Δεν είναι στις προθέσεις μας να κάνουμε αυτή την στιγμή μια συνολική αποτίμηση της μέχρι τώρα πορείας του επαναστατικού κινήματος στην Κολομβία και της φυσιογνωμίας των FARC-EP, των Επαναστατικών Ένοπλων Δυνάμεων Κολομβίας-Λαϊκός Στρατός (ή του ELN, του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου). Ιδρυμένες το 1964, οι FARC αποτέλεσαν εξέλιξη και συνολικοποίηση των «μονάδων αυτοάμυνας των χωριών» στην κολομβιανή ύπαιθρο. Καθοδηγούμενες από το ΚΚ Κολομβίας, οι μονάδες αυτές, διατηρώντας μια σχετική αυτονομία, ενώθηκαν σε ένα πανεθνικό δίκτυο μαχητών, σε ένα λαϊκό στρατό. Το κολομβιανό κίνημα, εμπνευσμένο από την Κούβα, εντασσόμενο στο ίδιο ρεύμα με τους Σαντινίστας και την προσπάθεια του Τσε Γκεβάρα στην Βολιβία, αποτέλεσε σημείο αναφοράς για τους λαούς της περιοχής. Αν και είχε αναφορά στο μαρξιστικό-λενινιστικό ρεύμα, και χαρακτήριζε τον εαυτό του αντιιμπεριαλιστικό, το κολομβιανό κίνημα δομήθηκε στην λογική της «επαναστατικής εστίας» (φοκοϊσμός, «εστιασμός»), την συγκρότηση δηλαδή ενός ή περισσότερων στρατιωτικοπολιτικών εστιών, που θα συνενωθούν ύστερα κεντρικά.
Παρόλη την διαφορετική οπτική που μπορεί και δικαιούται να έχει κανείς σε πολιτικό επίπεδο ή την κριτική που μπορεί να ασκηθεί για την φυσιογνωμία του ΚΚΚ, δεν μπορεί να αναιρεθεί ότι καθοδήγησε ένα ένοπλο κίνημα με λαϊκή βάση και συμμετοχή. Είναι αδύνατον, ειδικά στην Λ. Αμερική όπου η CIA αλωνίζει και εξαφανίζει ό, τι την απειλεί, να μακροημερεύσει ένα κίνημα χωρίς να έχει αναπτύξει γερούς δεσμούς με τις λαϊκές μάζες. Η αγροτική μεταρρύθμιση ήταν στο επίκεντρο της δράσης των FARC, όντας ο συνεκτικός κρίκος με τον αγροτικό πληθυσμό που πύκνωσε τις τάξεις του αντάρτικου. Η τοπική λαϊκή αυτοδιοίκηση που οικοδόμησαν οι FARC αποδείχθηκε ότι άντεξε στον χρόνο.
Ήταν επόμενο οι κολομβιανές κυβερνήσεις διαχρονικά να επιδοθούν σε ένα όργιο δολοφονικής καταστολής και εξαφανίσεων (δύο φορές θύμα υπήρξε ο εκάστοτε ηγέτης της οργάνωσης). Την αιματηρή καταστολή και την κοινωνική απομόνωση ακολουθούσε ένα διεθνές όργιο προπαγάνδας για ναρκωτικά και απαγωγές, που έκλεινε τα μάτια μπροστά στην αμερικανοκίνητη καταστολή. Αποκορύφωση των επιθέσεων, αυτή με ειδικές δυνάμεις και ελικόπτερα, σε επιχειρήσεις που συμμετείχε ανοιχτά η CIA (ονομάστηκε τότε «πλάνο Κολομβία»). Η αιματηρή καταστολή και οι εκτελέσεις κλιμακώθηκαν κατά την διάρκεια της κυβέρνησης Ουρίμπο, όταν ο νυν νομπελίστας και «φιλειρηνιστής» Σάντος ήταν υπουργός άμυνας.
Οι «ειρηνευτικές» συνομιλίες δεν είναι καινούργια υπόθεση, καθώς οι FARC έχουν δεχτεί να μπούν σε διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός πολλές φορές στο παρελθόν, χωρίς να υπάρχει οριστική συμφωνία. Οι τωρινές διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν πάνω από 4 χρόνια, με ενεργή συμμετοχή των κυβερνήσεων της Κούβας και Βενεζουέλας, οι οποίες παρενέβησαν ενεργά –και κυριολεκτικά αφοπλιστικά για το κολομβιανό κίνημα.
Η λεγόμενη ειρηνευτική διαδικασία κινήθηκε στα πρότυπα άλλων εγχειρημάτων, όπως οι Σαντινίστας ή ο IRA. Στόχος είναι ο αφοπλισμός του κινήματος και η μετατροπή του σε ένα «κανονικό» πολιτικό κόμμα που θα συμμετέχει ως οργανικό κομμάτι του αστικού συστήματος. Και αν αναλογιστούμε τις περιπτώσεις που προαναφέρθηκαν, η κατάληξη μιας τέτοιας διαδικασίας μπορεί μια χαρά να παράξει αστούς πολιτικούς με όλη την σημασία της έννοιας. Στη Νικαράγουα, οι ηγέτες του σαντινίστικου κινήματος αποδείχθηκαν μια χαρά διαχειριστές χωρίς να έχουν κανένα πρόβλημα να συνεργαστούν με τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, ενώ στην Ιρλανδία το Σιν Φέιν αναγνωρίζεται πλέον ως ένα «κανονικό» πολιτικό κόμμα που εμφανίζεται πρώτο σε δημοσκοπήσεις και ετοιμάζεται ως εφεδρεία του συστήματος. Η όλη διαδικασία παροπλισμού της βάσης των FARC διήρκεσε χρόνια, ακόμα και πριν την συμφωνία, όμως δεν πέρασε χωρίς αντιδράσεις από την βάση της οργάνωσης.
Η όλη διαδικασία ενδύθηκε τις λευκές στολές των διαπραγματεύσεων και τις υποσχέσεις της αμνήστευσης για το πολιτικό σκέλος των διώξεων, προετοιμάστηκε δε από τα ξένα ΜΜΕ σε εξωτερικό και εσωτερικό. Μέχρι και οι αντάρτες έπρεπε να παρουσιαστούν με ένα ανθρώπινο πλέον πρόσωπο στο κοινό, όχι ως κοινοί εγκληματίες και έμποροι ναρκωτικών, οι οποίοι πρέπει να εξολοθρευτούν. Η κυβέρνηση δέχτηκε να παραχωρήσει κάποιες θέσεις στο κοινοβούλιο στον αφοπλισμένο FARC. Η συνδρομή της Κούβας και Βενεζουέλας, των Ηνωμένων Εθνών, η «νέα πολιτική» του Σάντος και η πολυπόθητη «ειρήνευση» δέχτηκε διθυραμβική αποδοχή από τον τύπο. Ο στρατός σταμάτησε να βομβαρδίζει τις περιοχές των ανταρτών και οι επιθέσεις των ίδιων έπαψαν. Αν μη τι άλλο, η «κοινή γνώμη» είναι έτοιμη και προετοιμασμένη να αποδεχθεί με ανακούφιση την λήξη της πιο μακρόχρονης ένοπλης σύγκρουσης στην Αμερική. Ακόμα και το ELN, που άσκησε κριτική στην συμφωνία και φαίνονταν να απέχει, δέχθηκε τελικά υπό τους δικούς του όρους να ενταχθεί.
Κι όμως, στο δημοψήφισμα της 2ης Οκτωβρίου, σε μια διαδικασία με μικρή συμμετοχή των μαζών (35% περίπου), η πρόταση απορρίφθηκε. Ο πρώην πρόεδρος Ουρίμπο, ηγέτης των τότε εκκαθαριστικών επιχειρήσεων και υποστηρικτής της σκληρής γραμμής, πέρασε την ατζέντα του και συσπείρωσε το πιο δεξιό κομμάτι του κολομβιανού κατεστημένου. Ίσως πίσω από την εξέλιξη αυτή να βρίσκεται μια γενικότερη διαίρεση της κολομβιανής ελίτ, καθώς αν ένα κομμάτι σκέφτεται φανερά να χρησιμοποιήσει και να ενσωματώσει το επαναστατικό κίνημα, η άλλη πλευρά γιγαντώθηκε με τις ξένες πλάτες και με την υπερανάπτυξη ενός δολοφονικού στρατιωτικο-πολιτικού συμπλέγματος. Νιώθοντας τον συσχετισμό να γέρνει υπέρ της αστικής τάξης, η πλευρά Ουρίμπο προωθεί την «τελική λύση» και την ολοκληρωτική καταστολή του κινήματος, θεωρώντας ίσως ότι με την διαδικασία αυτή θα υπερισχύσει και έναντι της άλλης μερίδας.
Και οι ηγεσίες των FARC-ELN; Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να συρθούν σε νέες διαπραγματεύσεις, να κάνουν νέες παραχωρήσεις, ώστε να αποδείξουν ότι μπορούν να παίξουν έναν χρήσιμο και εποικοδομητικό ρόλο για το σύστημα, ώστε να πάψουν και περιοριστούν οι «ακραίες αντιδραστικές φωνές». Στην πραγματικότητα έχουν μετατραπεί σε κομπάρσους και η διαπραγμάτευση θα γίνει πλέον μεταξύ των πραγματικών φορέων εξουσίας εντός και εκτός χώρας. Ο ρόλος που τους επιφυλάσσεται απλά θα τους ανακοινωθεί.
Καμία ειρηνευτική συμφωνία δεν συμβαίνει πραγματικά στην Κολομβία, ούτε συνέβη και σε καμία άλλη χώρα, όπως η Ιρλανδία, η Παλαιστίνη ή και άλλες, τότε και σήμερα. Καμία ειρήνη δεν θα προκύψει με τον αφοπλισμό, είτε εφαρμοστεί η συμφωνία είτε όχι, ακριβώς γιατί ο πόλεμος που ξεκίνησε ο λαός ήτανε δίκαιος. Αυτό που συμβαίνει είναι η ιστορική συνθηκολόγηση ενός σημαντικού λαϊκού κινήματος, σε μια εποχή γενικής πολιτικής υπεροχής του ιμπεριαλισμού και αντιδραστικών εξελίξεων παγκόσμια.
Και για να μην έχει κανείς την παραμικρή αμφιβολία, ας αναλογιστεί ότι η συμφωνία βραβεύθηκε με νόμπελ - αξιωματική απόδειξη της βρωμιάς της.
ΚΚ
Προλεταριακή Σημαία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου