Περιοδεία της Καμάλα Χάρις στην Ν.Α. Ασία σε μια μη ευνοϊκή συγκυρία

Δύο κινήσεις των ΗΠΑ απασχολούν σήμερα τη διεθνή ειδησεογραφία, ορίζοντας μια σειρά από ενδεχόμενα για το επόμενο διάστημα: η αναγγελθείσα, εδώ και καιρό, απαγκίστρωση από το Αφγανιστάν και η μετατόπιση του Κέντρου Βάρους των δράσεών τους στη ΝΑ Ασία. Το πρώτο ήδη συμβαίνει με τρόπο που εκπλήσσει «εχθρούς και φίλους» και μέχρι στιγμής επικαλύπτει το δεύτερο. Όχι μόνο διότι αποσπά τα φώτα της δημοσιότητας από την προώθηση της αμερικανικής ατζέντας στη Νοτιοανατολική Ασία, αλλά γιατί ενισχύει τη ρητορική του Πεκίνου απέναντι στις «στρατιωτικές δράσεις των ΗΠΑ, μακριά από την πατρίδα τους»!

Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν μετακινούν τα πιόνια από τη γεωπολιτική σκακιέρα της κεντρικής Ασίας, ανατολικότερα. Το προγραμματισμένο εδώ και καιρό ταξίδι της Αμερικανίδας Αντιπροέδρου, Χάρις, στη Νοτιοανατολική Ασία, απέκτησε ιδιαίτερη βαρύτητα, μετά από αυτές τις εξελίξεις.

Η περιοδεία της Αντιπροέδρου σε Σιγκαπούρη και Βιετνάμ (που είχε απρόοπτα ), εκτός του ότι επεδίωκε να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας εκεί, ήθελε να «διασκεδάσει» τις εντυπώσεις για την κατάσταση που διαμορφώνεται στο Αφγανιστάν. Και όχι μόνο ως «σύνδρομο του Βιετνάμ», όπως περιγράφεται, με βάση τις εξωτερικές ομοιότητες. Ζητούμενο είναι να οικοδομηθεί ένας συνασπισμός για να αντιμετωπιστεί η Κίνα, πριν αυτή αλλάζει ριζικά το status quo στην περιοχή υπέρ της.

Η Σιγκαπούρη, και βασικά το Βιετνάμ, θεωρούνται οι χώρες που αντιδρούν στην επέκταση της Κίνας στην περιοχή και ειδικά στη Ν. Σινική Θάλασσα. Τα νησιά Spratly, μια τεράστια έκταση αμφισβητούμενων υφάλων και νησίδων, διεκδικούνται από Κίνα, Βιετνάμ, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Ταϊβάν, και Μπρουνέι. Αλλά υπάρχει απροθυμία των υπόλοιπων εμπλεκόμενων να αντιδράσουν σταθερά εναντίον του Πεκίνου. Η συνάντηση της Χάρις με τον Βιετναμέζο πρόεδρο Χουάν Πουκ δεν περιορίστηκε σε «επίθεση φιλίας» προς το Βιετνάμ. Συζήτησε την προοπτική ενίσχυσης των διμερών σχέσεων σε στρατηγικό επίπεδο, ως μέρος και εξειδίκευση της συνολικότερης στρατηγικής των ΗΠΑ που διαμορφώνεται σε Ινδικό-Ειρηνικό.

Αξιωματούχος του Λ. Οίκου διαβεβαίωσε ότι η Νοτιοανατολική Ασία και ο Ινδο-Ειρηνικός αποτελούν προτεραιότητες της κυβέρνησης Μπάιντεν και «αυτό δεν έχει αλλάξει με το Αφγανιστάν». Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάιντεν, και η ομάδα του συνεχίζουν, σε μεγάλο βαθμό, τις πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ για την περιοχή αυτή. Μάλιστα λέγεται πως ο «στρατηγικός ανταγωνισμός» με την Κίνα έχει γίνει πλέον στοιχείο δικομματικής συναίνεσης στην Ουάσινγκτον.

Ωστόσο, για το Βιετνάμ, οι στενές σχέσεις με Κίνα, (από τον «καταραμένο», για τις ΗΠΑ, πόλεμο), συνεχίζονται. Σε τέτοιο βαθμό, όπως όλα δείχνουν, που το Βιετνάμ δεν είναι καθόλου πρόθυμο να αναλάβει την ηγετική θέση στην αύξηση της πίεσης απέναντι στην Κίνα, πληρώνοντας το βαρύ τίμημα για μια τέτοια δημόσια αντιπαράθεση. Το Ανόι δείχνει πιο άνετο στο να κρατήσει ένα όριο στις εντάσεις που διαμορφώνει η αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας.

Σε απρογραμμάτιστη συνάντηση Κινέζου πρέσβη με τον Βιετναμέζο πρωθυπουργό, φαίνεται πως η Κίνα επέβαλε διπλωματική ουδετερότητα στο Ανόι, και μάλιστα σε «νεκρό χρόνο». Η άφιξη της Χάρις στο Ανόι καθυστέρησε ένα 3ωρο, αφού η αμερικανική πρεσβεία στο Βιετνάμ δήλωσε ότι είχε εντοπίσει ένα «ανώμαλο περιστατικό υγείας», που το σχετίζουν με το περίφημο «σύνδρομο της Αβάνας». Στον απρόβλεπτο χρόνο αναμονής, ο πρωθυπουργός του Βιετνάμ συναντήθηκε εκτάκτως με τον Κινέζο πρέσβη. Μετά τη συνάντηση, το Βιετνάμ ανακοίνωσε ότι υιοθετεί στάση ουδέτερης χώρας στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής!

Όπως φαίνεται, τα πρακτικά αποτελέσματα των κινήσεων των ΗΠΑ στην περιοχή είναι σε άμεση συνάρτηση με τον, ήδη αυξημένο, βαθμό επιρροής της Κίνας εκεί. Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η ομάδα Quad (Ιαπωνία, Ινδία, Αυστραλία και ΗΠΑ) μπορεί να εξελιχθεί έτσι, ώστε να γίνει πιο συνεκτική, για να αντιπαρατεθεί αποτελεσματικά στην Κίνα. Στο ζήτημα αυτό το Πεκίνο εκτιμά πως τα συμφέροντα των μελών της Quad ήταν, και είναι, πολύ διαφορετικά για να επιτρέψουν πραγματική συνοχή.

Οι ΗΠΑ αναζητούν μια στρατηγική για να αλλάξουν τη δυναμική των εξελίξεων και η Κίνα να υπονομεύσει αυτές τις προσπάθειες. Ίσως όμως να μην έχουν ακόμη διαμορφωθεί οι βασικοί όροι για τον καθορισμό της πορείας του ανταγωνισμού ΗΠΑ-Κίνας, σε αυτό που οι σινολόγοι αναλυτές αναφέρονται ως «Δεκαετία επικίνδυνης διαβίωσης».

ΧΒ

Προλεταριακή Σημαία

για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν διαβάστε αυτό: Αφγανιστάν: Αποτυχία των ΗΠΑ, ένταση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών - Ρευστότητα, αστάθεια και κίνδυνοι για τον αφγανικό λαό και την περιοχή