Εσύ πόσα memes έφτιαξες σήμερα για τα “μ-λ”;

Η σάτιρα γενικώς και η διακωμώδηση προσώπων και καταστάσεων είναι μία μορφή έκφρασης, με την οποία οι περισσότεροι έχουμε εξοικειωθεί, άλλοτε από δημιουργία κι άλλοτε από αδυναμία. Το ερώτημα, “αν υπάρχουν όρια στη σάτιρα” είναι εντελώς αβάσιμο, μια που τα όρια δεν δηλώνονται από τον καλλιτέχνη, αλλά τίθενται έτσι κι αλλιώς από την κοινωνική πραγματικότητα, στην οποία αυτός δραστηριοποιείται (δεν υπάρχει εξάλλου ούτε ένας καλλιτέχνης, ακόμα και ο Πανούσης, που να μην είχε/έχει όρια στις πλάκες ή στις “πλάκες” του). Σήμερα, τα όρια τα βάζει το ίδιο το σύστημα, έτσι ώστε η σάτιρα να είναι: πρώτον, ακίνδυνη για το ίδιο και δεύτερον, να μας αποβλακώνει, όσο το δυνατόν περισσότερο. Πέρα από τα όρια βέβαια, υπάρχει και το δικαίωμα στο χιούμορ που κάθε άνθρωπος έχει και φυσικά είναι ελεύθερος (ακόμα τουλάχιστον) να το χρησιμοποιεί. Όταν αυτό αφορά σε πρόσωπα και καταστάσεις της πολιτικής ζωής, είναι μάλλον λογικό να έχει τον χρωματισμό της κάθε περιόδου.

Αναφορικά με τη σημερινή, αυτή χαρακτηρίζεται, σε πολύ γενικές γραμμές, από την πλήρη αποστροφή των ανθρώπων από την πολιτική ζωή (πρακτικά και όχι θεωρητικά, μια που πολιτική άποψη ή “άποψη” σωστή, κουτσή ή στραβή στην Άγιο Παντελεήμονα όλοι έχουν), την ταύτιση της Αριστεράς με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και την αμφισβήτηση της πρώτης από πολιτική και ιστορική πλευρά και τέλος, σε θλιβερή σύνδεση με τα άλλα δύο- την άνοδο του φασισμού, την αντιδραστικοποίηση, τη στροφή πολλούς αιώνες πίσω, το ξεσάλωμα του εθνικισμού κ.λπ. Όλα αυτά, ανεξάρτητα από το πώς ή αν ερμηνεύονται από τον καθένα δεν είναι εκτιμήσεις, ούτε αφορούν την προσωπική τοποθέτηση του γράφοντος, αλλά συνθέτουν την αντικειμενική πραγματικότητα, στην οποία βρισκόμαστε. Με τις διαφοροποιήσεις τους, τα έτσι τους και τα αλλιώς τους, είναι τρία βασικά στοιχεία της σύγχρονης (τα τελευταία χρόνια δηλαδή) κοινωνίας μας.

Μάλιστα. Είναι, λοιπόν, φυσιολογικό, τουλάχιστον για την ανεπίσημη και από τα κάτω σάτιρα του διαδικτύου, στην οποία έχει δικαίωμα συμβολής ο καθένας, να αποτυπώνονται αυτές οι πλευρές που ανέφερα έμμεσα ή άμεσα. Εδώ τις συναντάμε (όχι τις ίδιες, αλλά κυρίως τις συνέπειές τους) στις επίσημες, λιγότερο ή περισσότερο γνωστές, μορφές σάτιρας, πόσο μάλλον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που εκφράζεται ανοιχτά και ο κάθε παπαροβιόλης.

Ας μην μακρηγορώ, όμως. Εξάλλου αυτό που θα πω, είναι τόσο αυτονόητο για όσες και όσους ενοχλούνται από την κοινωνική/πολιτική πραγματικότητα και τις τρεις βασικές πλευρές της που ανέφερα πιο πάνω, που πραγματικά δεν έχω πολλά να πω. Δεν θα σταθώ καν στο ότι το αστειάκι με τα “μ-λ” έχει γίνει πιο βαρετό κι από τον αρχικό εμπνευστή του. Ως ένας άνθρωπος που μπορεί να γελάσει και με το τελευταίο αστείο, δεν θα κατανοήσω ποτέ τι αστείο έχουν οι αριστερές/κομμουνιστικές οργανώσεις, κι όχι μόνο οι φαινομενικά για κάποιους “αστείες” (μ-λ μπρος, μ-λ πίσω, μ-λ μαζί, μ-λ χώρια), αλλά ακόμα και αυτές που μπορεί να έχουν διασπαστεί ή και ενωθεί για ΠΟΙΟΤΙΚΑ “αστείους” λόγους, δεν θα κατανοήσω ποτέ γιατί για κάποιους είναι αστεία πρόσωπα της Αριστεράς, όπως ο Σάββας Μιχαήλ, δεν, δεν. Κυρίως δεν, όχι γιατί είναι πρόσωπα και πράγματα ιερά και όσια (που δεν είναι). Αλλά γιατί, η σάτιρα, όταν αφορά στην πολιτική ζωή, πρέπει να είναι ουσιαστική, πραγματική και απελευθερωτική για τη σκέψη. Σε μία περίοδο, στην οποία οι επαναστατικές και απελευθερωτικές ιδέες τείνουν να γίνουν μια παλιά ανάμνηση, οφείλουμε τουλάχιστον αυτοί που θέλουμε να τις υπερασπιστούμε, που ενοχλούμαστε απ’ όλη τη σαπίλα που κυκλοφορεί στην πιάτσα, πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά, που δεν μας αρέσει αυτή η πραγματικότητα, να προβληματιζόμαστε λίγο παραπάνω.

Η εξοικείωση με τη διακωμώδηση προσώπων και οργανώσεων που έχουν χύσει αίμα, μεταφορικά και κυριολεκτικά, για αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του, η εξοικείωση με την αθώα ή “αθώα” διακωμώδηση εθνικιστικών τραγουδιών (όλοι καταλάβατε πού αναφέρομαι), σε μια περίοδο που ο εθνικισμός βιάζει συνειδήσεις και κάνει πάρτυ στα σχολεία, είναι εξοικείωση με τη σαπίλα, είναι εξοικείωση με την πραγματικότητα, την οποία τάχα μου αντιπαλεύουμε και μαντέψτε τι ρεύμα ενισχύουν. Ο καθείς, λοιπόν, ας γελάει με ό,τι θέλει. Ας σκέφτεται όμως και λίγο, η πλάκα σε σχέση με τέτοια θέματα τι συνεπάγεται κάθε φορά και ειδικά σήμερα.

Καλά μυαλά σε όλους μας.

Κ.Α.