ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

   Το τελευταίο διάστημα, τα ΜΜΕ ανακάλυψαν ξαφνικά ότι υπάρχουν  ελλείψεις στα φάρμακα, δίνοντας έμφαση στις ελλείψεις σε παυσίπονα, αντιπυρετικά και αντιβιοτικά. Μας ενημερώνουν, λοιπόν, ότι το πρόβλημα αυτό είναι παγκόσμιο, άρα δεν υπάρχει καμία ευθύνη στην κυβέρνηση ούτε στην πολιτική που εφαρμόζει στο χώρο του φαρμάκου και στο χώρο της Υγείας γενικότερα. Δεν παραλείπουν, επίσης, να τονίζουν ότι για τα υπόλοιπα φάρμακα ακέραια την ευθύνη φέρουν οι εξαγωγείς φαρμάκων που κερδοσκοπούν σε βάρος της υγείας του ελληνικού λαού.

   Το ζήτημα της έλλειψης παυσίπονων και αντιβιοτικών είναι πράγματι προσωρινό και κάποια στιγμή, εκ των πραγμάτων, με την υποχώρηση του COVID-19 και της γρίπης η κατάσταση θα εξομαλυνθεί. Έτσι, λοιπόν, σύμφωνα με τα ΜΜΕ που επικεντρώνουν σε αυτά και μόνο, το ζήτημα της έλλειψης φαρμάκων καθίσταται προσωρινό και  είναι θέμα χρόνου να επιλυθεί.

   Είναι όμως έτσι; Φυσικά και όχι.

   Οι ελλείψεις φαρμάκων δεν προέκυψαν εν μία νυκτί. Οι αιτίες πρέπει να αναζητηθούν και, εάν πρέπει να βρεθεί μια αρχική ημερομηνία, βρίσκονται στην ψήφιση του 1ου μνημονίου και στις υποχρεώσεις που ανέλαβε η χώρα να προβεί σε “μεταρρυθμίσεις” σε όλους τους τομείς της οικονομίας και, ειδικά στην περίπτωσή μας, στο χώρο της Υγείας.

   Σε καμία περίπτωση η ακολουθούμενη πολιτική στο χώρο του φαρμάκου δεν είναι ξεκομμένη από τις μνημονιακές επιταγές για την ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού και υγειονομικού συστήματος της χώρας.

   Το ζήτημα των εξαγωγών φαρμάκων δεν είναι τωρινό, ξεκινά δεκαετίες πίσω και βασίζεται στον καταστατικό χάρτη της ΕΕ που επιτρέπει τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές εμπορευμάτων. Στα εμπορεύματα πλέον κατατάσσονται, σύμφωνα με τις επιταγές του κυρίαρχου στην εποχή μας νεοφιλελευθερισμού και τα φάρμακα. Η εποχή που το φάρμακο εθεωρείτο κοινωνικό αγαθό, αποτελεί παρελθόν.

   Στα πλαίσια των μνημονιακών επιταγών για τον χώρο της υγείας, με την ψήφιση του μνημονίου, ξεκίνησε η αποδόμηση του δημόσιου συστήματος Υγείας. Μειώθηκε δραματικά η κρατική χρηματοδότηση, σταμάτησαν οι προσλήψεις νοσηλευτικού, ιατρικού και διοικητικού προσωπικού, έκλεισαν νοσοκομεία και αναμένεται, εντός του 2023, ριζική αναδιάταξη του Υγειονομικού Χάρτη της χώρας προς όφελος των ιδιωτικών συμφερόντων. Ταυτόχρονα, μέσω  ΕΣΠΑ στήνονται κοινωνικές δομές από τους δήμους (κοινωνικά συσσίτια, παντοπωλεία, κοιτώνες, ιατρεία, φαρμακεία) για να αναλάβουν -σε μια μίνιμουμ βάση- την περίθαλψη αυτών που οι ιδιωτικοποιημένες, πλέον, δομές Υγείας δεν προτίθενται να αναλάβουν.  

   Σε αυτήν ακριβώς τη λογική, άρχισαν και οι παρεμβάσεις στον χώρο του φαρμάκου και του φαρμακείου, όπου απορρυθμίστηκε πλήρως το επάγγελμα, με αλλαγή στο νόμο περί ιδιοκτησιακού καθεστώτος, πολυιδιοκτησία κλπ κλπ.

   Στο φάρμακο, στα πλαίσια των μνημονιακών επιταγών περί κλειστού προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, περάσαμε από τα 5δις της προ μνημονίου περιόδου στα 1,2δις. Για να επιτευχθεί αυτό, ξεκίνησαν από το 2012 αλλεπάλληλες μειώσεις τιμών των φαρμάκων, μέχρι την τελευταία που τρέχει όλο τον ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ του 2023 και προβλέπει μειώσεις τιμών μεσοσταθμικά κατά 5%. Επειδή όμως αυτές οι μειώσεις από μόνες τους δεν ήταν ικανές να συγκρατήσουν την δαπάνη στο επιθυμητό επίπεδο, το κόστος πέρασε στους πολίτες με 2 τρόπους:

• Μετατροπή δεκάδων φαρμάκων σε μη συνταγογραφούμενα (ΜΗΣΥΦΑ), με ταυτόχρονη απελευθέρωση της σταθερής λιανικής τιμής τους. O κατάλογος των ΜΗΣΥΦΑ διευρύνεται συνεχώς, με το κόστος στο σύνολό του να πέφτει στη τσέπη του ασθενή.
• Αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων ακόμα και σε επίπεδα 60%, 70% και 80%. Π.χ. η στατίνη που προ μνημονίων η μηνιαία θεραπεία κοστολογείτο 82,00 ευρώ και η συμμετοχή του ασφαλισμένου ήταν 8,20 ευρώ, αυτή την στιγμή κοστολογείται 14,00 ευρώ και η συμμετοχή του ασφαλισμένου είναι 8,06 ευρώ, συν το 1,00 ευρώ της συνταγής, 9,06 ευρώ.

   Από την στιγμή που οι τιμές στην Ελληνική αγορά έφτασαν να απέχουν πολύ από τις αντίστοιχες στις άλλες χώρες της ΕΕ, πυροδοτήθηκαν οι εξαγωγές και έτσι ξεκίνησε και το φαινόμενο των ελλείψεων λόγω εξαγωγών, για να φτάσουμε σταδιακά στη σημερινό σημείο να αγνοούνται εκατοντάδες φάρμακα για σοβαρές και χρόνιες παθήσεις.

   Και πρέπει να επισημανθεί ότι, σε αυτό το κομμάτι, είναι φάρμακα για χρόνιες παθήσεις και, σε μερικές περιπτώσεις, δεν υπάρχουν καν γενόσημα, οπότε η μόνη λύση είναι η αλλαγή θεραπείας με ότι αυτό συνεπάγεται.  

   Η επιλογή  του “φτηνού φαρμάκου” δεν ήταν κοινωνική πολιτική αλλά ξεκάθαρη μνημονιακή επιταγή στα πλαίσια των κατευθύνσεων της ΕΕ.

       Ανακεφαλαιώνοντας, ένα σημαντικό μέρος των ελλείψεων οφείλεται πράγματι στις εξαγωγές, ένα δεύτερο κομμάτι, αυτό των παυσίπονων και των αντιβιοτικών, είναι όντως παροδικό, μένει όμως και ένα τρίτο σημαντικό κομμάτι όπου τεχνηέντως δεν υπάρχει κάπου να αποδοθεί και γι’ αυτό δεν αναφέρεται καθόλου.

   Εν κατακλείδι, οι ελλείψεις των φαρμάκων ουσιαστικά είναι αποτέλεσμα της επιλογής όλων των κυβερνήσεων της τελευταίας 12ετίας να αντιμετωπίσουν το φάρμακο ως προϊόν-εμπόρευμα με σκοπό καθαρά το κέρδος και όχι ως κοινωνικό αγαθό προς όφελος των πολιτών.

   Μ.Μ.