Ο αλύγιστος, ανίκητος Γκ. Ν. Σαϊμπάμπα*

των Karen Gabriel και PK Vijayan

14/Οκτ/2024

Δεν καταφέραμε να σώσουμε εγκαίρως τον Σαϊμπάμπα: πόσους ακόμα τέτοιους «πολιτικούς κρατούμενους» θα επιτρέψουμε να πεθάνουν, επειδή μίλησαν, έζησαν και τίμησαν χωρίς δισταγμό, φόβο ή αμφιβολία την πολιτική τους;

Πριν από λίγο περισσότερο από δέκα χρόνια, έλαβε χώρα ένα πολύ σημαντικό γεγονός, η τρομακτική σημασία του οποίου μόλις τώρα έγινε τραγικά ξεκάθαρη.

Το απόγευμα της 9ης Μαΐου 2014, ο ΓκΝ Σαϊμπάμπα, επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Αγγλικών στο Ram Lal Anand College του Πανεπιστημίου του Δελχί, απήχθη από την αστυνομία Gadchiroli της Μαχαράστρα με την πλήρη συνεργασία της αστυνομίας του Δελχί, καθώς επέστρεφε από το σπίτι του από τα καθήκοντά του στις εξετάσεις.

Κατηγορήθηκε και κρίθηκε ένοχος για μια σειρά από κατηγορίες βάσει του IPC και του UAPA, κυρίως γύρω από την εξωφρενική ιδέα της «διεξαγωγής πολέμου κατά του ινδικού κράτους». Για τα επόμενα δέκα χρόνια, ο Σαϊμπάμπα κρατήθηκε στην κεντρική φυλακή της Ναγκπούρ, το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου σε απομόνωση σε έναν απάνθρωπο χώρο που ονομάζεται «κελί anda».

Αυτό που έρχεται ιδιαίτερα σε αντίθεση με τη λογική ή την κοινή λογική (preposterous) στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι απλά ότι ο Saibaba ήταν ένας από τους πιο σεβαστούς δασκάλους στο κολέγιό του και έχαιρε μεγάλης εκτίμησης εντός και εκτός του πανεπιστημίου ως αφοσιωμένος ακαδημαϊκός και ακτιβιστής· είναι το γεγονός ότι ήταν εντελώς καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι και έπασχε από διάφορες νευρικές και άλλες διαταραχές.

Σε μια έκκληση για παρέμβαση στα Ηνωμένα Έθνη, η «Επιτροπή για την Υπεράσπιση και την Απελευθέρωση του Δρ Σαϊμπάμπα» ανέφερε μ.α. ότι είναι

«90% ανάπηρος, από μεταπολιομυελιτική παράλυση[1] των κάτω άκρων και είναι εντελώς καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι… Δεν μπορεί να καθίσει χωρίς σταθερή στήριξη στην πλάτη, καθώς τα πόδια του είναι καχεκτικά. Επίσης πάσχει από μερική ακινησία των βραχιόνων και επώδυνο πρήξιμο των συνδέσμων. Κατά συνέπεια, ο Δρ Σαϊμπάμπα χρειάζεται συνεχώς τη βοήθεια ενός προσωπικού βοηθού για να τον μεταφέρει… Υποφέρει επίσης από καρδιακή πάθηση, υπέρταση και χρόνιο και σοβαρό πόνο στη σπονδυλική στήλη».

Εκφράστηκε επανειλημμένα και συνεχώς διεθνής ανησυχία (αν και δεν εισακούσθηκε) για την κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων του Σαϊμπάμπα, καθώς και για την κατάφωρη κατάχρηση της κρατικής εξουσίας που ήταν εμφανής στον βάναυσο τρόπο με τον οποίο δέχθηκε επίθεση, συνελήφθη και κρατήθηκε έγκλειστος.

Επί δέκα χρόνια, το ινδικό κράτος διατήρησε τον Σαϊμπάμπα σε μια απάνθρωπη κατάσταση που ισοδυναμούσε με συνεχή βασανιστήρια, μια περίοδο κατά την οποία του αρνήθηκαν αλύπητα/σκληρά οτιδήποτε περισσότερο από την πιο βασική και επιφανειακή θεραπεία για την ταχέως επιδεινούμενη ιατρική του κατάσταση· του αρνήθηκαν συναντήσεις με την οικογένειά του· και κυρίως του αρνήθηκαν ακόμη και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, στο επίπεδο των κατώτερων δικαστηρίων.

Το ινδικό σωφρονιστικό σύστημα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να τον λυγίσει/σπάσει (break him), αλλά αυτός παρέμεινε δυνατός, αλύγιστος[2]. Δεκαετίες πάλης ενάντια σε κάθε μορφή στέρησης και αδικίας, καθώς και υπέρβασης των μειονεκτημάτων που δημιουργούσε η σοβαρή αναπηρία του, τον έκαναν να μην υποκύψει στις ίδιες αδικίες μόνο και μόνο επειδή τώρα διαπράττονταν σε βάρος του στη φυλακή.

Όταν του επέτρεψαν να βγει με εγγύηση για λίγους μήνες, κατά τη διάρκεια αυτών των δέκα ετών, ο Σαϊμπάμπα είπε σε μερικούς από εμάς πώς είχε επανειλημμένα ενημερωθεί από διάφορα στελέχη της ινδικής αστυνομίας και των μυστικών υπηρεσιών ότι νόμιμα δεν είχαν τίποτα εναντίον του και ότι ήξεραν ότι γνώριζε ότι δεν είχαν τίποτα εναντίον του. Έτσι, προσφέρθηκαν να τον αφήσουν να φύγει, αρκεί να υποσχόταν ότι δεν θα ασχοληθεί ξανά με τον πολιτικό ακτιβισμό.

Η άρνησή του να το κάνει, καθαρά για λόγους αρχής[3], τους εξόργισε ακόμη περισσότερο και οδήγησε σε ακόμη μεγαλύτερη σκληρότητα εναντίον του. Σε αρκετές περιπτώσεις, μετά την ξαφνική ανάκληση της εγγύησής του και το ρίξιμό του πίσω στη φυλακή, ο Σαϊμπάμπα χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε σχεδόν κρίσιμη κατάσταση για διάφορα ιατρικά προβλήματα που ολοένα χειροτέρευαν.

Τελικά, έχασε εντελώς τη χρήση του αριστερού του χεριού λόγω της βίας που είχε υποστεί στα χέρια του προσωπικού επιβολής του νόμου κατά τη σύλληψή του και αργότερα, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο ακόμη και το να χειριστεί μόνος του το αναπηρικό καροτσάκι του.

Αλλά ο Σαϊμπάμπα παρέμεινε αλύγιστος, ακόμη και όταν το σώμα του κατέρρευσε κάτω από την κακοποίηση και τα βασανιστήρια.

Όταν τελικά ο Σαϊμπάμπα κρίθηκε αθώος και αφέθηκε ελεύθερος από μια έδρα του ανώτατου δικαστηρίου της Βομβάης νωρίτερα φέτος, οι φίλοι και η οικογένειά του ήταν πανευτυχείς που τον υποδέχτηκαν πίσω. Αλλά αυτή η χαρά ήταν βραχύβια. Μέσα σε λίγους μήνες, το πνεύμα του Σαϊμπάμπα υπέκυψε στο διαλυμένο σώμα του και απεβίωσε τη νύχτα της 12ης Οκτωβρίου.

Ο Σαϊμπάμπα δεν ήταν βέβαια ο πρώτος που συνελήφθη βάσει του UAPA με την αιτιολογία ότι είχε δεσμούς με το απαγορευμένο Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας (Μαοϊκό). Αλλά ήταν ίσως αυτός που, περισσότερο από όσους συνελήφθησαν με αυτόν τον τρόπο, προσέλκυε την προσοχή του κοινού και γινόταν αντιληπτός.

Κατά μία έννοια, η σύλληψή του, η καταδίκη και η μεταχείρισή του στη φυλακή ήταν ο τρόπος του ινδικού κράτους να δοκιμάσει μέχρι που θα μπορούσε να φτάσει στην καταστολή της διαφωνίας και στην εντεινόμενη επίθεσή του σε διανοούμενους, ακτιβιστές και φοιτητές που μιλούσαν ενάντια στις αδικίες και τις τυραννίες του.

Το ότι ένα άτομο όπως ο Σαϊμπάμπα μπορούσε να παραμείνει στη φυλακή για δέκα χρόνια ήταν για το ινδικό κράτος ένα σημάδι ότι θα μπορούσε να τη βγάλει καθαρή[4] με την κατάφωρη βία και την κατάχρηση εξουσίας, ακόμη και σε ένα άτομο που χαίρει μεγάλης εκτίμησης και έχει σοβαρές αναπηρίες –αν μπορούσε να παρουσιάσει αυτή τη βία και την κατάχρηση με τον «σωστό» τρόπο– δηλαδή, ότι διαπράχθηκε στο όνομα της ασφάλειας του έθνους.

Και εκεί έγκειται η τρομακτική σημασία της σύλληψης του Σαϊμπάμπα. Τα τελευταία δέκα χρόνια, το κράτος έχει χρησιμοποιήσει το ίδιο πλαίσιο βίας και κατάχρησης εναντίον ενός σταθερά αυξανόμενου αριθμού κοινωνικών, πολιτικών και πολιτιστικών ακτιβιστών. Ακτιβιστές που εργάζονται για τους Νταλίτ, τις φυλές και ειδικότερα τις μειονότητες έχουν συλληφθεί σε μεγάλους αριθμούς, πολλοί από αυτούς έχουν καταδικαστεί επίσης, βάσει των ίδιων νομικών διατάξεων που καταδικάστηκε ο Σαϊμπάμπα. Και κάποιοι, όπως ο πατήρ Stan Swamy και ο Pandu Narote, πέθαναν εξαιτίας των επιπτώσεων, όπως ο Σαϊμπάμπα.

Δεν καταφέραμε να σώσουμε εγκαίρως τον Σαϊμπάμπα: πόσους ακόμα τέτοιους «πολιτικούς κρατούμενους» θα επιτρέψουμε να πεθάνουν, επειδή μίλησαν, έζησαν και τίμησαν χωρίς δισταγμό, φόβο ή αμφιβολία (unflinchingly) την πολιτική τους;

Ο θάνατος του Σαϊμπάμπα μπορεί να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα να είμαστε προσεκτικοί στο να μιλάμε, να διαφωνούμε, να αντιστεκόμαστε στην αδικία –να μένουμε σιωπηλοί και να συμμορφωνόμαστε. Ή μπορεί να μας υπενθυμίσει τις συνέπειες της σιωπής και της αδράνειας/απραξίας, μπροστά στην αδικία, ειδικά όταν αυτή διαπράττεται από το ίδιο το κράτος.

Αντίο φίλε μου. Αναπαύσου εν δυνάμει. Ο θάνατός σου δεν θα περάσει σιωπηλά μέσα στη νύχτα.

[1] ΣτΜ. post-polio paralysis := μεταπολιομυελιτική παράλυση :» Παράλυση μετά από πολιομυελίτιδα.


[2] ΣτΜ. unbending := αλύγιστος :» Αρνούμενος να αλλάξει ή να υποκύψει.


[3] ΣτΜ. on sheer principle := καθαρά για λόγους αρχής, καθαρά από θέση αρχής.


[4] ΣτΜ. get away with := την βγάζω καθαρή, την γλιτώνω, τη σκαπουλάρω :» Καταφέρνω να ξεφύγω από κάτι δυσάρεστο, κρίνομαι αθώος, ξεμπερδεύω. Αποφεύγω την ευθύνη ή την τιμωρία όταν κάνω κάτι λάθος ή αποφεύγω τη ζημιά ή την κριτική για κάτι που έκανα.

Σημειώσεις

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 14/10/2024 στον ιστότοπο The Wire με τίτλο «The Unbreakable GN Saibaba». Βρίσκεται στη διεύθυνση …https://thewire.in/rights/the-unbreakable-gn-saibaba.
Unbreakable:= αυτός που δεν έσπασε, δεν λύγησε, δεν υπέκυψε.
Συγγραφείς του άρθρου είναι οι Karen Gabriel, από το St Stephen's College του Πανεπιστημίου του Δελχί και Prem Kumar Vijayan από το Hindu College του Πανεπιστημίου του Δελχί.
Τη μετάφραση από τα αγγλικά, για λογαριασμό των Αντιγειτονιών, έκανε ο Κ.Καψ.
Οι εικόνες είναι πρόσθετες και δεν ήταν μέρος του άρθρου.
Η δημοσίευση δεν συνιστά απαραίτητα και συμφωνία με όλες τις απόψεις που διατυπώνονται.