16 Αυγούστου 2018

15 Αυγούστου 1926: ίδρυση του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου

Αρχές της δεκαετίας του 1920 είχαμε την εμφάνιση στην Κύπρο των πρώτων εργατικών και κομμουνιστικών πυρήνων. Τότε η εργατική τάξη ζούσε και εργαζόταν κάτω από άθλιες συνθήκες της πιο άγριας εκμετάλλευσης και καταπίεσης από τους Βρετανούς αποικιοκράτες, την ντόπια αστική τάξη, τους τοκογλύφους και τους τσιφλικάδες.

Οι πρώτες συντεχνίες με τις οποίες συνδέθηκαν οι κομμουνιστές ήταν συντεχνίες τεχνιτών – κτιστών, αρτεργατών, ραφτών κ.α. Η πρώτη απεργία που αποδόθηκε στους κομμουνιστές στην Λεμεσό ήταν μια απεργία ραφτών, ενώ μια ομάδα κομμουνιστών αρτεργατών που απολύθηκαν μετά από απεργία, έφτιαξε την πρώτη αριστερή «κοοπερατίβα» (συνεργατισμό) – είχαν μάλιστα σαν σημείο κατατεθέν ένα αστέρι στα ψωμιά που παρήγαγαν.

Το 1922 βρέθηκαν «στασιαστικές προκηρύξεις» στην περιοχή των μεταλλείων, ενώ μέχρι το 1930 υπήρχαν εργατικά κέντρα πρώτα στην Λεμεσό και μετά σε Λευκωσία, Λάρνακα και Αμμόχωστο. Κομμουνιστικοί πυρήνες φτιάχτηκαν και σε μια σειρά χωριών όπως Γερμασογεια, Κοιλανι, Πισσουρι, Κιτι, Καλαβασο κ.α. (πηγή για τα παραπάνω η μελέτη του Αντρέα Παναγιώτου, Κοινωνική ιστορία του κυπριακού κομμουνιστικού κινήματος).

Το 1925 εκδόθηκε η εφημερίδα του ύπο ίδρυση ΚΚΚ (Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου), «Νέος Άνθρωπος», ενώ επιστέγασμα της διαδικασίας οργάνωσης εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος ήταν το ιδρυτικό συνέδριο του ΚΚΚ, στις 15 Αυγούστου 1926 σε ένα σπίτι στην οδό Βασιλείου Μακεδόνος αρ. 13 στην Λεμεσό.

Η μέρα του συνεδρίου δεν ήταν τυχαία. Λόγω της καταδίωξης καθώς κινδύνευαν από τις αρχές και τους Άγγλους αποικιοκράτες, αποφασίστηκε όπως το ιδρυτικό συνέδριο διεξαχθεί τον Δεκαπενταύγουστο, έτσι ώστε να μην κινήσει υποψίες η σύναξη των κομμουνιστών, λόγω της γιορτής.

Το ΚΚΚ στόχευε στο ενιαίο αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο ενάντια στην αποικιοκρατία, αλλά και τους καπιταλιστές, με την ενότητα Ε/Κ - T/Κ εργαζομένων για την ανεξαρτησία της Κύπρου.

Πρωτοστάτησε στους εργατικούς αγώνες ενώ συμμετείχε και στην εξέγερση των Οκτωβριανών το 1931 κατά των Βρετανών, με την νεολαία του να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς μέλη της όπως ο Γιώργος Φιλής, έπεσαν νεκροί στον αγώνα. Με την καταστολή της εξέγερσης, το ΚΚΚ τέθηκε εκτός νόμου από τους αποικιοκράτες.

Κορυφαία εκδήλωση του διεθνιστικού αγώνα του ΚΚΚ, ήταν η συμμετοχή του με περίπου 60 εθελοντές στις διεθνείς ταξιαρχίες στον Ισπανικό εμφύλιο, ενάντια στους φασίστες του Φράνκο. Στα πεδία των μαχών του Ισπανικού εμφυλίου πολέμου άφησαν την τελευταία τους πνοή 20 περίπου Κύπριοι κομμουνιστές και αντιφασίστες.

Το ΚΚΚ έδρασε μέχρι το 1944, όπου αυτοδιαλύθηκε και συγχωνεύτηκε με το ΑΚΕΛ που είχε ιδρυθεί το 1941.

(Στην εικόνα, πίνακας του ζωγράφου Χρήστου Φουκαρά ο οποίος απεικονίζει το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΚΚΚ)

Το παραπάνω άρθρο το αντιγράψαμε από την Bandiera της Κύπρου. Εμείς να προσθέσουμε ένα σχόλιο:  

όπως λέει και το άρθρο το ΚΚ Κύπρου αυτοδιαλύθηκε το 1944 και συγχωνεύθηκε στο ΑΚΕΛ που ιδρύθηκε το 1941. Πρόκειται ίσως για μια από τις πρώτες πράξεις επικράτησης του ρεβιζιονισμού στο παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα. Ένα κόμμα που στη διακήρυξή του έπαψε να δηλώνει κόμμα της εργατικής τάξης ξεκαθαρίζοντας ότι ιδρύθηκε με τη συνδρομή και συμμετοχή "προοδευτικών αστικών στοιχείων" και ότι είναι «το κόμμα των εργατών, των εργαζομένων αγροτών και των εργαζομένων στρωμάτων των κυπριακών πόλεων» στη γνωστή λογική του παλλαϊκού κόμματος.  Ιδρύθηκε από νεοεμφανιζόμενα μεσαία αστικά στρώματα και διανοούμενους με τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας της ηγεσίας του ΚΚΚ η οποία αντιπροσωπευόταν στην ηγεσία του χωρίς να είναι πλειοψηφία. Το νέο κόμμα υιοθέτησε την άποψη περί ένωσης με την Ελλάδα -σε αντίθεση με το ΚΚΚ που μιλούσε για κοινή πάλη ελληνοκύπριων και τουρκοκύπριων εργατών για την ανεξαρτησία του νησιού- καθιστώντας το έτσι επί της ουσίας σε καθαρά ελληνοκυπριακό κόμμα. Παρά το ότι λίγα χρόνια μετά -προς το τέλος της δεκαετίας του '40- το νέο κόμμα άρχισε να αυτοπαρουσιάζεται ως συνέχεια του ΚΚΚ και καθοδηγούμενο από τον Μαρξισμό Λενινισμό η όλη πορεία του απέδειξε το ξέκομά του από τις επαναστατικές κατευθύνσεις του κομμουνιστικού κινήματος. Η μετέπειτα υιοθέτηση των γνωστών θεωριών περί "ανθρώπινου" και "δημοκρατικού" σοσιαλισμού -θεωρίες που αργότερα γενικεύτηκαν κάτω από την ομπρέλα του λεγόμενου "ευρωκομμουνισμού" κι ας μην τον είχε υιοθετήσει τυπικά το ΑΚΕΛ- ξεκαθάριζαν το τοπίο για το προς τα που θα πήγαινε η ιστορία.  Άλλωστε η μετέπειτα πορεία του που έφτασε ως και στη διακυβέρνηση του τόπου απέδειξε περίτρανα το ρόλο του.

Δεν υπάρχουν σχόλια: