05 Μαρτίου 2019

Πού πήγαν 600.000 νέοι εργαζόμενοι;

Χαρακτηριστικά για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στη χώρα είναι τα στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη του μέρους του πληθυσμού που έχει ηλικία από 20 ως 44 χρόνων. Αποτελούν, ταυτόχρονα, την πραγματική «προοπτική» που προβλέπει το σύστημα της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης για τους εργαζόμενους συνολικά: ανεργία, ανασφάλεια, εκβιασμοί και μισθοί πείνας.

Ο πληθυσμός της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας μειώθηκε από 3,95 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες το 2011 (που αποτελούσαν το 35% του συνολικού πληθυσμού) σε 3,35 εκατομμύρια το 2018 (31% του συνολικού πληθυσμού πλέον). Κύρια αιτία για αυτή τη μείωση είναι η μετανάστευση για εύρεση δουλειάς, που αφορά τόσο τους ντόπιους εργαζόμενους όσο και όσους προέρχονταν από άλλες χώρες, με το ποσοστό των δεύτερων να έχει πια μειωθεί στο 11,6% της ηλικιακής ομάδας. Έχει την ιδιαίτερη σημασία του και το γεγονός ότι τουλάχιστον οι μισοί από όσους έφυγαν στο εξωτερικό είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιας ή μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως επίσης και ότι η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στις ηλικιακές υπο-ομάδες των 30-34, 25-29 και 20-24 χρόνων. Ανάμεσα στα αποτελέσματα αυτής της φυγής είναι και η μείωση των βρεφών και νηπίων εως 4 ετών κατά 110.000 το αντίστοιχο διάστημα.

Μόνο συμπτωματικό δεν είναι το γεγονός ότι και η μείωση των «απασχολούμενων» ηλικίας 20-44 χρόνων είναι σχεδόν ίση (589.000 λιγότεροι και με αντίστοιχα επίπεδα εκπαίδευσης). Σήμερα, σ’ αυτές τις ηλικίες, καταγράφονται περίπου 2,1 εκατομμύρια εργαζόμενοι στη χώρα, από τους οποίους 170 χιλιάδες υποαπασχολούνται και 70 χιλιάδες δηλώνουν ότι εργάζονται ανασφάλιστοι. Άνεργοι καταγράφονται 665 χιλιάδες (με 315 χιλιάδες να ψάχνουν δουλειά για περισσότερα από δύο χρόνια) και οικονομικά μη ενεργοί ακόμα 650 χιλιάδες, κυρίως στο νεότερο κομμάτι λόγω σπουδών.

Η ανεργία λοιπόν, πολύ μεγαλύτερη από τα επίσημα ποσοστά που καταγράφονται, ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που εξώθησαν εκατοντάδες χιλιάδες νέους και νέες στη μετανάστευση. Το άλλο βασικό –και αλληλένδετο με την ανεργία– συστατικό του εκβιασμού είναι η εργασιακή πραγματικότητα για αυτούς που δουλεύουν στην Ελλάδα. Η εξέλιξη των μισθών, που παρότι δεν είναι το μόνο, είναι ενδεικτικό χαρακτηριστικό γενικά των όρων δουλειάς, αποτυπώνει αυτή την κατάσταση. Για το μεγαλύτερο σε ηλικία κομμάτι (40-44) ο μέσος μικτός ονομαστικός μισθός μειώθηκε κατά 25,1% (από 1.422,38€ το 2011 στα 1.065,48€ το 2018). Αυτή η μείωση γίνεται μεγαλύτερη όσο μικραίνει η ηλικία, φτάνοντας στο 43,6% για τους νέους 20-24 ετών (από 789,45€ σε 445,56€).

Τα μέσα για τη διαμόρφωση αυτών των εξελίξεων από τη μεριά του ντόπιου κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστών είναι γνωστά. Από τη μια, επίθεση σε κάθε κατάκτηση του κινήματος, με διάλυση των συλλογικών συμβάσεων, απολύσεις, μειώσεις μισθών, εργοδοτική αυθαιρεσία, ημιαπασχόληση και επιβολή ελαστικών σχέσεων εργασίας κ.ά. Από την άλλη, χτύπημα των εργατικών αγώνων, υπονόμευση των συνδικαλιστικών και συλλογικών οργάνων (με σημαντική βοήθεια από τα μέσα), τρομοκρατία και καταστολή. Έτσι, οι εργαζόμενοι συνολικά έχουν βρεθεί σε ακόμα χειρότερο συσχετισμό, ο οποίος δεν ανατρέπεται σε... εκλογές και κοινοβούλια, όπως θέλει να υποστηρίζει η κυβέρνηση και ο ρεφορμισμός.

Όσο λείπει αυτό που απαιτείται, δηλαδή η αντίσταση και η διεκδίκηση από τους εργαζόμενους, η προοπτική θα εξακολουθεί στην ίδια ρότα. Ακόμα μεγαλύτερη επίθεση των δυνάμεων του συστήματος, ακόμα μεγαλύτερη εξαθλίωση για εργαζόμενους και άνεργους. Δεν πρόκειται για κάποια παροδική κατάσταση. Οι χαμηλοί μισθοί, η μισο-απασχόληση και η κάθε μορφής ελαστική δουλειά θα επεκτείνεται, τάση που φαίνεται μόνιμα από τις καταγραφές των νέων προσλήψεων αλλά και τα μισθολογικά δεδομένα στις χαμηλότερες ηλικίες.

Δεν αγνοούμε ότι τα δεδομένα που προκύπτουν από τις στατιστικές του ίδιου του συστήματος αναγνωρίζονται ως πρόβλημα κι από αυτό. Πρόβλημα αποψίλωσης του εργατικού δυναμικού, που αφορά διάφορα επίπεδα και κλάδους και δεν περιορίζεται στους πτυχιούχους όπως συνήθως προβάλλεται• πρόβλημα ελλείμματος ή υποαξιοποίησης/εκμετάλλευσης δεξιοτήτων• κυρίως, πρόβλημα έλλειψης πειστικού «αφηγήματος» για να παραμυθιάζεται η νεολαία και ο λαός.

Πρόκειται όμως για εντελώς διαφορετικό πρόβλημα για το λαό. Για τους εργαζόμενους, που ζουν σ’ αυτές τις συνθήκες και τη δυνατότητά τους να διεκδικούν. Για τους γονείς τους, που τους μεγάλωσαν με προσδοκίες για καλύτερη ζωή και δεν μπορούν ούτε να τους βοηθήσουν με βάση το πετσόκομμα των συντάξεων. Για τα παιδιά τους, που μετά βίας τα ανατρέφουν αν αποφασίσουν να τα κάνουν.

Εξαιτίας αυτής της -ταξικής- διαφοράς, οι δυνάμεις του συστήματος αξιοποιούν τα ίδια δεδομένα για να προωθήσουν την επίθεσή τους. Από την «ανάγκη επενδύσεων», δηλαδή την υποταγή των εργαζόμενων στα σχέδια του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου αγνοώντας τις συνέπειές τους στο περιβάλλον, από τους όρους δουλειάς και τη ζωή του λαού, την αποδοχή κάθε αυθαιρεσίας, «εξαίρεσης», διευκόλυνσης στο κεφάλαιο και τον ιμπεριαλισμό –που μάλιστα δεν περιορίζεται σε ζητήματα οικονομικού χαρακτήρα, μέχρι τη συζήτηση π.χ. για το ασφαλιστικό που είναι και επίσημα πάντα ανοιχτή, με την πρόβλεψη για τακτική αναθεώρηση (διάβαζε αύξηση) των ορίων ηλικίας, με μανδύα τον «γερασμένο πληθυσμό» και τις «μικρές εισφορές».

Το ζητούμενο είναι η αναγνώριση των πραγματικών αιτιών της κατάστασης, που είναι γνωστή από πρώτο χέρι στο λαό μας, αλλά και του βάθους τους. Με σκοπό την οικοδόμηση των όρων ανατροπής αυτών των αιτιών, μόνη λύση είναι η αντίσταση στην επίθεση και τα αντιδραστικά ιδεολογήματα που τη συνοδεύουν, προωθώντας αδιέξοδες ατομικές «λύσεις». Μέσα από τη συλλογική πάλη, μπορεί ο λαός να πετύχει πραγματική βελτίωση αλλά και να χτίσει την προοπτική της ανατροπής του συστήματος που δημιουργεί και διατηρεί αυτές τις αιτίες.

Προλεταριακή Σημαία

Δεν υπάρχουν σχόλια: