς της περιοχής.
Από την άλλη πλευρά, είναι αλήθεια ότι για τους Κούρδους είναι μια ιστορική διαδικασία. Ωστόσο, είναι θέμα συζήτησης αν αυτή η διαδικασία είναι ευκαιρία όπως παρουσιάζεται ή μήπως είναι κίνδυνος.
Η ρητορική της «ευκαιρίας» βασίζεται στο επιχείρημα ότι η ανατροπή που σημειώθηκε στη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα η «ήττα» του καθεστώτος Μπάαθ, οδήγησε στην κατάρρευση του συστήματος που χτίστηκε από τη Βρετανία και τη Γαλλία. Είναι προφανές ότι αυτός ο ισχυρισμός είναι πλάνη. Τόσο που, μαζί με τις ΗΠΑ, η Αγγλία και η Γαλλία βρίσκονται σε καθοριστική θέση στον περιφερειακό σχεδιασμό. Επομένως, αυτή η ιστορική διαδικασία μπορεί να αξιολογηθεί ως μια «ευκαιρία» ακόμη ισχυρότερης εξάρτησης από τις ΗΠΑ και τους δυτικούς ιμπεριαλιστές και επισημοποίησης και αποτελεί κίνδυνο για την απελευθέρωση του κουρδικού έθνους,.
Ωστόσο, αν και μπορεί να φαίνεται σοφό να πιστεύουμε ότι οι Κούρδοι πρέπει να λύσουν το πρόβλημα μέσω ενός εθνικού συνεδρίου εκμεταλλευόμενοι τις αντιθέσεις στη Μέση Ανατολή και τις σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί με τους ιμπεριαλιστές, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτοί που κρατούν τα ηνία στα τέσσερα κομμάτια του Κουρδιστάν, που έχουν τη δύναμη να προσαρτήσουν, να καταλάβουν, να διαταράξουν και να επιβάλουν συμφωνίες, είναι οι ιμπεριαλιστές.
Είναι μια παραχωρηθείσα υποταγή
Το όνομα της διαδικασίας δεν έχει ακόμη δοθεί, αλλά αν λάβουμε υπόψη τις περιφερειακές εξελίξεις, τους προσανατολισμούς των ιμπεριαλιστών και την κατάσταση της Τουρκίας και του Κουρδικού Εθνικού Κινήματος, είναι προφανές ότι κάτι θα προσφερθεί στους Κούρδους. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ένα κέρδος σε εθνικό επίπεδο είναι στην ημερήσια διάταξη. Ο μόνος τρόπος για την επίτευξη εθνικών κατακτήσεων δεν είναι οι θετικές απαντήσεις στις κραυγές των κυρίαρχων στρωμάτων της Τουρκίας για διάλυση, αλλά η επέκταση και ενίσχυση του δίκαιου πολέμου. Η ύπαρξη της προσάρτησης των τεσσάρων τμημάτων στην Τουρκία, το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία σε αυτή τη περιοχή δείχνει ότι έγινε με μιλιταρισμό. Για αυτό και επειδή η ξεκάθαρη βούληση της Τουρκίας να διαλύσει τον κουρδικό εθνικό αγώνα, είναι αδύνατο να παραχωρηθούν εθνικά δικαιώματα. Επομένως, είναι δυνατόν να προβλεφθεί ότι αυτό που θα προσφερθεί στους Κούρδους σε αυτή τη διαδικασία θα είναι ουσιαστικά κάτι που μπορούν να το σφετεριστούν και να το πάρουν πίσω. Στην πραγματικότητα, η επιθυμία της Τουρκίας να σπάσει τη βούληση του λαού και να εφαρμόσει τα σχέδια διάλυσης που βασίζονται στην στρατηγική εξόντωσης από την αρχή της διαδικασίας, είναι αδιαμφισβήτητα δεδομένα για αυτό. Θα πρέπει να είναι σαφές στις λαϊκές μάζες ποια μπορεί να είναι τα κέρδη.
Ωστόσο, θα πρέπει να είναι σαφές ότι τα όρια του παραδείγματος του Κουρδικού Εθνικού Κινήματος καθορίζονται από συμβιβαστικές γραμμές και μόνο σ’ αυτό το πλαίσιο μπορεί να γίνει «πρόοδος». Παρόλο που το Κουρδικό Εθνικό Κίνημα έχει μια σημαντική αλλά κυρίως αποτελεσματική ένοπλη δύναμη, ενεργεί με ρεφορμισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, η ιδέα ότι η Τουρκία θα παραχωρήσει εθνικές κατακτήσεις στους Κούρδους είναι λανθασμένη. Οι κατακτήσεις μπορούν να επιτευχθούν όχι με χάρες, αλλά μόνο με την οργάνωση και την επέκταση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.
πηγή: η έντυπη έκδοση της τούρκικης εφημερίδας Yeni Demokrasi Gazetesi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου