07 Ιουνίου 2020

Κ. Μουραλί (Ατζίτ): Οι κοινωνικές ρίζες της Covid-19 είναι εξίσου σημαντικές όσο και ο ίδιος ο ιός


Στις 16 Απριλίου δημοσιεύθηκε σε ινδική ιστοσελίδα το παρόν κείμενο. Συγγραφέας του ο Murali Kannamballi, γνωστός με το επαναστατικό ψευδώνυμο Ajith. Ο Κ. Μουραλί (Ατζίτ) υπήρξε ηγέτης του παράνομου Κ.Κ.Ινδίας/Μαρξιστικού-Λενινιστικού (Ναξαλμπαρί), το οποίο το 2014 συγχωνεύθηκε στο ΚΚ Ινδίας(Μαοϊκό). Ο Ατζίτ συνελήφθηκε τον Μάιο του 2015. Απελευθερώθηκε από τις φυλακές στις 23 Ιούλη του 2019, μετά από τέσσερα χρόνια κράτησης με την κατηγορία – που ουδέποτε αποδείχθηκε – ότι ήταν ηγετικό στέλεχος του παράνομου Κομμουνιστικού Κόμματος της Ινδίας (Μαοϊκού). 

Για την απελευθέρωση του υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια διεθνής κινητοποίηση. Το άρθρο προξένησε συζητήσεις αλλά και αντιπαραθέσεις μέσα στο διεθνές λεγόμενο μαοϊκό ρεύμα ειδικά στα σημεία που υιοθέτει πλήρως τις αναλύσεις των αρθρογράφων της «Μηνιαίας Επιθεώρησης» σχετικά με τα ζητήματα της καπιταλιστικής ανάπτυξης και της φύσης. Το αναδημοσιεύουμε για την ενημέρωση των αναγνωστών μας , δίχως αυτό να σημαίνει πως υπάρχει απαραίτητα συμφωνία με όλες τις απόψεις που διατυπώνονται. Την μετάφραση έκανε ο Π.Π. από τα πορτογαλικά που δημοσιεύθηκε στην βραζιλιάνικη εφημερίδα της επαναστατικής αριστεράς « Α Nova Democracia» και ελέγχθηκε με την αγγλική που είχε κυκλοφορήσει νωρίτερα. Το κείμενο στα ινδικά βρίσκεται στην διεύθυνση www.doolnews.com/covid19-social-sources-are-important-murali-ajith-writes789.html και στα αγγλικά www.redspark.nu/en/peoples-war/ajith-covid-19-its-social-roots-are-as-important-as-the-virus-itself.


Η υψηλότερη έξαρση των θανάτων από την Covid-19 παρατηρείται στις ανεπτυγμένες χώρες, εκείνες ακριβώς που διαθέτουν τις καλύτερες συνθήκες για θεραπεία. Ο καθένας θα μπορούσε να εξηγήσει αυτό το γεγονός με πολλούς και διάφορους τρόπους, όμως η κυριότερη αιτία αυτών των θανάτων έγκειται στην εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών που οδήγησαν σε περικοπές κονδυλίων για τα δημόσια συστήματα υγείας. Η απουσία θεραπευτικής αγωγής την κατάλληλη στιγμή αποτελεί την κυριότερη αιτία των θανάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ιταλία. Πολλοί άνθρωποι δεν έλαβαν κανενός είδους θεραπεία. Για τη συντριπτική πλειοψηφία των φτωχών στις Ηνωμένες Πολιτείες (την πλειονότητα των Αφροαμερικανών και των ισπανόφωνων), που δεν απολαμβάνουν κανενός ιδιωτικού προγράμματος περίθαλψης, ακόμη και η παροχή στοιχειώδους ιατρικής φροντίδας είναι ανέφικτη.

Το ίδιο ισχύει και για τη μεσαία τάξη που βρίσκεται στην ανεργία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν επισκέφθηκαν γιατρό όταν ένοιωσαν άρρωστοι. Και τώρα είναι αναγκασμένοι να πάνε να εξεταστούν, καθ’ ότι η ασθένεια βρίσκεται εκτός ελέγχου. Η έλλειψη κατάλληλου εξοπλισμού ή/και νοσηλευτικού προσωπικού συνέβαλε στην επιδείνωση των προβλημάτων. Στην αρχή, ο Τραμπ και άλλοι κυβερνώντες κυρίαρχων ιμπεριαλιστικών χωρών επέδειξαν υψηλή δόση ανεύθυνου εγωισμού. Αντί να φροντίσουν την υγεία του λαού, το μόνο που τους ένοιαζε ήταν η συνέχιση της καθημερινότητας και η αναζήτηση της κερδοφορίας των οικονομικών δραστηριοτήτων. Αυτό συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην αλματώδη αύξηση της θνησιμότητας . Και αυτές οι τεράστιες απώλειες προκλήθηκαν από μια ασθένεια της οποίας το ποσοστό θνητότητας μόλις υπερβαίνει το δύο τοις εκατό. Και αυτό αναδεικνύει ξεκάθαρα την απόλυτη ανικανότητα και τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του νεοφιλελευθερισμού και του καπιταλισμού που τον γέννησε.

Ο ρόλος αυτών των εγκληματιών δεν περιορίζεται σε αυτό. Υπάρχουν ορισμένοι που ισχυρίζονται ότι η έλευση αυτού του ιού ήταν τυχαία, και κανείς δεν μπορεί να τον σταματήσει. Υπάρχουν άλλοι που θεωρούν ότι οι ελλείψεις εντοπίζονται το πολύ-πολύ στα μέτρα που ελήφθησαν κατά την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Κάποιοι άλλοι περιγράφουν την κατάσταση σαν μια εκδίκηση της φύσης, και υπάρχουν μερικοί που δεν το πιστεύουν. Προφανώς η φύση δεν διαθέτει τέτοια υπερβατική δύναμη ώστε να μπορεί να μας τιμωρήσει. Και δεν θα το κάνει ούτε στο μέλλον. Ωστόσο, είναι σίγουρο πως κάτι τέτοιο συνέβη, αν το ερμηνεύσουμε σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ένγκελς.

Ο Ένγκελς είχε γράψει ότι, παρά το γεγονός ότι ο άνθρωπος καυχιέται πως έχει κατακτήσει τη φύση, στο τέλος η φύση θα του καταφέρει ένα βαρύ πλήγμα για να του υπενθυμίσει ποιος στ’ αλήθεια είναι το πραγματικό αφεντικό. Ο Ένγκελς αναφερόταν στις επιπτώσεις των ανθρώπινων ενεργειών. Τα λόγια αυτά, που δείχνουν πόσο κούφιες είναι οι καπιταλιστικές βλέψεις, επίσης αναδεικνύουν την επικινδυνότητα της καταστροφικής προσέγγισης του καπιταλισμού όσον αφορά το θέμα της ανάπτυξης.

Αυτό διαφαίνεται σήμερα σε σχέση με την προέλευση και την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού. Κάποιοι έχουν περιορίσει το πρόβλημα απλώς και μόνο σε γενετικά αίτια. Με τον τρόπο αυτό, αποκρύπτουν το ρόλο των ενδοϊμπεριαλιστικών σχέσεων που αλυσοδένουν τον κόσμο. Αυτός ο ρόλος παρουσιάζεται και αναλύεται επιστημονικά στο κοινό άρθρο των Rob Wallace, Alex Liebman, Louis Fernando Shaw και Roderick Wallace που θα δημοσιευθεί στην «Μηνιαία Επιθεώρηση» του Μαΐου 2020 (1) Ξεκινούν και αυτοί από την αγορά κρέατος της Βουχάν. Δεν ρίχνουν όμως ανάθεμα στις διατροφικές συνήθειες των Κινέζων, οι οποίες θεωρούνται «αλλόκοτες» από τη σκοπιά του δυτικού ιμπεριαλιστικού κόσμου. Και επιπλέον στο πλαίσιο της ανάλυσης τους εισάγονται οι κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις που αναδείχνονται από τη συγκεκριμένη αγορά. «Πώς είναι δυνατόν ο κλάδος της εξωτικής διατροφής να οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου τα εμπορεύματά του πωλούνται δίπλα σε ζώα τα οποία τρώγονται κατά παράδοση στη μεγαλύτερη αγορά της Βουχάν;» Ιδού η αφετηρία απ’ όπου ξεκινούν.

Επισημαίνουν ότι «στο κατόπι της αλιευτικής δραστηριότητας, ο τομέας της κατανάλωσης άγριων ζώων σε παγκόσμια κλίμακα τυγχάνει όλο και αυξανόμενης επισημοποίησης, όλο και περισσότερο κεφαλαιοποιείται από τα ίδια κέντρα που στηρίζουν τη βιομηχανική παραγωγή». Πρόκειται για μια αλυσίδα που απλώνεται πίσω από την αγορά της Βουχάν μέχρι την ενδοχώρα, όπου η κατανάλωση εξωτικών και παραδοσιακών φαγητών αυξάνεται μέσω δραστηριοτήτων οι οποίες συρρικνώνουν τις ζώνες άγριας ζωής. Και στη συνέχεια, μια σειρά αλυσίδων εμπορικών συναλλαγών και μεταφορών συνδέουν τέτοια κέντρα με διαφορετικές χώρες και μεγάλες πόλεις. Ο κορωνοϊός ταξίδεψε χρησιμοποιώντας αυτές τις αλυσίδες, όπως έκανε και ο SARS, ο ιός που προηγήθηκε.

Κάποιες πολυεθνικές επιχειρήσεις, όπως η Johnson & Johnson, καταρτίζουν έναν χάρτη βιωσιμότητας, εντοπίζοντας τα σημεία όπου οι κοιτίδες ενός νέου μικροβίου ενδέχεται να εμφανιστούν στο μέλλον. Η γεωγραφική οπτική που έχουν υιοθετήσει δείχνει τις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Ωστόσο, στο δοκίμιο της «Μηνιαίας Επιθεώρησης» ασκείται κριτική σε παρόμοια προσέγγιση, με την επισήμανση ότι «όσοι εστιάζουν στις ζώνες εκρηκτικής έξαρσης παραβλέπουν τις σχέσεις μεταξύ παγκόσμιων οικονομικών παραγόντων, που προλειαίνουν το έδαφος για τις επιδημίες». Εάν ληφθούν υπόψη αυτές οι σχέσεις, τότε οι χειρότερες εστίες δεν είναι πλέον οι χώρες του Τρίτου Κόσμου, αλλά εντοπίζονται στα κυριότερα επίκεντρα του παγκόσμιου κεφαλαίου – στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο και στο Χονγκ Κονγκ. Οι νέες αυτές ιώσεις είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο και η διάδοσή τους ξεκινά από τα άγρια ζώα. Πολύ χειρότερα πράγματα συντελούνται σήμερα στη μεθόριο του καπιταλιστικού κόσμου, δηλαδή στις δασικές περιοχές που έχουν απομείνει. Η αποψίλωση των δασών καταστρέφει τα ενδιαιτήματα των άγριων ζώων που κουβαλούν αυτές τις ασθένειες, δημιουργώντας τους όρους για την εξάπλωσή τους. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι καινούριοι παθογόνοι παράγοντες που ξεκίνησαν δειλά το ταξίδι τους από τις δασικές εκτάσεις, θα επεκταθούν ανά την υφήλιο, στην σκιά της υφιστάμενης παγκοσμιοποίησης και αναζητώντας το στόχο τους στο χρόνο και το χώρο.

Η κεντρική ιδέα αυτού του δοκιμίου μπορεί επομένως να συνοψιστεί στο εξής: οι ιοί, των οποίων η εξάπλωση είχε σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί χάρη στην πολύπλοκη διάθρωση των τροπικών δασών, άρχισαν να φανερώνονται κυρίως λόγω της αποψίλωσης των δασών που προκλήθηκε από τις δυνάμεις του κεφαλαίου και της ελλιπούς διάθεσης κονδυλίων προς όφελος της δημόσιας υγείας και της εξυγίανσης του περιβάλλοντος.

Εν ολίγοις, οι αλλαγές που επήλθαν στις συνθήκες διαβίωσης και στο περιβάλλον όπου ζει η μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού, με υπαιτιότητα της παγκοσμιοποίησης και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, βρίσκονται στη ρίζα της σημερινής τραγωδίας. Πρωταρχική λύση του προβλήματος θα αποτελούσε η καταστροφή του ιμπεριαλιστικού συστήματος και η επιτυχία του κομμουνιστικού εγχειρήματος. Είναι ο μοναδικός δρόμος για να πετύχουμε μια ανθρωπότητα που θα δίνει αξία στην ανθρώπινη ζωή και θα λυτρώσει τη φύση της οποίας οι ζωές των ανθρώπων επίσης αποτελούν μέρος.

Στην πραγματικότητα, τόσο η Κούβα όσο και το Βιετνάμ αναδεικνύουν μια τέτοια δυνατότητα. Καμία από τις δύο χώρες δεν είναι πλέον σοσιαλιστική στις μέρες μας. Πρόκειται για χώρες που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν εμπλακεί στις ενδοϊμπεριαλιστικές σχέσεις και οδηγήθηκαν στην παλινόρθωση του καπιταλισμού. Όταν η Κίνα αποφάσισε την αύξηση των μισθών, οι πολυεθνικοί μονοπωλιακοί όμιλοι μετεγκαταστάθηκαν στο Βιετνάμ. Παρ’ όλα αυτά , έχουν διασωθεί κάποια απομεινάρια της σοσιαλιστικής περιόδου.

Ο κλάδος της υγείας εντάσσεται σε μεγάλο βαθμό στον δημόσιο τομέα. Υπάρχουν οργανώσεις που μπορούν να προσφέρουν εθελοντική εργασία σε μεγάλη κλίμακα. Αυτοί οι παράγοντες βοήθησαν τις συγκεκριμένες χώρες να αντεπεξέλθουν στην πάλη κατά της πανδημίας. Αλλά γίνεται επίσης φανερό πώς τα επιτεύγματα της παλιάς σοσιαλιστικής περιόδου ωφέλησαν και την ίδια την Κίνα, που τώρα είναι ιμπεριαλιστική χώρα. Στην Κεράλα της Ινδίας, ο τομέα της δημόσιας υγείας, που σε μεγάλο βαθμό έλαβε υποστήριξη από τους αγώνες των μαζών, στάθηκε ικανός να αντιμετωπίσει τον κορωνοϊό πιο αποτελεσματικά σε σύγκριση με άλλες πολιτείες της Ινδίας. Εν τω μεταξύ, τα νοσοκομεία του ευρύτερου ιδιωτικού τομέα επέδειξαν απάνθρωπη αδιαφορία έναντι των ανθρώπων που προσφεύγουν σε αυτά με συμπτώματα ρίγους και πυρετού.

Θα δούμε μέχρι πότε θα κρατήσει αυτή η κατάσταση. Είναι βέβαιο πως ο αντίκτυπος του κορωνοϊού επέφερε μια αναζωπύρωση των φροντίδων για την υγεία. Ακόμη κι έτσι, όμως, η υποταγή της υγείας στη δυναμική του κεφαλαίου θα ορθώσει φραγμούς. Οι κεφαλαιοκράτες έχουν μνήμη χρυσόψαρου. Είναι πολύ πιθανό οι αναζητήσεις για κερδοφορία να εξαναγκάσουν γι’ άλλη μια φορά τον δημόσιο τομέα να υποκύψει στη λογική των ιδιωτικοποιήσεων, ακόμη και αν διατηρηθεί το δημόσιο σύστημα υγείας ώστε να χρησιμοποιηθεί ως σημαντική πηγή δεδομένων προς εξυπηρέτηση του κεφαλαίου. Κάτι τέτοιο διαφαίνεται στη συμφωνία με την Sprinklr Inc (2) που έδωσε την άδεια να συλλέγονται στοιχεία ακόμη και κατά παράβαση των προσωπικών δεδομένων.

Τα δεδομένα που συλλέγονται με πρόσχημα την υποστήριξη του δημόσιου συστήματος υγείας ενδέχεται να αποτελέσουν ακατέργαστο υλικό προς χρήση από τις φαρμακοβιομηχανίες, τις ασφαλιστικές εταιρείες και άλλους. Έχουμε να κάνουμε με ένα νέο, ακόμη πιο επικίνδυνο επίπεδο ιδιωτικοποίησης. Το κεφάλαιο θα έχει τη δυνατότητα να αποκομίζει κέρδη, έμμεσα και με απόλυτο τρόπο, ενόσω κρύβεται πίσω από τις δομές του δημόσιου τομέα. Ο Μόντι προωθεί αυτές ακριβώς τις διαδικασίες ελέγχου κατά την εφαρμογή των προγραμμάτων υγείας στην Ινδία.

Η ύπαρξη ενός συστήματος υγείας από μόνη της δεν αρκεί. Πρέπει να είναι ένα σύστημα υγείας το οποίο πράγματι θα υπηρετεί το λαό. Κάτι τέτοιο, όμως, θα γίνει εφικτό μόνο όταν θα αποτελέσει μέρος μια μετάβασης προς μια κοινωνία στην οποία θα εκλείψει ο υπάρχων διαχωρισμός μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού στην οικονομία και στις υποδομές. Και αυτή η μετάβαση πρέπει να ξαναζωντανέψει σε όλες τις χώρες του κόσμου, όχι πλέον σαν σκιά «σοσιαλισμού» αλλά σαν πραγματική μετάβαση προς τον κομμουνισμό, με τη μορφή διαρκούς επανάστασης, και πρέπει να καθοδηγείται από τις πάντα επίκαιρες και μεγαλειώδεις κομμουνιστικές θεωρίες.

Σημειώσεις της ελληνικής μετάφρασης

1. Το άρθρο με τίτλο «COVID-19 and Circuits of Capital” δημοσιεύθηκε στην διεύθυνση: monthlyreview.org/2020/05/01/covid-19-and-circuits-of-capital

2. Συμφωνία που υπέγραψε η τοπική κυβέρνηση της Κεράλα, που ελέγχεται από το ρεβιζιονιστικό ΚΚ Ινδίας (Μαρξιστικό) με την αμερικάνικη εταιρία αναλύσεων, λογισμικού και τεχνητής νοημοσύνης Sprinklr Inc για να αναλύσει δεδομένα και να κάνει προβλέψεις για την εξάπλωση της Covid-19 στην συγκεκριμένη πολιτεία. Γεγονός που δημιούργησε πολλές αντιδράσεις σχετικά με την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: